Fed’e şantaj haftası
Uzun bayram tatiline çıktık ancak dünya dönüyor. Piyasalar Fed’in faiz artışını önleyebilmek için ‘kırmızı’ya geçip, şantaja devam edecek. Moody’s, Türkiye’nin not kararını açıklayabilir
Bizde; Kurban Bayramı tatili nedeniyle sadece önümüzdeki Cuma günü işgünü. Ancak dünya dönüyor ve küresel piyasalar çalışıyor. 20-21 Eylül’de Fed toplantısı var. Jakson Hole’da Fed Başkan yardımcısı Fischer’in “Eylül’de bir faiz artışı gelir mi, bu yıl iki faiz artışı olur mu?” sorularına “Verileri göz önüne almak kaydıyla iki sorunuzun cevabı da evet” yanıtı piyasaların keyfini kaçırmıştı.
Geçen hafta yapılan ECB toplantısı sonrasında Başkan Draghi hemen hemen yeni ne bir şey söyledi ne de yeni önemli bir adım açıkladı, tek söylediği müzakerelere devam ediyoruz oldu. İhtimaldir ki Mart’ta sona ermesi planlanan parasal genişleme “uzatılacak”. Diğer yandan; Fed toplantısına kadar önümüzdeki iki haftada bizim açımızdan sayılı günler var ama küresel piyasalar için 7-8 iş günü var. Bu süre zarfında geçtiğimiz hafta; Boston Fed Başkanı Rosengren’in “Faizler artabilir” yorumuna karşın, Fed Guvernörü Daniel Tartullo’nun “Yakın vadede faiz artırılmasına mesafeli yaklaşması” gibi farklı görüşler gelmeye devam edeceğe benziyor.
Eylül’de artış gelmez
21 Eylül’de bir faiz artışı gelir mi? Piyasa katılımcıların 3’te 2’si gelmeyeceği yönünde düşünüyor. Bunlara ben de dahilim. Ancak varlık piyasaları düşerek; bu riski azaltmak, ya da herhangi bir faiz artışı ihtimalini olabildiğince “öteleyebilmek adına” Fed’e şantaj yapmayı tercih ediyor. Bunu geçtiğimiz yaklaşık 23 toplantının 17-18’inde gördük. Fed’in faiz artış kararı alması olasılığı olan toplantılar öncesinde piyasalar geriliyor, Fed’e “Aman ha, faiz artırırsan bugünden de kötüye gideriz” mesajı verilmeye çalışıyor ki, var olan “oyun” devam edebilsin. Korkarım bu sefer de başarılı olacaklar. Bu hafta boyunca küresel varlık piyasalarında gerileme devam edecek, bono/tahvil getirileri yükselmeye devam edecek. ABD borsaları 50 günlük BHO’nın sert bir şekilde altında kapandılar. Şantajın bir parçası mı, yoksa gerçekten bir düşüş mü başladı ancak 21’inden sonra söylemek mümkün olacak. Fed’den bir faiz artışı gelmezse yeni bir ralliye (Kasım ortasına kadar sürecek) hazırlıklı olun.
Teknik yükselişler oldu
Rosengren’in açıklamaları, Eylül’de bir faiz artışı beklemiyor olsa da Fed’e şantaj için fırsat kollayan piyasaların işini kolaylaştırdı. Dolar, euro başta olmak üzere diğer para birimleri karşısında değer kazandı. Dolar endeksi (DXY) 100 günlük Basit Hareketli Ortalamanın (BHO) üzerine çıkarak haftayı 95.34’ten kapattı. Bu harekete “bağlı” olarak da TL, Brezilya Reali, G.Afrika Randı, Rus Rublesi ve Meksika Pezosu dolar karşısında değer kaybetti. Teknik olarak bu, önümüzdeki günler için çok da iyi bir haber değil.
Görünen o ki DXY’da güçlenme devam edecek. Ancak kalıcı olması ihtimali düşük. DXY’daki güçlenme gelişen ülke para birimlerini üzecek, yoracaktır.
Dolar neyi fiyatladı?
Bayramdan önceki son iki ama özellikle de son Cuma gününde dolar/TL tarafında önemli bir yükseliş yaşandı. Geçen Salı günü 2.9223 ile 2.9306’daki 200 günlük BHO’nın altında günü kapatan dolar/TL kuru geçtiğimiz Cuma günü 2.9779’u gördükten sonra 2.9695’ten kapandı. (Cumartesi günü Laleli’deki döviz büfeleri 2.9675’ten satıyorlardı) Diğer gelişen ülke para birimlerine göre dolar karşısında daha fazla değer kaybeden TL, bayramda Moody’s’den bir not indirimi mi bekliyor? Bir not indirimi mi fiyatlandı uzun tatil öncesi? Görünen o ki DXY’daki harekete bir de böylesi bir “endişe” eklemlenmiş durumda. ‘Bu nedenle 2.97’leri aşan yükseliş yaşandı’ diyenlerin bir kısmına katılıyorum. Bizim piyasalar kapalıyken yurt dışındaki işlemlerde 2.9830 ve sonrasındaki 3.0050 seviyeleri önemli olacak.
Moody’s notumuzu açıklar mı?
Moody’s notumuzu kırar mı? Gönül istemez. Notumuz yatırım yapılabilir seviyede kalsın, diğer yatırım yapılabilir seviyedeki ülkelere oranla açıkladığımız teşvik paketleriyle daha fazla yabancı yatırımcıyı ülkemize davet edebilelim. Moody’s; darbe girişimi sonrasında Türkiye’nin yatırım yapılabilir olan notunu negatif izlemeye almıştı! O günden sonra Suriye’deki sıcak savaşın içine girdik. Musul harekatı konuşuluyor.
İŞID’in “başkenti” Rakka’ya koalisyon ile ortak harekat konuşuluyor. Koalisyon güçleri ile ortak harekât belki not indirimi için negatif olmayabilir. Ancak Rusya ve ABD ile ortak bir mutabakat yok ise Bayram tatilinin sonlarına doğru değilse de tatil sonrasında, Eylül ayının sonuna kadar olan sürede ama özellikle de Cuma günü piyasaların kapanışından sonra her gün Moody’s’den olası bir indirim haberine hazırlıklı olmakta fayda var.
Herkese mutlu bayramlar diliyorum. Dilerim ki, Bayram başta ülkemiz olmak üzere içinde bulunduğumuz coğrafyaya barış getirsin...