Yeni düzenlemeler neler?

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun, Ekim ayında yürürlüğe girecek maddelerinin uygulanmasına ilişkin tebliğler Resmi Gazete’de yayımlandı. İsteğe bağlı sigortalılar 1 Ekim’den sonra 3.5 yıldan fazla süre prim öderlerse çok daha zor şartlarda ve çok düşük bir maaşla emekli olacak.

Ekim’de yürürlüğe girecek Sosyal Güvenlik Yasası sonrası, SSK ve Emekli Sandığı’ndan isteğe bağlı sigorta ödeyenler için kritik bir dönem başlıyor. 1 Ekim sonrası 3.5 yıl ya da 1250 günden fazla ödeme yapanlar, çok daha zor şartlarda ve düşük maaşla emekli olabilecek. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun, Ekim ayında yürürlüğe girecek maddelerinin uygulanmasına ilişkin tebliğler, Resmi Gazete’de yayımlandı.

Koşullar zorlaşacak

Buna göre İsteğe bağlı sigorta primi, 5510 sayılı Kanun’un 82. maddesine göre belirlenen prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen ve yazılı olarak talep edilen prime esas aylık kazancın yüzde 32’si olacak. Bunun yüzde 20’sini malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, yüzde 12’sini ise genel sağlık sigortası primi oluşturacak.

1 Ekim’de yürürlüğe girecek Sosyal Güvenlik Yasası isteğe bağlı sigorta primi ödeyenler açısından önemli bir yenilik getiriyor. Bu tarihten sonra SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ayrımı kalktığı için üç ayrı şekilde isteğe bağlı emeklilik de ortadan kalkıyor.

Bu tarihten önce SSK ve Emekli Sandığı üzerinden isteğe bağlı emeklilik primi ödeyenler, 1 Ekim sonrası 3.5 yıldan (1250 gün) daha fazla süre prim ödemeye devam ederlerse çok daha zor koşulları olan ve emeklilik maaşı SSK’nın neredeyse üçte biri kadar olan Bağ-Kur’dan emekli olacak. Bunun nedeni ise “Emekli olmadan önce son 7 yıl içinde en çok nereye prim ödediyseniz o şartlarla emekli olursunuz” kuralı. 1 Ekim’den sonra 3.5 yıldan fazla isteğe bağlı sigortalılıkta kalanlar Bağ-Kur’a prim ödemiş olacak ve Bağ-Kur’dan emekli olacak.

Maaş 3’te 1 azalır

Bu da şu demek: Kadınlar 7 bin 200 günde, erkekler 9 bin günde emekli olacaklar. Veya yaşlılıktan emeklilikte en az 5 bin 400 gün prim ödemek zorunda kalacaklar. Ayrıca 1.400 YTL maaş beklerken 400 YTL’lik emekli maaşı ile karşılaşacaklar.

Peki ne yapmalı?

Sosyal Güvenlik Uzmanı Sezgin Özcan, isteğe bağlı sigorta ödeyenlere önemli bir tavsiyede bulundu: “Yeni Sosyal Güvenlik Yasası çıktı. Artık bu kanunun hükümlerine uymaktan başka çare yok. Ancak SSK ve Emekli Sandığı’ndan isteğe bağlı sigortalı olmak için gün sayanlar, doğru bir hamleyle kendilerini daha düşük maaş almaktan koruyabilir. Benim onlara tavsiyem emekliliğine 3.5 yıldan fazla kalanların bu süre bittikten sonra bir işyerinde sigortalılıklarını devam ettirmeleri.”

Çalışma hayatında yeni dönem

SOSYAL Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası’-nın 1 Ekim’de yürürlüğe giren bazı yenilkleri şöyle:
Sigorta bilgilerine sıkı kontrol geliyor
Bankalar ve kamu idareleri işlem yaptıkları kişilerin sigortalılık bakımından tescil olup olmadığını kontrol etme yükümlülüğüne girecek. Bu kişilerle ilgili her türlü bilgiye sahip olunacak. Telefon bankacılığında da bu bilgiler zorunlu hale gelecek. Gönderilen bu bilgilerden ilgililerin sigortalı kaydının bulunup bulunmadığının tespiti kurumca yapılacak.

Kadınlar doğum iznini borçlanabilecek

Tebliğe göre, ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri, sigortalı kadının ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladığı tarihten sonra iki defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden itibaren geçen iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden iş yerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartıyla borçlanma kapsamında sayıldı.
Borçlanmada bir dizi yenilik geldi...
Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreler, sözleşmeli çalışanların aylıksız izinde geçen süreleri, sigortalı olmaksızın doktora öğreniminde veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri süreler, sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların stajda geçen süreleri borçlanma kapsamına alındı. Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri, grev ve lokavtta geçen süreler, hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri, seçim için görevlerinden istifa edenlerin istifa ettikleri tarihle seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreler de borçlanma kapsamına alındı.

18 yaşından büyük çocukların durumu

Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan çocuklarından 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya Mesleki Eğitimi Kanunu’nda belirtilen aday çırak, çırak ya da işletmelerde mesleki eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın malul olduğu tespit edilen evli olmayanlarından en fazla iki çocuğa kadar olanları için, sigortalının hizmet akdinin sürmesi şartıyla aylık asgari ücretin yüzde 2’si oranındaki tutarı, aylık prime esas kazançların hesaplanmasında gözönünde bulundurulmayacak.