'Kız çocuklarında daha fazla görülüyor'
Kalça çıkığı, bebeklerde sık görülen ve tedavi edilmediğinde uzun vadede ciddi problemlere neden olabilen bir rahatsızlıktır. Kalça çıkığı ile ilgili tüm merak edilenleri, Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Doğan anlattı.
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Doğan, “Kalça eklemi, leğen kemiği ile uyluk kemiğinin oluşturduğu bir eklemdir. Uyluk kemiğinin baş kısmı yuvarlak, top benzeri bir yapıdadır. Leğen kemiğinde uyluk kemiğinin baş kısmı ile birleştiği bölge ise oyuk şeklindedir. Normalde uyluk kemiğinin yuvarlak kısmı ile leğen kemiğindeki oyuk birbiriyle uyumludur. Bu iki parçanın tamamlayıcılığı ile sağlam bir eklem meydana gelir. Kalça çıkığı ile doğan bebeklerde, leğen kemiğindeki oyuk sığdır ve bu sebeple uyluk kemiği yuvasına tam olarak oturamaz. Bu durum eklemin gevşek hale gelmesine yol açar. Bazı durumlarda uyluk kemiği tamamen leğen kemiğinden ayrılabilir. Kalça çıkığı, her iki bacakta görülebilmek ile birlikte sol kalçada daha sık görülür. Çocuklarda kalça çıkığı; ailesinde kalça çıkığı hikayesi bulunan kişilerde, kız çocuklarında ve makat pozisyonunda doğan bebeklerde daha sık görülür” dedi.
“BEBEKLERDE DOĞUŞTAN GELEN KALÇA ÇIKIĞI DOKTOR MUAYENESİNDE FARK EDİLEBİLİR”
Bebeklerde doğuştan gelen kalça çıkıklığı, doktor ziyaretleri sırasında muayene ile fark edileceğini söyleyen Prof. Dr. Doğan, “Bebeklerdeki kalça problemini aileler de anlayabilir. Bebeğin bir bacağının daha kısa olması, bez değiştirirken bir bacağın esnek diğer bacağın yana doğru açılmasında kısıtlanma gibi durumlar ailenin dikkatini çekebilir. Bu durumu fark eden ebeveynlerin en kısa sürede doktora başvurması gerekir. Doktor, hem muayene hem de ultrasonografi gibi görüntüleme tekniklerinin yardımıyla tanıyı koyabilir. Erken dönemde fark edilmeyen kalça çıkıklığı, çocuğun yürümeye başlamasıyla belirgin hale gelebilir. Çocuk aksayarak yürür. Ergenliğe ve genç yetişkinliğe kadar devam eden vakalarda şiddetli kalça eklemi ağrısı görülebilir. Tanı anlamında en ideal olan çocuk 3-4 haftalık olduğunda kalça ultrasonografisi ile değerlendirilmesidir. Ultrasonografi radyasyon içermediği için bebeğe herhangi bir zararı kesinlikle yoktur” ifadelerini kullandı.
“BEBEĞE KALÇA MUAYENESİ VE ULTRASONOGRAFİ YAPILMASI ÖNEMLİ”
Kalça çıkığı için en uygun tedavi yönteminin belirlenmesinde bebeğin yaşının büyük rol oynadığını belirten Prof. Dr. Doğan sözlerine şu şekilde devam etti: “Erken dönemde fark edilen kalça çıkığı tedavisi genellikle daha kolay olur. Bu nedenle bebeğinde kalça çıkığı olabileceğini düşünen aileler, en kısa zamanda doktor randevusu almalıdır. Kalça çıkığı tedavisi, 0-6 aylık bebeklerde pavlik bandaj uygulaması şeklinde yapılır. Bebeğin kalçasının belirli bir pozisyonda kalmasını sağlayan bu uygulama, özellikle 0-3 aylık grupta yüksek oranda başarı sağlar. Bu tedaviden fayda görmeyen bebekler, bir sonraki aşama olan kapalı redüksiyon ile tedavi edilirler. Kapalı redüksiyon ayrıca, 6-12 aylık bebeklerde ilk uygulanacak tedavi yöntemidir. Bu yöntemde, bebeğin kalçası genel anestezi altında kapalı olarak (açık cerrahi yapılmadan) yerine oturtulur ve uygun pozisyonda alçı yapılır. 18 aylıktan büyük bebeklerde kullanılan ilk yöntem açık redüksiyondur. Bu yöntemde bebeğin kalça eklemi cerrahi olarak açılır, yerine oturtulur ve uygun pozisyonda alçı yapılır. Kalça çıkığı yaş ilerledikçe uyluk kemiğinin yapısında da bozulmalara neden olabileceğinden kalça ekleminin yanı sıra kemiklerle ilgili de operasyonlar da gerekebilir. Bebeğin kalça ekleminin, ameliyat sonrası birkaç ay boyunca alçı ile sabitlenmesi gerekebilir. Tedavi sonrasında kalça çıkığı düşük oranda da olsa tekrar edebilir. Kalça çıkığı, erken dönemde daha kolay tedavi edilebilen ve daha az komplikasyona neden olan bir rahatsızlıktır. Bu nedenle yenidoğan döneminde bebeğe kalça muayenesi ve ultrasonografi yapılması oldukça önemlidir.”
“KALÇA ÇIKIĞI TEDAVİ EDİLMEZSE YÜRÜYÜŞ PROBLEMLERİNE NEDEN OLABİLİR”
Hastalığın başarılı bir şekilde tedavi edilmesinin, ileride gelişebilecek komplikasyonların önlenmesinde oldukça önemli olduğunu belirten Prof. Dr. Doğan, “Bebeklerde yumuşak kıkırdağın oluşturduğu kalça eklemi zamanla anormal şekilde sertleşir. Kalça çıkığı tedavi edilmediğinde kalça eklemini oluşturan kıkırdakta yırtılma, aşınma meydana gelebilir. Ayrıca kalça çıkığı olanlarda ileri yaşlarda eklem üzerinde osteoartrit (eklem kireçlenmesi) gelişme riski çok yüksektir. Kalça çıkığı uzun vadede; aksama topallama gibi yürüyüş problemlerine de neden olabilir. Eklemin yanı sıra eklemi oluşturan kemiklerde de yapısal bozukluklar oluşabilir” dedi.