Boyun fıtığı neden olur? Nasıl tedavi edilir?
Modern yaşam koşulları bir yandan hayatımızı kolaylaştırırken diğer yandan bazı sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Gittikçe artan ağrı yakınmaları bu sorunların başında gelmektedir. Boyun fıtığı nasıl oluşur? Boyun fıtığında ne gibi değişiklikler olur? Boyun fıtığı belirtileri nelerdir? Konuyla ilgili Algoloji ve Ağrı Uzmanı Prof. Dr. Nurettin Lüleci önemli açıklamalarda bulundu.
Ağrı, yaşam kalitemizi bozan bir hastalık olup mutlaka tedavi edilmelidir. Boyun fıtıkları da öncelikle kendini ağrı ile belli eden bir sağlık sorunumuzdur. Fıtığın derecesi ve oluşturduğu olumsuzluklar dikkate alındığında boyun fıtıklarının %90’nı ameliyatsız olarak iyileşebilmektedir. Ağrı kronik hale gelmeden, daha büyük sorunlara, fiziki güçsüzlüğe ve iş gücü kayıplarına neden olmadan araştırılıp gereği yapılmalı ve tedavi edilmelidir.
Boyun Fıtığı Nasıl Oluşur?
Omurlarımız arasında disk denilen yastıkçıklar vardır. Bu diskler ağırlık kaldırma, hareket etme, eğilip doğrulma, atlayıp zıplama gibi hareketlerde vücudun ağırlığını emen amortisör görevi gören oluşumlardır. Herhangi bir nedenden dolayı, örneğin bu bir trafik kazası, düşme, çarpma gibi travmatik olayların bir sonucu olarak karşımıza çıkabileceği gibi stres ani bir hareket, ağır kaldırma veya ofis gibi çalışma ortamlarında sürekli uygunsuz pozisyonlar gibi travmasız olayların sonucunda da bu yastıkçıklar elastikiyetini kaybetmekte ve fıtık dediğimiz süreç başlamaktadır.
Boyun Fıtığı Belirtileri
- Ağrı; Boyun fıtığı ağrısı başa, enseye, omuzlara, kürek kemiklerine kollara ve koltuk altlarına ve parmaklara kadar yayılabilir, uyku kalitesini bozar.
- Baş dönmesi.
- Boyunda hareket kısıtlanması, bazen tek taraflı adale krampı.
- Kollarda uyuşma, karıncalanma.
- Kollarda güç kaybı, çabuk yorulma ve elden bardak düşürme.
- Kulak çınlaması.
- Bulanık görme gibi şikayetlere neden olabilir.
Boyun Fıtığına Nasıl Tanı Konur?
Muayene ve hasta hikayesinin büyük önemi vardır. Deneyimli bir doktor boyun fıtığını kolayca tespit edebilir. Tanıyı netleştirmek ve tedavide yol gösterici olması bakımından MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme) çekilmesi önerilir. Boyun fıtığının en önemli tanı aracı MR’dır. Burada dikkat edilmesi gerekilen nokta MR’da gördüğümüz her fıtık müdahale gerektirmez, diğer bir deyişle MR filminde fıtık çıktı diye filme bakılarak tedavi planlaması yapmak son derece yanlıştır. Hastanın şikayetleri ve muayenesi önem taşır, yoksa siz filmleri ameliyat etmiş olursunuz ama hastalar ağrı ve şikayetlerinden kurtulamaz.
Hasta da diyabet gibi yandaş bir hastalık varsa ve hekim uygun görüyorsa EMG dediğimiz sinir testi isteyebilir. EMG bize hangi sinirin hangi düzeyden baskı altında olduğunu sinir baskısının fıtıktan mı yoksa başka bir nedenden mi olduğunu ayırt eder. Nöropatik ağrı ya da el bileğindeki bir sinir sıkışması fıtık kaynaklı sinir basısından daha farklı belirtiler düzgün sonuçlar verir. Bu tetkikler tedavide yol gösterir.
Boyun Fıtığında Risk Faktörleri
- Kontrolsüz ağırlık kaldırmak yada çok ağır yük taşımak.
- Sürekli boynu kütletmek.
- Sürekli masa başında bilgisayar ya da cep telefonuna başı öne eğerek bakmak.
- Isınmadan egzersiz ya da spor yapmak.
- Uygunsuz yatak ve yastık kullanmak.
- Koltuk, çekyat ya da kanepede iki büklüm uyuma alışkanlığı.
- Sürekli stresli bir ortamda bulunmak.
Boyun Fıtığında Tedavi Yaklaşımı
Boyun fıtıklarının %90’nının ameliyatsız olarak tedavi edilebileceği bilinmelidir. Boyun fıtığının başlangıcından itibaren tedavi basamakları da fıtığın yeri, büyüklüğü, sinire uyguladığı baskıya göre tedavi şekli değişmektedir. Genel bir yaklaşımdan bahsedecek olursak öncelikle ağrı kesici, kas gevşetici ilaçların kullanılması, fizik tedavi yöntemlerinin uygulanması, kayropraktik tedaviler, boyun adelelerini güçlendirici egzersizlere devam edilmesi, tetik nokta enjeksiyonları gibi yöntemler ile problemin üstesinden gelmeye çalışmak doğru bir yöntemdir.
Boyun Çekme Yöntemi Doğru mu?
Kural olarak hekim olmayanlara boynunuzu teslim etmeyiniz. Boyun çekme yöntemine traksiyon denir. Ancak bir uzman kararı ile ve bir uzman doktor tarafından uygulanabilir, uygunsuz yapılan traksiyon ciddi sıkıntılar oluşturabilir. Eğer boyun fıtığı bulunduğu yerden dışarıya çıktıysa traksiyonun bir yararı olmaz, fıtıkta yerine girmez.
Boyun Fıtığında Ameliyat Ne Zaman Gerekli?
Ciddi kuvvet kaybı olanlarda idrar ve büyük abdest tutamama, yürüme zorlukları, ve tüm tedavilere rağmen dinmeyen ağrılar söz konusu ise ameliyat önerilir.
Ameliyatsız Boyun Fıtığı Tedavileri
İlaçlardan yada fizik tedavi yöntemlerinden yarar görmeyen boyun fıtığı hastaları için bir çok ameliyatsız yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler oldukça etkili olup hastaların %85’inde boyun fıtığı problemini çözmektedirler. Mutlaka deneyimli hekimler tarafından uygulanmalıdır. Biz burada en etkin ameliyatsız boyun fıtığı tedavi yöntemlerinden bahsedeceğiz.
Enjeksiyon Tedavisi: Görüntüleme eşliğinde fıtığın bulunduğu omurilik kanalına sinirlerin geçtiği bölgeye içinde kortizonunda bulunduğu bir kokteylin verilmesidir. Çok yeni, ağrının ön plana çıktığı fıtıklarda etkilidir. Mekanizma olarak baskı altındaki şişmiş sinirleri normal haline döndürür ve fıtıktan ağrı maddelerinin salınımını engeller. Uygulandıktan 1 hafta sonra hasta rahatlar.
Ozon ile Boyun Fıtığı Tedavisi: Görüntüleme cihazları eşliğinde fıtığın bizzat içerisine ince bir iğne ile girilerek ozon (aktif oksijen ) gazının enjekte edilmesidir. Tüm fıtık çeşitlerinde hatta patlamış yeni fıtıklarda bile uygulanabilir etki mekanizması olarak fıtıkları küçülterek sinirleri baskıdan kurtarır. Bölgeye kan akımı artar, ağrı kesici özelliği vardır. Hasta hem fıtıktan hem ağrılarından kurtulur.
Lazer ile Boyun Fıtığı Tedavisi: görüntüleme cihazları eşliğinde fıtığa neden olan diskin içerisine girilir ve lazer ışınları ile disk (fıtık) kurutulur, ortadan kaldırılır ya da küçültülür. Patlamış fıtıklarda önerilmez. Tüm fıtık çeşitlerinde uygulanabilir. Etkin bir yöntemdir. Hasta anında rahatlayabilir.