Emeklilikten sonra çalışanların ihbar süreleri
Ülkemizde emekli aylıklarının düşük olması nedeniyle pek çok kişi emeklilik sonrasında da çalışmak zorunda kalmaktadır. Bu şekilde çalışmakta olan bir okurumuz işten çıkarıldığında ihbar tazminatının tüm çalışma süresine göre mi, emeklilikten sonraki çalışma süresine göre mi hesaplanacağını sormaktadır.
Öncelikle belirtelim ki, emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden işçi, işvereni tarafından işten çıkarılması halinde, kıdem tazminatına ve şartları oluşursa ihbar tazminatına hak kazanabilecektir. Bu konuda emekli olan çalışanla emekli olmadan çalışan işçi arasında bir ayrım bulunmamaktadır.
İşyerinden emeklilik nedeniyle ayrılan işçinin bu tarihten sonraki çalışmaları yeni bir iş sözleşmesi niteliğinde sayılmaktadır. Bu açıdan bakıldığında, işçinin emeklilik döneminden sonra iş sözleşmesi ihbar tazminatına hak kazanacak şekilde sona ererse kendisine emeklilik tarihinden sonraki çalışma süresine göre ihbar tazminatı ödenecektir. Kıdem tazminatı açısında da aynı şekilde, emeklilik sonrası çalışma dönemi dikkate alınarak işlem yapılacaktır.
Süt izni kullanan işçinin yeni işe girmesi
Okurumuz süt iznini kullanmakta olduğu işyerinden ayrıldığını ve yeni bir işe başlayacağını, bu işyerinde de süt iznini kullanıp kullanamayacağını sormaktadır.
Okurumuzun sorusunu cevaplamadan önce süt iznine ilişkin bilgilerimizi kısaca hatırlayalım.
4857 sayılı İş Kanunu kapsamında olsun ya da olmasın iş sözleşmesiyle çalışan kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını kadın işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır. Süt iznini kullanan işçinin ücretinden bu nedenle herhangi bir kesinti yapılamaz. Günlük bir buçuk saatlik süre iş sözleşmesi ya da toplu iş sözleşmesiyle işçi lehine arttırılabilir.
Süt izni uygulamada emzirme izni olarak da bilinir. Bu izin, genel olarak, işçinin sabah işe bir buçuk saat işe geç gelmesi ya da akşam bir buçuk saat erken çıkması şeklinde uygulanmaktadır. Bazı işyerlerinde bu sürelerin toplanarak kadın işçinin haftanın bir günü izinli sayılması uygulaması görülmektedir. Ancak bu uygulama kanunun amacıyla uyuşmadığından denetimlerde genel olarak eleştirilmektedir.
Mevzuata göre gebe ve emziren işçinin günlük çalışma süresi en fazla yedi buçuk saattir. Emziren işçilerin bir buçuk saatlik süt izni çalışma süresinden sayıldığından bu durumda olan işçilerin günlük çalışma süresi altı saati geçemez.
Bu kısa açıklamalardan sonra okurumuzun sorusuna geçebiliriz. Süt iznine ilişkin olarak mevzuatta kadın işçilere bir yaşından küçük çocukları için süt izni kullandırılacağı belirtilmiştir. Bu iznin işçinin doğum sırasında çalıştığı işyerinde kullandırılacağına ilişkin bir sınırlama getirilmemiştir. Bu nedenle, iş değiştiren kadın işçi yeni girdiği işyerinde de çocuğu bir yaşını doldurana kadar süt iznini kullanmaya devam edebilecektir