2013’de brüt kamu borcu

Hazine Ocak verisini yayınlayınca farkına vardım. 2013 sonu kamu borcuna bakmayı unutmuşum. Esas gövdesini “Merkezi Yönetim Brüt Borç Stoğu” oluşturur. Hazine’nin yükümlülükleridir. AB tanımlı borç stoğuna adeta eşittir.

Gelişen piyasalarda kriz riskinin artması kamu borç düzeyinin önemini tekrar hatırlattı. Çünkü düşük borç oranı devasa dış açığın yarattığı kırılganlığı kısmen telafi edebiliyor. Yazılarımda yeterince değindim.

Borç oranı değişmedi

Hazine’nin brüt borcu 2012 sonunda 532 milyar TL idi. 2013’de 54 milyar TL (yüzde 10) artarak 586 milyar TL’ye yükseldi. Yüzde 7.4 tüketici enflasyonunu düşüyoruz. Reel artışı yüzde 2.5 buluyoruz.

Brüt borcun GSYH’ya oranına dönelim. 2012’de yüzde 37.6’den 2013’de yüzde 37.5’e geriliyor. Nedeni milli gelirin reel borç artışından hızlı büyümesidir (yüzde 4 alıyorum).

İlginç bir durumla karşı karşıyayız. 2013’de maliye politikası sıkı tutuldu. Reel TL faizleri yüzde 2 civarında seyretti. Büyüme hızlandı. Bu koşullarda kamu borç oranında makul bir düşüş beklenir. Ama adeta sabit kalıyor.

Kur ve kamu borcu

Brüt borç stoğunun ayrıntısına inelim. Hazine’nin TL borcu 16 milyar TL (yüzde 4.3) artarak 403 milyar TL’ye yükseliyor. Artış hızı enflasyonun altında kaldığı için reel TL borcu yüzde 3 azalıyor.

Döviz borcunun TL karşılığı ise 37 milyar TL (yüzde 26) artarak 145 milyar TL’ye tırmanıyor. Halbuki dolarla borç 3 milyar dolar (yüzde 5) artışla 85 milyar dolara yükseliyor. Yani resmi bozan kurdaki yüzde 20 artıştır.

2013’de kur oynamasa ne olur? Brüt borç oranı yüzde 35.5 (555 milyar TL) çıkıyor. Yani kur hareketi borç oranını

2 puan yükseltiyor. O arada TL borcun dolar karşılığını düşürüyor. Dolarla borç 24 milyar dolar azalıyor. 274 milyar dolara geriliyor.

Dikkat: Hazine’nin döviz varlıkları da var. Net kamu borcu yayınlanınca (Mart sonu) bakacağım.