ABD’den çifte standart
.
FED’in 50 baz puanlık indirimi piyasalarca müthiş bir coşkuyla karşılandı. Büyük çoğunluk Bernanke’yi “piyasa dostu!” ilan ederken, küçük bir azınlık “şantaja boyun eğdiğini” dile getiriyor.
Düşen fiyatlar çoğunluğun hiçbir zaman hoşuna gitmiyor. Bu nedenle de piyasalar; fiyatları yukarı götürecek en küçük fırsatı değerlendirmek için elinden geleni yapıyor. Hele ki 50 baz puanlık FED indirimi gibi çok ender bulunan bir fırsat da sonuna kadar kullanılacaktır. İyiden iyiye abartılacak ki, olabildiğince yükseğe çıkılabilsin. Piyasa katılımcılarının hafızalarına mümkün olduğunca yüksek seviyeler “nakşedilebilsin” ki, düşük seviyeler bile başlangıca göre yukarıda oluşabilsin.
FED’in açıklamaları piyasaları kurtarmanın, şimdilik enflasyona yani ‘fiyat istikrarına’ tercih edildiğini gösteriyor. FED merkez bankalarının klâsik fiyat istikrarı misyonunun dışına çıkarak; büyüme ve piyasa kurtarıcılığına soyunuyor. Bundan sonra diğer merkez bankaları da benzer bir “eylemde” bulunursa kimse pek fazla sesini çıkar(a)mayacak.
Tıpkı, ABD’nin dış ticaret açığı GSMH’nın yüzde 8’lerine ulaştığında bunun sorun olmadığının ileri sürülmesi gibi... Önceleri bu oranın yüzde 5.5’lerin üzerine çıkması tek başına kriz sebebiydi. 1994’te bizde, 1998’de Rusya’da olduğu gibi... Ama ABD aşınca bu artık yeni “kriter-gösterge” haline geliyor, yeni standartlar oluşuyor. Ya da “çifte standart durumu” ortaya çıkıyor... Başta gelişmekte olan ülkeler olmak üzere, benzer sorunları yaşayan ülkelerde kriz çıkması bu “çifte standart” sayesinde engellendi.
Gelelim piyasalara... FED’in indirim coşkusu önceki gün bizim piyasalarımızda son yıllarda görülmedik bir ‘günlük yükselişle’ “kutlandı”. IMKB 100 endeksi günü 53,884 seviyesinden, yüzde 6.70’lik yükselişle kapattı. Seçim öncesinde yaşanan yükselişi andıran ‘boşluklu’ (gap) bir açılış sonrası gelen alımlar bu yükselişi getirdi. FED indirimi sonrasındaki yazımda 52,500 seviyesinin test edilebileceğine değinmiştim. Değil test edilmek, bu seviye neredeyse günün en düşük seviyesi gibi kaldı.
Hatırlatmakta fayda var. Çarşamba günkü açılış ile Salı günkü kapanış; yani 50,500 ile 52,161 arasındaki “boşluk” öyle yada böyle kapanacaktır. Birkaç günlük coşku yerini sükûnete ve kâr satışlarına bıraktığında; ki ilk emareleri dün görüldü; bu ’boşluğun kapanma çalışmaları’da başlayacaktır.
Şimdilik yukarıda neresi olur diye bakıldığında 54,500 ve ‘çift tepe oluşturacak şekilde’ 56,100 seviyelerine çıkılabilir. Bu seviyelerden birinden, hepi topu bir ay önce (16 Ağustos) 43,500-45,000 endeks seviyelerinden pozisyon alanların kâr realizasyonları gelebilir.
43,500 seviyesinden almış olanlar yüzde 23.9’luk bir kâr elde etmiş durumda. Bir ayda, bir yıllık faizden daha yüksek bir getiri...
Mutlaka bunun bir kısmını cebe koymak isteyenler de çıkacaktır.