Obezite cerrahisinde hangi yöntemler bulunmaktadır?
Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Onur Bayraktar, obezite ve tedavi yöntemleri hakkında merak edilenleri tüm ayrıntılarıyla sizler için anlattı.
Obezite, vücutta sağlığı bozacak ölçüde aşırı ve anormal yağ birikmesidir. Dünya genelinde her geçen gün yaygınlaşan ve çoğu ülkede sağlık sorunlarının ana nedenlerinden olan kronik bir hastalıktır. Gelişmiş ülkelerde, erkeklerde yüzde 18, kadınlarda yüzde 20 oranında görülür. Obezitenin tanımlanmasında kullanılan ‘’vücut kitle indeksi’’ (VKİ), vücut ağırlığının (kg), boyun karesine (m²) bölünmesi ile hesaplanır. VKİ’ye göre kişiler düşük kilolu, normal kilolu, fazla kilolu, obez ve morbid obez şeklinde sınıflanır.
- VKİ; 25 - 29.9 arasında ise aşırı kilolu,
- VKİ 30 – 40 arası obez,
- VKİ 40’ın üzerinde ise morbid obez olarak adlandırılır.
Obezitenin neden olduğu sağlık problemleri nelerdir?
Obezitenin neden olduğu bazı sağlık sorunları şu şekilde sıralanabilir;
- Diyabet,
- Hipertansiyon,
- Yüksek kolestrol,
- Kalp hastalıkları (kalp krizi vb.),
- İnme,
- Uyku apne sendromu (uyku sırasında belirli sürelerle nefesin kesilmesi),
- Astım,
- Kanser riski artışı.
Obezitenin neden olduğu bu problemlerden korunmak için ne yapılmalı?
Beslenme ve yaşam şekli değişikliklerinden, ilaç tedavisine uzanan bir dizi önlem ile kilo verilmeli. Bu yöntemler ile kilo veremeyen obez hastalar, daha az kalori ve besin alımını sağlayan ‘’bariatrik cerrahi’’ adayıdırlar.
Bariatrik cerrahi;
- VKİ’si >40 olan ve diyet, egzersiz ve ilaç tedavisine yanıt vermeyen,
- VKİ 35 – 40 arasında olup obeziteye bağlı şeker, kalp hastalıkları ve hipertansiyon vb. sağlık sorunları olan hastalar,
- VKİ 30 – 35 arasında olup Metabolik Sendrom olarak da bilinen diyabet, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve uyku apnesi gibi hastalıkların bir kaçı dahil olmak üzere belirli koşullara sahip olan hastalara uygulanabilir.
Farklı cerrahi yöntemler var mıdır?Obezite tedavisinde birçok cerrahi yöntem kullanılmaktadır. Bunlar arasında en sık kullanılan cerrahi yöntemler:
Gastrik bypass: Gastrik bypass (RYGB) en sık kullanılan yöntemdir. Bu yöntemde midenin büyük kısmı kapatılarak yiyecekler için küçük bir hazne bırakılır. Ardından hacmi küçültülmüş mide ince bağırsağın orta kısmı ile birleştirilir. Bu işlem, gıdaların daha az miktarda alınabilmesi ve mide ve ince bağırsak arasında daha az emilim olacak şekilde yeni bir yol izlemesini sağlar.
Sleeve gastrektomi (Tüp mide): Bu yöntemde, midenin büyük bir kısmı alınarak dar bir tüp haline getirilir ve bir kerede daha az gıda alınabilmesi sağlanır. Ayrıca bazı hormonların (Ghrelin, GLP-1, PYY) seviyelerinde değişikliğe neden olarak açlık hissinin azalmasına, insülin direncinin düzelmesi ve glisemik kontrolün sağlanmasına katkıda bulunur.
Gastrik balon: Bu yöntemde, endoskopi yardımı ile mideye özel bir balon yerleştirilir. Balon midede 6 haftaya kadar kalabilir. Balonun midede bulunduğu süre içerisinde, gıdalar için daha az yer kaldığı için yenilebilecek gıda miktarı kısıtlanır.
Cerrahi nasıl yapılır?
Gastrik bypass ve tüp mide ameliyatı açık, laparoskopik veya robotik yöntemlerle yapılabilir. Açık cerrahide hastanın karnının orta hattında uzun bir kesi yapılır. Laparoskopik yöntem, karın duvarında yapılan küçük kesilerden yerleştirilen düz ve ince aletler ve kamera yardımı ile yapılır.