‘Dar bölge’ye geçiş için zamana karşı mücadele
.
Bir sonraki genel seçimlere ‘dar bölge sistemi’yle girmeyi planlayan AKP, yeni yasal düzenlemeyi en geç Mayıs’ın 2. yarısında Meclis’ten geçirmeyi hedefliyor.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın dar bölge seçim sisteminin gündemlerinde olduğunu açıklamasının ardından gözler AK Parti’ye çevrildi. Anayasa’daki 1 yıl engeli nedeniyle AK Parti’nin bu konudaki kararını en geç Mayıs ayı başına kadar netleştirip önerisini TBMM’ye sunması ve Köşk’ün onay süreci de dikkate alındığında Mayıs ayının ikinci yarısında Meclis’ten geçirmesi gerekiyor.
Son genel seçimler 12 Haziran 2011’de yapıldı. Bir sonraki genel seçimler 7 Haziran 2015’te yapılacak. Anayasa’nın “Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz” hükmü çerçevesinde, AK Parti’nin Seçim Kanunu’nda getireceği değişikliğin önümüzdeki genel seçimlerde uygulanabilmesi için bu yöndeki düzenlemenin en geç 6 Haziran 2014 tarihi itibariyle Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olması lazım.
Başkanlığa daha uygun
Sıkışık takvime karşın AK Parti’de “seçim sistemi değişikliği” konusunda henüz net bir karar alınmış değil. Tercih edilecek seçenek 2015 seçimlerinin ardından yapılması planlanan yönetim sistemi değişikliğine ilişkin Anayasa değişikliğinin de çerçevesini belirleyecek. AK Parti kurmayları bu noktada, “Dar bölge parlamenter sisteme uygun değil ama Başkanlık sistemine uygun. Daraltılmış bölge ise parlamenter sisteme uygun” vurgulamasını yapıyor.
AK Parti’nin “sistem değişikliği” çalışma masasında parti kurmaylarının “parlamenter sisteme çok uygun değil” değerlendirmesini yaptıkları dar bölge sisteminin ne şekilde getirileceğine ilişkin farklı seçeneklerin yanısıra, yüzde 5 barajla daraltılmış bölge sistemi formülü de bulunuyor.
YSK’ya by-pass gündemde
AK Parti içinde Erdoğan’ın işaret ettiği “dar bölge” sisteminin nasıl uygulanacağı konusunda da henüz net bir görüş birliği oluşmuş durumda değil. AK Parti’li bazı kurmaylar “dar bölge” sistemi için her ilin çıkaracağı milletvekili sayısı kadar bölgeye ayrılması yönteminin uygulanabileceğine işaret ederken, bazı kurmaylar ise seçmen sayısına göre 1 milletvekili çıkarmak için gerekli asgari oyun tespit edilmesinin ardından Türkiye’nin 550 seçim bölgesine ayrılması formülünün de getirilebileceğini belirtiyor.
Bu arada AK Parti YSK’nın seçim çevrelerini belirleme yetkisine müdahaleyi de tartışıyor. 30 Mart seçimlerinde aldığı kararlar nedeniyle YSK’ya şüpheyle yaklaşan AK Parti’de bazı kurmaylar “seçim çevresi işini tümüyle YSK’ya bırakmak doğru değil” diyerek yapılacak düzenlemede buna ilişkin de en azından YSK’ya seçim çevresi belirlemede “çerçeve” çizecek bir değişikliğin de yer alması gerektiğini savunuyor.