Piyasaların ateşi tekrar yükselir mi?
.
Türkiye-Rusya krizi, ekonomiyi tehdit ediyor. Kremlin ekonomik yaptırımları açıklarken, ülkenin iç barışını tehdit eden son gelişmeler, piyasaların moralini bozabilir. Dolar/TL’de 2.95-2.96 görülebilir. Rus-Türk ilişkilerinde bir yumuşama olursa, bu durumda 2.86’ya kadar bir düzeltme yaşanabilir.
Geçtiğimiz hafta Çarşamba gün yayınlanan “Alacakaranlık Kuşağı gibi…” başlıklı yazıma “ Her gün yeni bir kâbusa uyanıyoruz adeta…” diye başlamıştım. Rus savaş uçağının düşürülmesinden sonra Can Dündar ve Erdem Gül tutuklandı, Cumartesi günü de Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi ve iki polis öldürüldü. Her gün yeni bir gerilim, her gün yeni bir gözyaşına uyanıyoruz. Yaşama sevincime kast ediliyor…
Elçi’nin öldürülmesi önümüzdeki onlarca yıl için “yazabileceğimiz en iyi hikaye” olan ‘Barış Süreci’ne yeni bir darbe oldu. Umuyorum ki katilleri ve bu katilleri kullananlar bu kez en kısa zamanda bulunur. Aksi takdirde Kürt cephesindeki yaralar daha da derinleşecek ve “barış” umudu bir başka “sonbahara” kalacak.
Ülkenin iç barışını tehdit eden son gelişmelerin yanı sıra Rusya cephesinden de ekonomik yaptırımlar açıklandı. Vize serbestisinin askıya alınması, bazı Türk ürünlerinin Rusya’ya girişinin önlenmesi, tur satışlarının ve charter uçak seferlerinin yasaklanması, Rusya’da şirketlerin iş yapmalarına getirilen ambargolar, Türk işçilerinin Rusya’ya girişine izin verilmemesi gibi birçok önlem yürürlüğe girdi. Putin belki doğalgaz akışını kesmeyecek ancak iki ülke arasındaki dış ticaret dengesini Türkiye lehine daha da bozacak önlemler almaya devam edecek.
Cumhurbaşkanı tarafından “Oturup bu meseleyi konuşup, çözelim” çağrısı gelse de Putin pek oralı olacağa benzemiyor. Rusya’nın uygulayacağı yaptırımlar kısa vadede değilse de 2016 yılı boyunca hem ihracat hem de turizm cephesinde ciddi yaralar açacak.
Fed’den yeni sinyaller gelecek
Bu haftanın ortalarında Fed Başkanı Yellen ve üyelerinden; Tarullo, Brainard, Williams ve Lockhart konuşacak. Anlaşılan Fed piyasaları olası faiz artışına hazırlamak için ‘halkla ilişkiler’ faaliyeti yürütüyor.
Haftanın son gününde ABD’de Kasım ayı Tarım Dışı İstihdam verisi açıklanacak. Bu ayki rakamın 200 bin kişilik artış olacağı yönünde.Ekim’de 276 bindi. Verinin bu seviyeye yakın veya üzerinde gelmesi yüzde 75’lerde fiyatlanan “Aralık’ta ilk artışın” gelme olasılığını daha da artıracak.
Euro düşecek mi?
3 Aralık’ta Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) politika toplantısı var. Beklentim, bankaların ECB nezdinde tuttukları bakiyelerden tahsil edilen 20 baz puanlık (eksi yüzde 0.20) “cezai faizin” 30 baz puana çıkarılması ancak yeni ve ek bir parasal genişlemenin; en azından miktarsal olarak; gelmeyeceği yönünde. Alınabilecek önlemlerin ilk elden euroya etkisi negatif olacaktır. 1.0645 seviyesi önemli bir “destek” idi. Geçtiğimiz haftanın 1.0592’deki kapanışı ile bu destek haftalık bazda kırıldı. Şimdi sırada 13 Mart’ta görülen 1.0463 dibi var. Bu seviye de aşağı kırılacak olursa bu hafta için 1.0325 seviyelerinin test edilmesi olasılığı artacak. Ola ki Draghi’den euronun değerini düşürecek bir hamle gelmez ise bu durumda euronun kısa vadede bir toparlanma yaşaması olasılığı artacaktır. Bu durumda da 1.0695-1.0745 ilk “direnç” seviyeleri olacaktır.
Dolar/TL’nin yönü bu hafta ne olacak?
ÖNCEKİ haftanın son gününde 2.8160 seviyesine kadar gerileyen, Rus uçağının vurulduğu Salı günü 2.8830’a kadar çıktıktan sonra günü 2.8785’ten kapatan dolar/TL kuru sonraki günlerde Rus-Türk gerginliğinin kısa vadede çözülemeyeceğinin anlaşılmasıyla yükseldi. Cuma günü 2.9340 seviyesine kadar çıktı, 2.9250’lerden günü/haftayı kapattı. Tahir Elçi’nin öldürülmesi ve Rus yaptırımları yükselişin devam edebileceğini gösteriyor. Teknik olarak bakıldığında 2.9540-2.9650 yeni hedefler olarak görünüyor. Dolar Endeksi’nin de 100.08’den haftayı kapatmış ve 100.39’daki bir önceki zirvesine bu denli yaklaşmış olması önümüzdeki günlerde doların sadece iç sebeplerle değil, yurt dışından da kaynaklanan sebeplerle yükselebileceğini söylüyor. Ola ki Rus-Türk ilişkilerinde bir yumuşama hasıl olursa bu durumda yeni yükseklerin görülmesi bir süre için ertelenebilir ve dolar/TL kurlarında 2.8650’lere kadar bir düzeltme görebiliriz.