Bazukadaki son mermi
Piyasalar Fed’i beklerken, kritik hamle ECB’den geldi. ECB Başkanı Draghi, 60 milyar euroluk tahvil alım desteğini 80 milyar euroya çıkarttı. ECB, bazukasındaki son mermisini ateşledi.
Draghi, ‘Beni Helikopter Draghi olarak anamazsınız’ dese de dün açıklanan önlemlerle en azından ‘Helihopter Ben’in (Eski Fed Başkanı) yardımcı pilotu olmaya aday olduğunu resmileştirdi. Toplantı sonrasında Mario Draghi, “Helikopterden para saçmaktan söz edemeyiz” diyor, acaba..? Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) dünkü toplantısı, 2015’in son çeyreğinden bu yana merakla bekleniyordu. Önemli kararlar açıklandı:
4 Politika faiz oranları düşürüldü: Refinansman faiz oranı yüzde 0.05’ten 0’a; doğrudan borç verme oranı yüzde 0.30’dan 0.25’e indirilirken, bankaların ECB nezdinde tutmakta durumunda kaldıkları mevduatlarına uygulanan “negatif faiz (cezai faiz)” oranı yüzde 0.30’dan 0.40’a artırıldı. Teknik olarak bankaları kredi vermeye özendirme (aslında zorlama) amacıyla uygulanan negatif faiz politikasının işe yararlılığı sıkça tartışılır oldu. Draghi bu tartışmalara cevaben ‘Negatif faiz bankaların kârlılığına engel değil’ açıklamasında bulundu. Ancak Draghi’nin faiz indirimlerinin sonuna yaklaşıldı açıklaması euroyu bir anda uçuruma yuvarlanmaktan alıkoydu.
4 Aylık alım miktarı 60 milyar eurodan 80 milyara yükseltildi: Tahvil alım miktarı artırılırken asıl önemli değişiklikler; TLTRO (Hedeflenmiş Uzun Vadeli Refinansman Operasyonu) programının vadesi 4 yıla uzatılırken, alınabilecek tahvillere yatırım yapılabilir nota sahip “banka dışı” menkul kıymetlerin eklenmesi oldu. Bu arada alınabilecek tahvil getirilerinin depo faizlerine (eksi 0.40) kadar inebileceği ihtimali de resmin içine girdi.
Refinansman rahatlatacak
- Kredi kadar TLTRO: Bankalar, reel kesime verdikleri krediler kadar TLTRO yapabilecekler. Banka dışı tahvillerin alımı kadar, yapılacak parasal genişlemenin reel kesime ulaşabilmesi için atılmış önemli bir adım. Şimdiye kadar neden böylesi bir adım atılmadığını merak etmiyor değilim. 2008 krizinden bu yana 8 yıl geçti. Kriz sırasında doğan çocuklar okula başladı, ECB’nin aklı başına yeni geldi.
İşe yarayacak mı?
Temel olarak bakıldığında Draghi, bazukasındaki belki de son mermisini ateşledi. Umutla bunların işe yaramasını beklemekten başka çaresi kalmadı. İşe yarayacak mı? Hep söyledim: “İlk paket işe yarasaydı; ikinci, üçüncüsüne gerek olur muydu?” Bu paketi belki de diğerlerinden ayıran en önemli fark, sokaktaki insana ulaşma konusunda ciddi bir niyet ortaya konması oldu.
Dünkü piyasalardaki oynaklık gerçekten kafaları karıştırdı, birçoklarının da canını yaktı. Deposit faizinin 40 baz puana inmesi euroyu, dolar karşısında 1.0823’e kadar indirirken, artık faiz düşüşlerinin sonuna gelinmiş olması euronun kısa zamanda kayıplarını geri aldırdı. Bu yazı yazıldığı sırada dünün de üzerine çıkarak 1.1136’ya kadar yükseldi. Eğer dünkü kapanış 1.1060’ın altında olmadıysa kısa vadede eurodaki düşüşün sonuna gelinmiş demektir.
İYİMSERLİK KISA SÜRDÜ
Dolar/TL, gelişmekte olan ülkelere yönelik genel risk iştahının yanı sıra beklentilerden iyi gelen cari açık verisi ve Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) varlık alım tutarını artırmasıyla 3 ayın en düşüğü olan 2.88’in altını gördü. Dolar dün 3 Aralık’tan sonraki en düşük seviyesi olan 2.8750’ye kadar geriledi. Ancak ECB kararlarının ardından gelen kâr realizasyonları nedeniyle dolar/TL bu seviyelerde kalıcı olamayarak yönünü tekrar yukarı çevirdi ve yeniden 2.9070’e çıktı. Euro da keskin çıkışla 2.2480 TL’ye ulaştı. Borsa İstanbul, ECB rüzgarıyla birlikte 79 bin puanı geçerek Kasım 2015’ten sonraki en tepe noktaya yükseldi. BIST günü yüzde 0.36 artışla 79 bin 24 puandan kapattı.
Denizbank Özel Bankacılık Yönetmeni Orkun Gödek, ECB kararlarının piyasalarda iyimserliği artırdığını söyleyerek, şu değerlendirmeyi yaptı: “Başkan Mario Draghi’nin açıklamalarında daha düşük faiz oranı seviyesi düşünmediklerini belirtmesi ve alınacak tahvillere komitenin karar vereceğini söylemesinin ardından paritede gerçekleşmenin satıldığı durum ile karşılaşıldı ve 1.11 seviyesinin üzeri test edildi. Kısa vadede 1.0830/40 seviyesi aşağı yönde kırılmadıkça paritede yukarı yönde tepki gelebilir. Yurtiçi piyasalarda satın alınan iyimserlik ECB hikayesinin azalmaya başlaması ile azalarak TL’de kâr satışı gündeme gelebilir. Dolar/TL kısa vadede 2.88-2.90 bandında dalgalanabilir. ncak Fed öncesi kalıcı TL değerlenmesi beklemiyorum.”