"Güneş ışınlarının oluşturduğu yanıklara dikkat" uyarısı
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜ) Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Rafet Koca, özellikle çocukluk çağında oluşan güneş yanıklarının ileride ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirterek, güneşe çıkmadan en az 20 dakika önce güneşten koruyucuların sürülmesinin önemli olduğunu söyledi.
Koca, AA muhabirine, güneş ışınlarının D vitamini üretimi için çok gerekli ancak fazlasının zararlı olduğunu ifade etti.
Güneş ışınlarının akut etkilerinin yanı sıra uzun vadede oluşturduğu kronik etkilerinin bulunduğunu kaydeden Koca, şöyle konuştu:
"Bildiğimiz güneş yanığı, güneş ışınlarının akut etkilerindendir hatta bu ikinci derece yanığa kadar ulaşabiliyor. Vücutta su dolu kabarcıklar oluşturuyor, bu istenen bir durum değildir. Çünkü özellikle çocukluk çağında oluşan güneş yanıkları ileride benlerden kaynaklanan ve ölümcül olan 'malign melanom' olarak adlandırılan deri kanseri riskini 7 ila 10 kat artırıyor. Uzun vadede gençlik yıllarında aldığımız güneş ışınları var. Bu ışınların 20-30'lu yaşlarda zararlı etkilerini çok sık göremiyoruz. 50'li, 60'lı yaşlara geldiğimizde toplamda aldığımız güneş ışınları özellikle ultraviyole ışınları (UVB ve UVA) derimizde ciddi hasarlar oluşturmaktadır. Vücudumuzda 'lentigo' denilen yaşlılık lekeleri ve 'seboreik keratoz' denilen yağlı kahve renkli lekeler oluşmaktadır. Bu 2 hastalık kansere dönüşmese de deri sağlığı açısından olumlu bir durum değildir fakat uzun vadede UVB ışınlarına bağlı ölümcül olabilen deri kanserleri de oluşabilmektedir. Özellikle gençlik yıllarında uzun süre güneş ışınlarına maruz kalmış insanlarda risk çok fazladır."
Koca, yaz döneminde güneş ışınlarının geldiği saatlere dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayarak, "Karadeniz Bölgesi'nde yaşıyorsanız 11.00-15.00 saatleri arası mümkün mertebe güneş ışınlarından uzak duracağız. Bu durumu Ege ve Akdeniz bölgelerine yansıtacak olursak sabah saat 10.00 ile öğleden sonra saat 16.00 arasında dikkat etmeleri gerekiyor çünkü bu dönemde güneş ışınları hem yoğun hem daha dik geliyor." dedi.
"Güneşten koruyucuyu sürüp hemen dışarı çıkmayacağız"
Güneş koruyucuların önemine dikkati çeken Koca, "İnsanlar güneşe çıkmadan en az 20 dakika önce güneşten koruyucuyu sürmeleri gerekiyor. Güneşten koruyucu deriyle etkileşerek 20 dakika sonra etkinliğini gösteriyor." diye konuştu.
Koca, koruyucuları her 3-4 saatte tekrar uygulanması gerektiğini dile getirdi.
Akne (sivilce) olanların güneş ışınlarını yeterli ölçüde almasının önemli olduğunu anlatan Koca, şöyle devam etti:
"Hafif bir güneşlenme sivilceye iyi gelirken, aşırı güneşlenme sivilceyi arttırıyor. Burada şuna dikkat edin; hastaların akne tedavisi için ağızdan alınan tetrasiklin grubu ya da sentetik A vitamini türevleri içeren (izotretinoin içeren ilaçlar) ilaçları kullanırken çok dikkatli olmaları gerekiyor. Bunları kullanıyorlarsa güneş ışınlarının yoğun olduğu zamanlarda çok iyi korunmaları ve hatta dışarı çıkmamaları gerekiyor çünkü bu ilaçlar güneşin hassasiyetini artırıyor. Böyle bir durumda doktorunuza danışmadan ilaç kullanmayınız."
Güneşten koruyucu alırken hem UVA hem de UVB'yi engelleyen koruyucular kullanmak gerektiğini belirten Koca, ten rengi açık olan kişilerin daha yüksek koruma faktörlü olanları tercih etmeleri gerektiğini söyledi.
Koca, özellikle sivilceye meyilli ciltlerde daha yağsız güneşten koruyucu kullanmak gerektiğini, yüzü güneş ışınlarından korumak için kenarları en az 8 santim olan şapkaları önerdiklerini sözlerine ekledi.