Üçüncü çeyrekte sanayi
.
Önce Avrupa Merkez Bankası faiz indirdi. Ardından ABD’de büyüme yüksek ve istihdam güçlü çıktı. Mali piyasalar fena karıştı. Piyasanın ruh halini şu başlık özetliyor: “İyi gelen veri üzdü” (!). Bir finans sitesinde okudum.
Perşembe Bloomberg HT’de Barış Esen’in programına katıldım. Döviz kuruna bakışım twitter’de dolaştı. “Dolar/TL de düşüş beklememek gerek ancak yukarıda da gidecek çok yeri yok @AS_Akat”. Nitekim döviz sepeti gene 2.39 TL’den döndü.
Çarklar dönüyor
Eylül sanayi üretimi TÜİK tarafından yayınlandı. Böylece üçüncü çeyrek tamamlandı. Piyasa geçen yıla göre artışı yüzde 4’ün altında bekliyordu. Gerçekleşme yüzde 6.4 çıktı. Ağustos’ta ise yüzde 1.3 gerilemişti. Bayramlar verileri çok bozuyor.
Son enflasyon raporu Merkez Bankasından İ.Bozok ve İ.B.Kalın’ın araştırmasına atıf yaptı. Dini bayramlarda tatili uzatan köprü etkisi hesaplanıyor. Üretimi düşük gösterdiği ortaya çıkıyor. Hem bayram ayını, hem sonrası ayı etkiliyor.
Takvim-mevsim etkisi arındırılınca da sanayide çarkların döndüğü görülüyor. Eylül’de üretim Ağustos’a göre yüzde 5.6 artıyor. Halbuki Ağustos’ta yüzde 3.6 düşmüştü. Bu arada Haziran’dan Eylül’e sanayi üretiminin yüzde 2.8 arttığını da belirtelim.
Üçüncü çeyrekte büyüme
İmalat sanayi milli gelirin en kritik bileşenidir. Çeyrek artış hızı büyümenin en güvenilir öncü göstergesidir. Son iki yılın verileri grafiktedir.
Üçüncü çeyrekte imalat sanayi üretimi geçen yıla göre yüzde 5.2 arttı. Önceki çeyrekte 3.8’di; milli gelir yüzde 4.4 büyüdü. Bu yıl mahsul de bereketli oldu. Üçüncü çeyrekte büyüme yüzde 5.5’a ulaşabilir. Hatta geçebilir.
Yıllık büyümeyi nasıl etkiler? Ocak’ta 2013 için yüzde 3.8 büyüme öngördüm. Yaz aylarında aşağı yönlü risk gördüm. Bu veri ile ilk tahminin tutma ihtimali yükseldi. Sevindiricidir. Not: reel ekonomiden gelen iyi habere sevinmek ruh sağlığı işaretidir.