Kadınlar 2013

Kırım gerginliğine rağmen euro dolar karşısında değer kazanıyor. Parite 1.39’a ulaştı. Tersi, doların yükselmesi beklenirdi. İçeriyi de etkiledi. Döviz sepeti 2.63 TL’ye geldi. Gösterge tahvil faizi de biraz kıpırdadı.

Yarın Şubat sanayi üretimi açıklanıyor. CNBC-e anketi geçen yıla göre yüzde 4.4 artış öngörüyor. Daha yüksek gelebilir. Çarşamba ise Ocak ödemeler dengesi çıkıyor. Merak ettiğim kalemler var. Ayrıntısına girmek istiyorum.

Önemli bir araştırma

Geçen hafta TÜİK önemli bir demografik araştırma yayınladı: Kadınlar 2013. Haber bülteni normalden uzun tutulmuş (4 sayfa). Anlamlı grafikler okumayı kolaylaştırıyor. İndirip göz atmanızı tavsiye ederim.

Ertesi gün 2013 yılı istihdam ve işsizlik verileri açıklandı. 2012’ye kıyasla işsizlik oranı yarım puan artışla yüzde 9.7’ye yükseldi. Aylık verilerden zaten bu düzeyde geleceği hesaplanıyordu. 2014’de tekrar artacaktır. Yılbaşında yüzde 10.5 tahmin ettim.

8 Mart dünya kadınlar günü ikisine beraber bakma fırsatını verdi. Türkiye’de kadınların istihdam oranı (çalışan bölü 15+ yaş nüfus) yüzde 30’a bile ulaşmıyor. Benzer ülkeler arasında uzak ara en düşük orandır. Vahim bir soruna işaret ediyor.

Kadınlar nerede çalışıyor?

Yıllık istatistikler kadın-erkek ayırımı yapmıyor. Kasım verilerini kullanıyorum. 25.4 milyon çalışanın yüzde 70’i (17.9 milyon) erkek, yüzde 30’u (7.5 milyon) kadındır. Erkek çalışan sayısı kadınların 2.4 katıdır. Halbuki nüfuslar eşittir.

Şeytan ayrıntıda gizlidir. Çalışan işteki duruma bakalım. En çarpıcısı istihdam kalitesi skalasının en altındaki ücretsiz aile işçileridir. Çalışan erkeklerin yüzde 4’ü (0.8 milyon), kadınların ise yüzde 30’u (2.3 milyon) bu kategoridedir.

Sektörel dağılıma dönelim. Verimlilik, sosyal güvenlik, vs. en kötü çalışma koşulları tarımdadır. Erkeklerin yüzde 17’si (3.1 milyon), kadınların ise yüzde 35’i (2.7 milyon) tarımda çalışmaktadır.

Yani daha az kadın çalışıyor; üstelik daha kalitesiz işlerde çalışıyor. Özeti budur.