2023 seçimlerinde Millet İttifakı'nda Kemal Kılıçdaroğlu cumhurbaşkanı adayı, Meral Akşener başbakan adayı...

Kemal Kılıçdaroğlu'nun Cumhurbaşkanlığı adaylığı için sinyal vermesinin ardından Meral Akşener'in tutumu merak ediliyordu. Hürriyet Gazetesi Yazar Abdülkadir Selvi, köşe yazısında Akşener ve Kılıçdaroğlu'nun seçim stratejisini kaleme aldı.

İşte Abdülkadir Selvi'nin köşe yazısı:

Başkanlık sistemine geçilmesiyle birlikte “Başbakanlık mı kaldı ki Meral Akşener, başbakan adayı olsun?” diyeceksiniz.

İlk başta ben de öyle düşünmüştüm ama Millet İttifakı’nın 2023 stratejisinin ayrıntılarına ulaşınca Kılıçdaroğlu ile Akşener arasındaki görev dağılımını yansıtmayı düşündüm. Millet İttifakı 2023 seçimlerine ilişkin stratejisini netleştirmeye başladı. Elbette seçim sürecine girilmesiyle birlikte taşlar yerine oturacak ama anladığım kadarıyla Kılıçdaroğlu ile Akşener arasında şimdiden hem arka kapı diplomasisi işlemeye başlamış, hem de iki lider gerek duydukları her zaman görüşebiliyorlar.

ORTAK ADAY MI, AYRI AYRI MI

2023 seçimlerine giderken Millet İttifakı’nın cevaplandırması gereken en önemli soru, ortak aday olacak mı yoksa ilk tura partiler kendi adaylarıyla girip, seçim ikinci tura kalırsa Erdoğan karşısındaki aday üzerinde mi ittifak yapılacak sorusu. Cumhur İttifakı’nın adayının Cumhurbaşkanı Erdoğan olduğu belli. Ancak muhalefeti en çok cumhurbaşkanı adayının nasıl belirleneceği ve kimin aday olacağı sorusunun zorlayacağını ifade etmiştim. O zorluk devam ediyor ama Kılıçdaroğlu ile Akşener’in kimi zaman verdikleri mesajlarla kimi zaman arka kapı diplomasisini işleterek bu soruların yanıtlarını hazırlamaya başladıkları izlenimi edindim.

2023 İÇİN MODEL ÖNERİSİ NE OLACAK?

2023’e giderken Millet İttifakı açısından hayati noktayı ise, “2023 stratejisi” oluşturacak. 2023 seçimlerinde Millet İttifakı seçmenlerin huzuruna nasıl bir öneri ile çıkacak? Bir yanda parlamenter sisteme dönüşü vaat ediyorlar, diğer yanda ise Başkanlık Sistemi’ne göre bir cumhurbaşkanı adayı çıkaracaklar. Bunu nasıl modelleyecekler? Yine edindiğim izlenimi aktarayım. Millet İttifakı bu modeli oluşturma konusunda bir hazırlık içine girmiş. Şimdi o modelin ulaşabildiğim ayrıntılarını paylaşacağım.

ADIM ADIM CUMHURBAŞKANI ADAYLIĞINA

Ama önce 2023 sürecinde Kılıçdaroğlu’nun pozisyonunu tespit etmemiz gerekiyor. Bunun bir miladı var. 7 Aralık günü Meclis’te bütçe görüşmeleri sırasında kürsüde olan Kılıçdaroğlu’na, AK Parti milletvekilleri, “Aday ol, aday olabilecek misin?” diye laf attı. Bunun üzerine Kılıçdaroğlu, “Benim aday olup olmayacağımı size kim söyledi?” diye karşılık verdi.

ADAYLIK İLANI

O günden bu yana cumhurbaşkanı adaylığı her sorulduğunda Kılıçdaroğlu, daha sıcak mesajlar verdi. Her geçen gün cumhurbaşkanı adaylığına daha yaklaştığını gösteren açıklamalar yaptı. En son “Millet İttifakı isterse cumhurbaşkanı adayı olurum” dedi. Daha ne desin?

AKŞENER NE DER?

Meral Akşener her defasında cumhurbaşkanı adayı olmayacağını, Millet İttifakı’nın ortak aday çıkarması konusunda engelleyici olmayacağını ifade ediyor. İYİ Parti’de ise bir grup, kadın olması ve muhafazakâr kesimden de oy alabilme potansiyeli taşıması nedeniyle Akşener’in muhalefetin ortak adayı olmasını öneriyor. Öneriyordu demek daha doğru olur. Çünkü Kılıçdaroğlu’nun adaylığı güç kazanmaya başladıkça İYİ Parti’de de bir ağız değişikliği hissedilmeye başlandı. “Cumhurbaşkanı adaylığı Kılıçdaroğlu’nun hakkıdır” yorumları önplana çıktı. Bu tavır değişikliği Kılıçdaroğlu’nun kurmayları ile Akşener’in ekibi arasında yürütülen görüşmelere bağlandı.

KIRILMA NOKTASI

Meral Akşener’in 12 Temmuz’da Kılıçdaroğlu’nun memleketi olan Tunceli’de yaptığı açıklama ise bir kırılma noktası oldu. Akşener, “Sayın Kılıçdaroğlu’nun adaylığına saygı duyarım, en doğal hakkıdır. Benim bu konuda yorum yapmam doğru olmaz. Aday olursa saygı duyarım” demişti.

KILIÇDAROĞLU’NUN POZİSYONU

Cumhurbaşkanı adaylığına doğru her geçen gün bir adım daha yaklaşan Kılıçdaroğlu, öncelikle Millet İttifakı’nın ortak adayı olmayı hedefliyor. Kılıçdaroğlu aynı zamanda Millet İttifakı’nın başka bir isim üzerinde uzlaşmaya eğilimi doğarsa ona da engel olmayacağı mesajını veriyor.

İlk başta ben de öyle düşünmüştüm ama Millet İttifakı’nın 2023 stratejisinin ayrıntılarına ulaşınca Kılıçdaroğlu ile Akşener arasındaki görev dağılımını yansıtmayı düşündüm. Millet İttifakı 2023 seçimlerine ilişkin stratejisini netleştirmeye başladı. Elbette seçim sürecine girilmesiyle birlikte taşlar yerine oturacak ama anladığım kadarıyla Kılıçdaroğlu ile Akşener arasında şimdiden hem arka kapı diplomasisi işlemeye başlamış, hem de iki lider gerek duydukları her zaman görüşebiliyorlar.

ORTAK ADAY MI, AYRI AYRI MI

2023 seçimlerine giderken Millet İttifakı’nın cevaplandırması gereken en önemli soru, ortak aday olacak mı yoksa ilk tura partiler kendi adaylarıyla girip, seçim ikinci tura kalırsa Erdoğan karşısındaki aday üzerinde mi ittifak yapılacak sorusu. Cumhur İttifakı’nın adayının Cumhurbaşkanı Erdoğan olduğu belli. Ancak muhalefeti en çok cumhurbaşkanı adayının nasıl belirleneceği ve kimin aday olacağı sorusunun zorlayacağını ifade etmiştim. O zorluk devam ediyor ama Kılıçdaroğlu ile Akşener’in kimi zaman verdikleri mesajlarla kimi zaman arka kapı diplomasisini işleterek bu soruların yanıtlarını hazırlamaya başladıkları izlenimi edindim.

2023 İÇİN MODEL ÖNERİSİ NE OLACAK?

2023’e giderken Millet İttifakı açısından hayati noktayı ise, “2023 stratejisi” oluşturacak. 2023 seçimlerinde Millet İttifakı seçmenlerin huzuruna nasıl bir öneri ile çıkacak? Bir yanda parlamenter sisteme dönüşü vaat ediyorlar, diğer yanda ise Başkanlık Sistemi’ne göre bir cumhurbaşkanı adayı çıkaracaklar. Bunu nasıl modelleyecekler? Yine edindiğim izlenimi aktarayım. Millet İttifakı bu modeli oluşturma konusunda bir hazırlık içine girmiş. Şimdi o modelin ulaşabildiğim ayrıntılarını paylaşacağım.

ADIM ADIM CUMHURBAŞKANI ADAYLIĞINA

Ama önce 2023 sürecinde Kılıçdaroğlu’nun pozisyonunu tespit etmemiz gerekiyor. Bunun bir miladı var. 7 Aralık günü Meclis’te bütçe görüşmeleri sırasında kürsüde olan Kılıçdaroğlu’na, AK Parti milletvekilleri, “Aday ol, aday olabilecek misin?” diye laf attı. Bunun üzerine Kılıçdaroğlu, “Benim aday olup olmayacağımı size kim söyledi?” diye karşılık verdi.

ADAYLIK İLANI

O günden bu yana cumhurbaşkanı adaylığı her sorulduğunda Kılıçdaroğlu, daha sıcak mesajlar verdi. Her geçen gün cumhurbaşkanı adaylığına daha yaklaştığını gösteren açıklamalar yaptı. En son “Millet İttifakı isterse cumhurbaşkanı adayı olurum” dedi. Daha ne desin?

AKŞENER NE DER?

Meral Akşener her defasında cumhurbaşkanı adayı olmayacağını, Millet İttifakı’nın ortak aday çıkarması konusunda engelleyici olmayacağını ifade ediyor. İYİ Parti’de ise bir grup, kadın olması ve muhafazakâr kesimden de oy alabilme potansiyeli taşıması nedeniyle Akşener’in muhalefetin ortak adayı olmasını öneriyor. Öneriyordu demek daha doğru olur. Çünkü Kılıçdaroğlu’nun adaylığı güç kazanmaya başladıkça İYİ Parti’de de bir ağız değişikliği hissedilmeye başlandı. “Cumhurbaşkanı adaylığı Kılıçdaroğlu’nun hakkıdır” yorumları önplana çıktı. Bu tavır değişikliği Kılıçdaroğlu’nun kurmayları ile Akşener’in ekibi arasında yürütülen görüşmelere bağlandı.

KIRILMA NOKTASI

Meral Akşener’in 12 Temmuz’da Kılıçdaroğlu’nun memleketi olan Tunceli’de yaptığı açıklama ise bir kırılma noktası oldu. Akşener, “Sayın Kılıçdaroğlu’nun adaylığına saygı duyarım, en doğal hakkıdır. Benim bu konuda yorum yapmam doğru olmaz. Aday olursa saygı duyarım” demişti.

KILIÇDAROĞLU’NUN POZİSYONU

Cumhurbaşkanı adaylığına doğru her geçen gün bir adım daha yaklaşan Kılıçdaroğlu, öncelikle Millet İttifakı’nın ortak adayı olmayı hedefliyor. Kılıçdaroğlu aynı zamanda Millet İttifakı’nın başka bir isim üzerinde uzlaşmaya eğilimi doğarsa ona da engel olmayacağı mesajını veriyor.

2023 seçimlerine ilişkin Kılıçdaroğlu’nun pozisyonunu netleştirecek olursak, ya kendisi aday olacak ya da cumhurbaşkanı adayı olacak kişiyi belirleyecek.

2023 STRATEJİSİ

Millet İttifakı’nda hesaplar cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci tura kalacağı hesabı üzerine yapılıyor. Kılıçdaroğlu’nun cumhurbaşkanı adayı olması ve başkanlık sisteminden, parlamenter sisteme dönüşüme öncülük etmesi isteniyor. “CHP liderinin Türkiye’yi yönetmeye talip olması gerekir” yorumu yapılıyor. İkinci en yüksek oya sahip partinin genel başkanı olarak Kılıçdaroğlu’nun Erdoğan’dan sonra ikinci tura kalacak aday olacağına kesin gözle bakılıyor.

KÜRTLER İÇİN AKŞENER Mİ, KILIÇDAROĞLU MU

Cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kalırsa Kürtlerin Kılıçdaroğlu’na oy vereceği hesabı yapılıyor. “Ama Akşener aday olsa ikinci turda Kürtler Akşener’e oy vermez” deniliyor.

2023 MODELİ

2023 seçimlerine giderken Millet İttifakı’nın kamuoyuna yönelik bir deklarasyon açıklaması planlanıyor. Peki bu deklarasyon nasıl olacak?

Kılıçdaroğlu, Millet İttifakı’nın ortak cumhurbaşkanı adayıdır.

“Seçimlerden sonra iki yıl içinde parlamenter sisteme geçişi taahhüt ediyoruz.”

KILIÇDAROĞLU’NUN CUMHURBAŞKANI KRİTERLERİ

BU noktada Kılıçdaroğlu’nun çıkardığı cumhurbaşkanlığı profili önem kazanıyor:

1- Cumhurbaşkanı kendisi, ailesi ve yaşam tarzıyla topluma örnek olacak.

2- Yeni cumhurbaşkanı başlangıçta olağanüstü yetkilere sahip olacak. “Cumhurbaşkanı oldum, bütün yetkiler bende, ne demek parlamenter sistem, nereden çıktı bu” derse her şey tuzla buz olur.

3- Parlamenter sistemi getireceğiz ve cumhurbaşkanı sahip olduğu yetkilerin önemli bir kısmını tekrar parlamentoya devredecek. Dolayısıyla seçilecek cumhurbaşkanının nefsine hâkim olması, verdiği sözde durması lazım.

İMAMOĞLU VE YAVAŞ’IN DURUMU

Kılıçdaroğlu, ideal cumhurbaşkanı adayı olarak kendisini tarif ediyor. Bir tek “Adı Kemal soyadı Kılıçdaroğlu olacak” demediği kalmış. Bu durumda cumhurbaşkanı adaylığını kafasına koymuş olan Ekrem İmamoğlu’nun durumu ne olacak?

Kılıçdaroğlu’nun Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş’ın ikinci dönem de belediye başkanı olarak halka hizmet etmelerini istediği biliniyor. Bir de Ekrem İmamoğlu ya da Mansur Yavaş aday olduğu takdirde belediyelerin AK Parti’ye geçecek olması İmamoğlu ve Yavaş’ın önüne engel olarak çıkarılıyor.

Mansur Yavaş’ın ikinci dönem de Ankaralılara hizmet etmek istediğini bildirdiği ifade ediliyor.

İMAMOĞLU DENKLEMDE VAR MI?

Ama Ekrem İmamoğlu’nun, İstanbul seçimlerinin yenilendiği 23 Haziran gecesinden bu yana büyük bir istekle cumhurbaşkanı adayı olmak istediği biliniyor. Ancak Kılıçdaroğlu’nun kurduğu her denklem, Ekrem İmamoğlu’nun cumhurbaşkanı adaylığının önünü kesmeye yönelik. Kılıçdaroğlu kendisi aday olmasa da cumhurbaşkanlığı seçiminde muhafazakâr kesimden oy alabilecek bir ismin aday olması düşüncesinde.

İMAMOĞLU NE YAPAR?

Cumhurbaşkanlığı hesapları nedeniyle karşı karşıya gelen Kılıçdaroğlu ile İmamoğlu arasındaki mücadelenin aday belirleme sürecinde doruğa tırmanması bekleniyor.

AKŞENER’İN BAŞBAKANLIĞI

Şimdi gelelim en başta sorduğumuz sorunun cevabına.

Millet İttifakı bir de takvim belirlemiş. Kılıçdaroğlu seçilirse Anayasa’yı değiştirip 2 yıl içinde parlamenter sisteme göre seçimlere gidilmesi planlanıyor. Bu durumda başbakan adayının Meral Akşener olacağı ifade ediliyor. Millet İttifakı’nın 2023 stratejisinin özü cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, başbakan adayı Meral Akşener denilebilir.

Tabii bu modelin ciddi zaafları var. Onu da yeni gelişmeler ışığında masaya yatıracağız.