Karaciğer kanserine dikkat
Doç. Dr. Fahri Yetişir, karaciğer kanserinin, çoğu kanserde olduğu gibi karaciğer hücrelerinin DNA’sında değişiklikler oluştuğunda meydana geldiğini söyledi.
Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Fahri Yetişir, Karaciğerin hayati bir organ olduğunu ifade ederek, “Karaciğer vücudumuzda sindirim, detoksifikasyon, vücut için gerekli yapıların üretimi veya dönüştürülmesi, savunma sistemi ve kanamanın durdurulması gibi bir sürü fonksiyonu vardır. Yokluğunda yaşayamayız. Bu organdan bulunan hücrelerden kaynaklanan kanserlere karaciğer kanseri denir. Karaciğer kanseri, çoğu kanserde olduğu gibi karaciğer hücrelerinin DNA’sında (vücudunuzdaki her kimyasal işlem için talimatlar veren materyal) değişiklikler (mutasyonlar) oluştuğunda meydana gelir. Bir sonuç, hücrelerin kontrol dışı büyümeye başlayıp nihayetinde kanserli hücrelerin tümör oluşturması ve yavaş yavaş çevre dokuları istila etmesi şeklinde oluşur” dedi.
Doç. Dr. Fahri Yetişir, Karaciğer kanseri nedenlerini ise şöyle sıraladı:
“1) Hepatit B virüsü (HBV) veya hepatit C virüsü (HCV) ile kronik enfeksiyon, karaciğer kanseri riskinizi arttırır.
2) Siroz karaciğer kanserine yakalanma olasılığınızı arttırır.
3) Belirli kalıtsal karaciğer hastalıkları karaciğer kanseri riskini artırır. hemokromatozisi ve Wilson hastalığını gibi.
4) Şekeri hastalığı olan insanlar şeker hastalığı olmayanlardan daha yüksek karaciğer kanseri riskine sahiptir.
5) Alkol olmadan karaciğerde yağ birikmesi karaciğer kanseri riskini artırır.
6) Aflatoksinlere maruziyet. Aflatoksinler kötü koşullarda depolanan mahsullerde yetişen küfler tarafından üretilen zehirlerdir. Mısır ve yer fıstığı gibi mahsuller aflatoksinlerle kirlenmiş olabilir.
7) Aşırı alkol tüketimi: Uzun yıllar boyunca her gün ölçülü miktardan daha fazla alkol tüketimi, geri dönüşümsüz karaciğer hasarına yol açabilir ve karaciğer kanseri riskinizi artırabilir”
Doç. Dr. Yetişir Karaciğer kanserini önlemenin en önemli sebeplerinden birinin alkol kullanmamak olduğunu vurgulayarak” Alkol almamak veya çok küçük dozlarda almalıyız. Aşırı kilo almamaya özen göstermek. Kilo verme işlemi esnasında da çok yavaş ve sağlıklı bir şekilde kilo vermeliyiz.
Kimyasallara dikkat edin. Evde veya işyerinde kullandığınız kimyasallarla alakalı talimatları izlemeliyiz. Hepatit B aşısı yaptırmalıyız. Hepatit C’yi önleyecek tedbirler almalıyız : Hepatit C aşısı bulunmamaktadır, ancak enfeksiyon riskinizi azaltabiliriz.Cinsel partnerinizin sağlık durumunu bilmeliyiz. Partnerinizde HBV, HCV veya başka cinsel yolla bulaşan enfeksiyon bulunmadığından emin değilsek, korunmasız cinsel ilişkiye girmemeliyiz. Partnerinizin sağlık durumunu bilmiyorsanız, cinsel birleşme esnasında her zaman prezervatif kullanmalıyız. Mümkünse Intravenöz (IV) ilaçları kullanmamalıyız, kullanırken de temiz olduğundan emin olmalıyız. Steril ve temiz olmayan yerlerde Piercing veya dövme yaptırmamalıyız” şeklinde konuştu.
Kanserin yayılım derecesi ve tipi, hastanın yaşı ve genel durumu tedavi planlamasında önemli olduğunu belirten Doç. Dr. Yetişir, “Primer karaciğer kanserinin tedavisinde genel cerrahi, radyoloji, gastroenteroloji, okoloji ve radyasyon onkolojisinden oluşan geniş bir ekibin değerlendirmesi sonrası planlanır. Karaciğer kanserini tedavi ederken; ameliyatla kitlenin alınması, ilaç ve ışın tedavisi ile kitlenin küçültülmesi, kitlenin dondurulması veya eritilmesi, kitlenin içine alkol enjeksiyonu, direkt kanser hücresini hedef alan ilaçlar. Karaciğerin komple alınarak karaciğer naklinin yapılması gibi bir sürü tedavi seçeneğinden hasta için en uygun olanlar seçilir. Bu tedavilerden bir fayda görülmeyeceği düşünülüyorsa, o zamanda ağrıyı kesmek gibi destekleyici tedaviler ön plana çıkar. Palyatif bakım, ameliyat, kemoterapi veya radyasyon tedavisi gibi diğer agresif tedaviler devam ederken kullanılabilmektedir. Tıpta teknoloji ne kadar ilerlerse ilerlesin, karaciğer kanseri geliştikten sonra, birazda hastalık ilerledi ise tedavide tüm seçenekleri kullansak da başarı oranı çok yüksek değildir. Bu nedenle karaciğer kanserlerinden korunma yöntemlerine maksimum özen göstererek bu saldırgan hastalıktan korunmak çok daha başarılı bir savunma yöntemi olarak düşünülmelidir. Yukarıda anlattığımız bazı kurallara uyarak karaciğer kanserine yakalanma ihtimalimizi bir hayli azaltabiliriz” ifadelerini kullandı.