‘İstanbul merkezde konut fiyatları 2.5-3 katına çıkar’
2012’de konut fiyatlarının % 15 arttığını söyleyen ERA Türkiye Yönetici Ortağı Can Ekşioğlu, “İstanbul’un merkezinde hâlâ fiyatlar düşük. Avrupa’da merkezde fiyatı uygun yer bulunmaz. 2.5-3 katına çıkar fiyatlar eğer İstanbul metropol olacaksa” dedi.
Can Ekşioğlu dünyanın önde gelen gayrimenkul danışmanlık şirketlerinden ERA’yı 2012’in son ayında Türkiye’ye getirdi. 35 ülkede 38 binden fazla çalışanı olan Amerikan şirketi ERA, Türkiye’de de ofisler açmaya başladı. Koç Holding’te uzun dönem yöneticilik yapan Uğur Ekşioğlu’nun 3 oğlundan biri olan Can Ekşioğlu, aslında gayrimenkul danışmanlığı işine 2000’li yıllarda kafayı yormaya başlamış ancak 2001 krizi olunca planlarını ertelemiş. Bu geçen sürede gayrimenkul geliştirme işinde deneyim kazanan Ekşioğlu’yla gayrimenkul sektörünü, yeni girişimlerini konuştuk. Sohbete geçmeden önce yazmak isterim. Can Ekşioğlu sakin, küçük harflerle konuşan, mütevazı biri. Sohbetin ilerleyen bölümlerinde de okuyacağınız gibi yoga ve meditasyona meraklı. Sanırım bu merakları nedeniyle de müthiş huzurlu, dingin görünüyor.
Yasa yetersiz kaldı
- ERA’nın diğer gayrimenkul danışmanlık şirketlerinden farkı ne?
Era 1971 yılında kurulmuş. 3 bini aşkın ofisi 35 ülkede var. 38 bin çalışanı var. Amerika’nın de en eski gayrimenkul şirketlerinden biri. ERA Ortadoğu ve Avrupa aksındaki en güçlü marka. Farkı bu. Avrupa ülkelerinde ve Ortadoğu’da çok güçlü ERA.
- Bu da şu dönemde avantaj olsa gerek. Türkiye’de uzun zamandır beklenen Mütekabiliyet Yasası çıktı. Ortadoğu ülkelerinden ilgi olduğu söyleniyor?
Çok doğru. Biz de bunu masaya oturduğumuzda çok konuştuk. Antalya, Bodrum gibi yerlerle direkt ilgilenenler var. Biz önce İstanbul’a ilgi olur diye düşünüyorduk. ERA’nın çok sayıda yurtdışında yapılan kongre ve toplantılarına katıldım. Girişimcilik de okuduğum için beni çok çekti. Çünkü bu Türkiye’nin her yerinde girişimciler için bir fırsat.
- Türkiye’de son 10 yıldır girişimcilik üzerine çok konuşuyoruz. Destek programlar var. ERA gerçekten de yeni girişimciler için fırsat olabilir mi? Franchise bedeli v.s...
Son 5-10 yılda girişimcilik Türkiye’de de ön planda. Batı ülkelerinde durdu girişimcilik, Türkiye’de çıkışta. Geçen ay Amsterdam’da bir toplantımız vardı. Tüm dünyadan temsilciler geldi. Ekonomiler her yerde yavaşladı. Her yerde çok sorun var ve çoğu ilk kez böyle bir ekonomik kriz yaşıyor. Biz ise alışığız ve krizlerden çok şey öğrendik. Türkiye’de iyi bir ortam var. Türkiye’de insanlar girişken. Yaratıcı insanlarımız, iyi başlıyoruz.
- Mütekabiliyet Yasası çıktı. Biraz önce de söz ettik. ERA’da Avrupa ve Ortadoğu’da güçlü, yönlendirmeleri olacak... Siz yolun başındasınız ama ilgi nasıl?
Bu yasanın altı dolmadı. Yetersiz kaldı. Oturma izni, çalışma izni olmadan neden gayrimenkul alınsın? Ama yine de bu konulara uzun soluklu bakmak lazım. Biz inşaat sektöründe değiliz. Direkt bizi çok da etkilemez. Bizim amacımız insanların kendi işlerini kurmalarını sağlamak. Ayrıca da konut, arsa, ofis satışlarını en ileri noktada yapabilmek. Avrupa ve Ortadoğu’dan ERA’nın sürekli müşterisi olan, kendi ülkelerinin dışında da yatırım yapan, hatta Türkiye’de işleri, yakınları olanlar var. Bu yasadaki son değişiklikleri takip ediyorlar. Ben Türkiye’nin konumu, dinamizmiyle çok ilgi göreceğine inanıyorum. Şu aylarda yabancılara metropollerde satış yok gibi... Güney’de ise hızlı. Biz öncelikle İstanbul’da bayilik vermek istedik. Antalya’da hiç tanıtım yapmadık. Oradan çok talep geldi. Almanya’nın bir şehrinden ERA aracılığıyla Antalya’da ev alanlar var.
- İstanbul’daki konut, ofis, arsa fiyatları çok konuşuluyor. Fiyatlar tavan noktasına geldi mi?
Hepsini ayrı ayrı değerlendirmek lazım. Merkezde arsa yok gibi artık. Olanların fiyatları da çok yüksek. Geçen yıl yüzde 15 arttı konut fiyatları.
- Bu artış devam eder mi?
İstanbul’un içinde İstanbullar var. Çok büyük bir şehir. Fiyatlar bazı bölgelerde artar. Avrupa fiyatları deniliyor ama genele bakarsak düşük. Bazı projeler Londra Paris’le yarışıyor. Bu da doğru. Ama İstanbul’un merkezinde dahi Beyoğlu, Karaköy’de hala fiyatlar düşük. Avrupa şehirlerinde merkezde fiyatı uygun yer bulunmaz.
Kademeli artar
- Siz ne kadarlık bir artış bekliyorsunuz gözde semtlerde?
2.5-3 katına çıkar fiyatlar eğer İstanbul metropol olacaksa. Her yerde değil. Her yerde fiyatlar kademeli artar. İstanbul’da ofis eksiği var. Bu çok farklı bir konu. Ofisler hep normal apartmanlardaydı, bunların değişmesi bekleniyor. Ofis talebi yoğun. A sınıfı dediğimiz iyi kaliteli ofis yerlerine çok ihtiyaç var. Ataşehir tarafında yeni yapılan yerler talepleri karşılamaya başladı. Ama İstanbul’un finans merkezi olabileceği hesaplanıyor. Olabilmesi için bu ofis yapısı ve sayısı yetmez.
- İstanbul’da yeni şehir planı var. Bakan Erdoğan Bayraktar açıkladı.
Bunları çok yakından takip ediyoruz. Kentsel dönüşüm iyi uygulanırsa bunun sektöre etkisi de büyük olacak.
Vergi oranındaki artış satışları etkileyecek
- Yeni gelir vergisi oranları ve yapılan değişiklikler satışları etkilemeyecek mi?
Etkiler. Gelir vergisi çok yükseldi. Aslında al-satçıları engellemek istediler. Fakat bunu engellemek adına yapılanlar da çok iyi olmadı. Değişebilir, yeni düzenleme gelebilir beklentisi var. Yeni vergi kanunları uzun vadede gerçekten oturacak kişilerin yer almasını sağlayacak. Bu arada Türkiye’de insanlar ev sahibi olmak istiyor ve Türkiye’de işlem çok fazla. Geçen yıl 1 milyon işlem oldu İstanbul’da. Sanırım Türkiye geneli 1 milyon 900 bin kadar. Avrupa ülkelerinde yılda 100-150 bin civarında konut satılıyor. Türkiye’de müthiş hareketlilik var.
Bayilik isteyenlerin yüzde 60’ı kadın
- Gayrimenkul iyi bir yatırım değil mi?
Kesinlikle. Gayrimenkul kaybettirmiyor. Türkiye gerçeği bu. ERA Almanya, Belçika ve Hollanda’da kuvvetli. Oraları doydu ama o ülkelerde çok Türk var. Oralarda konut almıyorlar. ERA’yı bilenler şimdi Türkiye’de yaşayanlar ERA üzerinden bayi olmak, bizim üzerimizden ev almak istiyor. Mahalle aralarındaki, emlakçılık da değişiyor. Markalı emlakçıların pazar payı yüzde 5. Bu çok düşük. Bunlar değişecek.
- Bayilik için kadın girişimciler de istekli mi?
Gelen taleplerin yüzde 60-65’i kadınlardan. Kadınlar emlakçılıkta çok iddilalılar. Franchise bedelimiz 15 bin dolar civarında, yerine göre değişiyor.
Dönüşüm olan yerler patladı!
- Şehirde yeni gelişen, en hareketli yerler nereleri?
Çok satış yapılan yerler Boğaz, Nişantaşı, Etiler, Ulus, Bağdat Caddesi değil. Dönüşüm yaşanan yerlerde patlama var. Beylikdüzü, Halkalı, Esenyurt... Nüfus oralarda. Ekonomi hareketli. Ümraniye, Ataşehir tarafı da çok hareketli. Bence birçok şehir için bu geçerli. Yeni yerlerde büyük dönüşüm var. Tatil bölgelerinde atıl alanların turizme kazandırılması iyi bir karar. Bu çok hareketlilik getirecek.
Sörf, yoga ve meditasyon yapıyorum
- Tansa Mermerci ile evlisiniz. İki çocuğunuz var. İş dışında ne yaparsınız? Hobileriniz?
Sörf yapıyorum. Doğayı çok severim. Her fırsatta sahilde ya da ormanda yürürüm. Kitesurf yapıyorum Çeşme’de...
- Uçuyorsunuz yani...
Sayılır. Çok zevkli bir spor. Fırsat buldukça yapıyorum. Yoga da yaparım. Şu aralar biraz ara verdim. Amerika’da yoga yapıyordum. Yoga stressiz bir hayat sağlıyor. Her gün yoga yapıp sonra iş yapmak zor. Dengelemek kolay değil. Şu aralar yapamıyorum. Zaman bulunca meditasyon da yapıyorum. Fotoğraf çekmeyi de çok severim. 2008 sonrası bir ara meditasyon merkezi açmak da istedim.