İlaçta ihracat hedefi 16 milyar $’ı aşabilir
.
Vatan Haber
İlaç endüstrisi için 2023 ihracat hedefi olarak 3 milyar doların konuşulduğunu söyleyen Abdi İbrahim İlaç’ın sahibi Nezih Barut, “Yeni yatırımlarla, uygulanacak uzun soluklu politikalarla 2023 yılında ilaç endüstrimizin ihracatı 16 milyar doları aşabilir” dedi.
Abdi İbrahim İlaç’ın sahibi Nezih Barut ile söyleşi için Maslak’taki binalarına gittim. Sanatla mimariyi birleştiren bir bina Abdi İbrahim’in merkezi. Mimarı Dante Benini. Her ziyaretimde müze gezer gibi hissediyorum kendimi. Yemekhaneden yönetim katına kadar her kat eserlerle dolu. Contemporary İstanbul için de geçen yıl ziyarete açılmıştı bina. Türkiye’nin önde gelen koleksiyonerlerinden biri olan Barut, aldığı eserleri hem merkezinde hem de üretim tesislerinde sergiliyor.
Abdi İbrahim geçtiğimiz yıl 100’üncü yılını kutladı. Nezih Barut şirketin 3’üncü kuşak temsilcisi. 2 dedesi de eczacı. Abdi İbrahim’in torunu Nezih Barut, yüzde 100 yerel sermayeli Abdi İbrahim’i dünyanın ilk 100 ilaç şirketi arasına soktu.
- 2013’te ilaç harcamaları için 15.7 milyar lira bütçe ayrıldı. Sektör 2013’ü nasıl geçirecek?
2012 yılında 16.6 milyar liralık bütçesinin gerisinde kaldı bu yılın bütçesi. Türkiye gerçekçi ilaç bütçeleri hazırlamalı. Aksi takdirde, ilaca erişim ve hizmet kalitesinin sürdürülebilirliği zorlaşacak. Sektörün geleceği de risk altına girecek.
38 ilaç bulunamıyor
- 2013’ün ilk aylarında bazı ilaçların bulunamadığıyla ilgili haberler yapıldı. SGK da bu konuda açıklama yaptı. Özellikle de onkoloji alanında yaşanan sıkıntılarla ilgili sorunlar dile geldi. Var mı ilaç sıkıntısı?
Biliyorsunuz bir süredir ilaç fiyatları geriliyor. Ancak reçeteli ilaç pazarı kutu bazında büyümeye devam ettiği halde tutar bazında daraldı. Bu konuyla bağlantılı bu sıkıntı.
- Daha çok ilaç daha ucuza satılıyor. Hastalar memnun. Ama bir yandan da bazı ilaçları bulmak zorlaşıyor...
2010, 2011 ve 2012 yıllarında kutu bazında sırasıyla yüzde1.9, yüzde 8.8 ve yüzde 2,8 oranında büyüme kaydedilirken, TL bazında sırasıyla yüzde 1.8 daralma, sadece yüzde 0,9 büyüme, 2012 yılında ise yüzde 5,9 gibi yüksek bir oranda küçülme yaşandı. Tüm bu rakamlar her üç yılda da sektörde ilaç fiyatlarının gerilediğini gösteriyor. Bu sorunlara bağlı olarak, bazı ilaçlara erişimde sıkıntılar yaşanabileceğini geçmiş dönemlerde de farklı vesilelerle ifade etmiştim. 21 Mart 2013 tarihli TEB listesinden size net yanıtı vereyim. 12 üye İlaç firmasının, toplam 25 adet ürünü piyasada bulunamıyor.
- Şirketler ilaç ithal edemez hale mi geldi?
Fiyatlarda yaşanan erozyon, doğal olarak pazara yenilikçi ilaçların girişini azalttı. Yurtiçinde üretilen ürünlere destek verilmediği sürece, ithal edilen ilaçların yüksek maliyetleri, önümüzdeki dönemde de sektörümüzü olumsuz yönde etkilemeye devam edecek.
- Cari açık önemli sorun. İlaç sektörü bu anlamda kritik...
2012 yılında eczacılık ürünleri ihracatı, önceki yıla göre yüzde 17 artarak 662 milyon dolar oldu. İthalat ise yüzde 15 daralarak, 4 milyar dolara geriledi. Eczacılık ürünlerinde dış ticaret açığı 4.1 milyar dolardan 2012’de 3.3 milyar dolara indi. İthalatın ihracatı karşılama oranı yüzde 12.1’den yüzde 16.6’ya yükselerek iyileşme gösterdi. İlaçta dış ticaret dengesinin düzeltilmesi Türkiye’nin cari açığının azaltılmasına önemli katkılar sağlar.
- 2023 yılı hedefleri var. İlaç sektörünün çok daha iyisini yapacağını söylüyorsunuz siz. Ne kadarlık bir beklentiniz var?
İlaç endüstrisi için 2023 ihracat hedefi, 3 milyar dolar olarak konuşuluyor. Ancak gerekli koşullar oluşturulduğu takdirde, 2023 yılında ilaç endüstrimizin ihracatı 16 milyar doları aşabilir.
- Çok büyük bir fark bu..
Yenilikçi bakış açısıyla, yeni yatırımlarla, uygulanacak doğru ve uzun soluklu politikalarla 2023 yılında Türk ilaç sektörünün hak ettiği yerde olacağını gönülden inanıyorum.
Gönülden inanıyorum
- Avrupa ülkelerine baktığımızda ilaç tüketimi açısından 6’ıncı sıradayız. Önümüzdeki yıllarda nerede olacağız?
Bağımsız bir kuruluş olarak IMS’in 2012 Haziran ayında açıkladıkları tahminlerinden bahsetmek istiyorum. Buna göre 2012-2016 döneminde dünya ilaç pazarının yüzde 3-6, BRIC ülkelerinin ise yüzde 15 seviyelerinde büyümesi beklenirken; IMS’in Türkiye’ye ilişkin tahmini yüzde 2-3 düzeylerinde. Bu dünya ortalamasının altında kalıyor. 2011 itibariyle 16. sırada olan Türk ilaç pazarının büyüklüğünün 2016’da 18. sıraya gerileyeceği tahmin ediliyor.
Amacımız küresel oyuncu olmak
- Yurtdışı açılımlarınız var. Bunlarda nasıl ilerliyorsunuz?
2012 yılına girerken, 100 yılımızı geride bıraktık. İkinci yüzyılımızda daha büyük başarılara ulaşmamızı sağlayacak Vizyon 2021 Stratejimizi ortaya koyduk. Bu strateji çerçevesinde; iç pazardaki liderliğimizi sürdürülebilir kılmak ve Türkiye’deki gücümüzü dünyaya taşıyarak küresel bir oyuncu olmak gibi çok önemli iki hedefimiz var. İlaç sektöründe global bir pozisyon kazanmayı da hedefliyoruz. Bu bağlamda çok büyük firmaların hâkim olduğu Avrupa pazarlarına ihracat yapmayı öncelikli iş hedeflerimiz arasına koymuş bulunuyoruz. Abdi İbrahim olarak Orta Asya, Uzakdoğu, Ortadoğu ve Avrupa olmak üzere geniş bir coğrafyada işbirliklerimiz ve ortaklıklarımız gelişerek devam ediyor.
Kafamı en çok oğlumun üniversite sınavı yoruyor
- Türkiye’nin önde gelen koleksiyonerlerindensiniz. En büyük hobiniz sanat herhalde...
Aslında işim en büyük hobim. Zaten tutkuyla ve aşkla yapılmayan hiçbir işin başarıya ulaşamayacağı kanaatindeyim. İşim dışındaki ikinci büyük tutkum ise sanat...
- İş dışında kafanızı en çok hangi konu yoruyor?
Bugünlerde işim dışında kafamı en çok meşgul eden konu üniversite sınavları. Oğlum İbrahim üniversiteye hazırlanıyor ve ben de Türkiye’deki pek çok anne-baba gibi kendisinin iyi ve prestijli bir üniversiteye girebilmesi dileğindeyim. Umarım tüm çocuklarımız hak ettiği gibi iyi eğitim alabilecekleri okullarda okuyabilmek fırsatını yakalayabilirler.
Kazakistan için herkes devrede
- Kazakistan’da yatırım yaptınız, sonra hükümetin aldığı bir karar yüzünden olmadı. Son durum nedir?
Kazakistan’ın en büyük üçüncü ilaç üreticisi Global Pharm’ın yüzde 60’ını alarak, Kazakistan’da yeni bir ilaç üretim tesisi kurmak üzere yola çıktık.
- Neden Kazakistan?
2011 yılında 1.1 milyar dolarlık ilaç üretim hacmine sahip bir yer, ayrıca ilaç pazarının yüzde 15- 20 arasında büyüyor. Kazakistan Hükümeti, 2010-2014 Ulusal Hızlandırılmış Endüstri Programı çerçevesinde ilaç endüstrisini öncelikli alanlar arasında belirlemiş ve kararname çıkarmıştı. Yapılan anlaşmaya göre miktarları ve fiyatları devlet tarafından belirlenecek olan ilaç, sağlık ekipman ve hizmetler 2010-2016 yılları arasında 7 yıl süre ile anlaşma yapılan üreticilerden temin edilecekti. Ne yazık ki, 4 Ocak 2013’te 7 yıllık imtiyazlı satın alım anlaşmasının fesih edilmesini içeren bir değişiklik yapıldı. Bu tasarının geri çekilmesi için başta cumhurbaşkanlığı, başbakanlık, sağlık bakanlığı, endüstri ve yeni teknolojiler bakanlığı ve SK-Pharmatsiya’nın bağlı olduğu Samruk Kazyna olmak üzere Kazakistan Cumhuriyeti makamları ile Büyükelçilik nezdinde temasa geçilmesi için çabalar sarf ettik, şu anki son gelişmeler pozitif yönde ilerliyor. Fotoğraflar: MERT İNAN