İstanbul Modern 10 yılda 100 sergi yaptı müzeyi 5 milyon kişi gezdi

İstanbul Modern 10 yıl önce, 11 Aralık 2004 yılında ziyaretçilere kapılarını açtı. Bana dün gibi geliyor. 10 yıl içinde çok anı biriktirdik, çok şey öğrendik İstanbul Modern’den. İstanbul Modern çok sayıda sanatçıyı bizlerle buluşturdu. Türkiye’de çağdaş sanat alanına katkılar yaptı, yapmaya devam ediyor...

Bu hafta içinde İstanbul Modern’in Yönetim Kurulu Başkanı Oya Eczacıbaşı’nın ve Eczacıbaşı Grubu Ceo’su Erdal Karamercan’ın davetiyle müzede buluştuk. 10’uncu yıl kapsamında düzenlenen ‘Komşular-Türkiye ve Çevresinden Güncel Anlatılar’ sergisini gezdik. Müzenin Şef Küratörü Levent Çalıkoğlu, serginin küratörü Çelenk Bafra da vardı. Sergiyi anlatmadan önce İstanbul Modern’in 10 yıllık serüveninden kısa notlar yazmak isterim. Oya Eczacıbaşı her sohbetimizde söyler, “İstanbul Modern’i kurduğumuzda Türkiye’ye çağdaş müzeciliği getirmeyi amaçlıyorduk ama aynı zamanda da disiplinler arası bir müze hayal ediyorduk.” Bu yolda çok güzel ilerlediler...

Komşular İstanbul sınırlarında

İstanbul Modern’in Komşular Sergisi 8 Mayıs’a kadar devam edecek. 17 ülkeden 35 sanatçının eserleri var. Serginin küratörü Çelenk Bafra ve Paolo Colombo. Çelenk Bafra bu sergi için 2 buçuk yıldır çalıştıklarını anlattı. Bölgedeki sanatın uzmanları olan Negar Azimi, Zdenka, Badovinac, Magda Guruli de bu sergiye danışmanlık yapmış.

İstanbul Modern’in web sitesinden etkinliklerle ilgili bilgi de alabilirsiniz... Komşular Sergisi’nde dikkatimi çeken birkaç eseri anlatmak isterim...

Burun Bükücü

Burun Bükücü, Slavs and Tatars sanatçı kolektifi tarafından hazırlanmış bir eser. Serginin hemen girişinde yeşil bir koltuk. Oturabiliyorsunuz. Burun Bükücü’de Rüştü Asyalı’nın bir ses kaydı var. Bu grup Avrasya’daki dil politikalarını incelemiş, dilimizin kökeni bu koltukta kulağımıza fısıldanıyor.

Adip Fattal

Oya Eczacıbaşı sergiyi anlatmaya başladığında ilk sorum ‘Suriye’den sanatçı katıldı mı?’ oldu. İşte Adip Fattal bunun yanıtı. Suriye’den korkunç fotoğrafların geldiği şu günlerde Suriyeli bir sanatçının hayalleri de sergide. Adip Fattal 1990’dan beri Lübnan’da bir çiftlikte yaşıyormuş. 70 farklı resimden oluşan renkli bir yerleştirmesi var.

Bir Metrekare

One Square Meter Ermenistan’ın Erivan şehrinden sanatçı, mimar, tasarımcıları bir araya getiriyor. Ermenistan’dan davet edilen tiyatro grupları farklı etkinlikler yapacak bu bir metrekarede.

Kadın ve Silah

Gürcistan’dan katılımcı Eteri Chkadua. 2008 yılında Gürcistan ve Rusya arasında yaşanan 5 günlük savaşı anlattığı resmi gerçekten çok etkileyici. Bir düğün masası güzel yemekler arasında bir de kalaşnikof var.

Yunanistan’dan Üstüngörü

Yunan sanatçı Pavlos Nikolakopoulos bir el kadar karelere resimler yapmış. Tam 270 adet. Bunların hepsi birleşmiş ve mükemmel bir çalışma çıkmış ortaya. 270 resmin hepsinin bir hikayesi var ve bunların yan yana gelmesinden oluşan Üstüngörü çok etkileyici. Dante’nin Malebolge’sinden etkilenmiş sanatçı.

Rakamlarla dünden bugüne

- 10 yılda İstanbul Modern’i 5 milyon kişi gezdi. 10 yılda toplam 100 sergi yapıldı. Bu sergilerden 16’sı yurt dışında gerçekleşti.

- İstanbul Modern ziyaret edenlerin yüzde 40’ı yabancı. Yaz aylarında bu rakam yüzde 50’yi buluyor.

- Müzeyi en çok Alman, Amerikalı ve Fransız turistler geziyor. Son dönemde İstanbul’a akın eden Arapların müzenin ilk sıralardaki ziyaretçilerden olmadığı açık, onlar AVM’lerde.

- Müze en çok Perşembe günleri ilgi görüyor. Çünkü Perşembeleri halk günü. Giriş ücreti alınmıyor.

- Ziyaretçilerin yüzde 25’i öğrenci. Bu oran çok güzel, çocukların çok erken yaşlarda sanatla tanışması tüm hayatlarını etkiliyor. Ve İstanbul Modern devlet okullarıyla yaptığı görüşmelerle öğrencileri müzede misafir ediyor.

- Müzede çocuklar için çok sayıda atölye çalışması da yapılıyor. Çocukların sanatçıları tanımalarına, eserlerini incelemelerine yönelik etkinlikler çokça düzenleniyor.

- 2013 yılında İstanbul Modern’i 628 bin kişi ziyaret etti.

- 12 yaşından küçük çocuklardan ücret alınmıyor. Yetişkin giriş ücreti 16 lira. Oya Eczacıbaşı bu ücretin makul olduğunu söylerken, ‘MOMA’nın giriş ücreti de 25 dolardır’ diyor.

- Sohbetimizde Oya Eczacıbaşı müzeye eser bağışlarının yapıldığını, bunların da Danışma Kurulu’nda değerlendirildiğini, her eseri almadıklarını söylüyor. ‘Evimizde yer yok, bu eser de sizde dursun’ diyen herkesi kabul etmediklerini anlatıyor.

- Sonuçta müzenin ayakta durması aslına bakarsanız hiç kolay değil. Aydınlatmasından, nem oranlarına, güvenliğinden yapılan sergiler için gerçekleştirilen lojistik hizmetlere kadar çok gider var. Müzenin kurucu sponsoru Eczacıbaşı Grubu Komşular Sergisi’nin de ana sponsoru.

Okullara özel program

Biz Komşular Sergisi’ni gezerken de şahit olduk. Yaşları 5 ile 7 arasında değişen çocuklar öğretmenleri ve bir rehber eşliğinde sergiyi geziyordu. İstanbul Modern çağdaş sanatı çocuklara anlatmak ve tanıtmak için özel programlar yapıyor. Oya Eczacıbaşı, ‘Anaokulu, ilkokul, lise öğrencilerini misafir ediyoruz. Koleksiyonu, sergileri geziyorlar. Okullarla görüşmeler yapılıyor. Eğitim odalarımız var. Bu odalarda da çocuklara yönelik atölye çalışmaları da yapıyoruz. 10.00-13.00 ve 15.00 saatlerinde rezervasyonlu okullara bu çalışmalar ücretsiz olarak yapılıyor’ diyor. Bu arada bir grup Fransız ve Fatih Belediyesi’nden bir grup kadın da müzeyi geziyordu.