Üniversitelerde final sınavları nasıl olacak? İntihal nedir? İntihal nasıl tespit edilir?

Corona virüs nedeniyle üniversiteler bu dönemi uzaktan eğitimle tamamladı. Uzaktan eğitim sürecinin tamamlanmasıyla birlikte pek çok üniversitede dönem sonu final sınavları başladı. Yükseköğretim Kurulu (YÖK), üniversitelerde dijital ortamda gerçekleştirilecek dönem sonu sınavların temel ilkelerini geçtiğimiz ay duyurmuştu. Buna göre ödev, proje ve araştırma raporlarının değerlendirilmesinde intihal tespit programları kullanılabilecek. Final sınavını ödev, proje ve araştırma teslimi yapacak pek çok öğrenci de sınav yönetmeliğinde yer alan intihal tespiti konusunu araştırıyor. Peki, intihal nedir? İntihal nasıl tespit edilir? İşte intihal ile ilgili merak edilenler...

İNTİHAL NEDİR?

Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek anlamına geliyor. Bu durum özellikle üniversitelerde bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler olarak nitendiriliyor. Üniversiteler intihallerde inceleme başlatabilir. İntihal suçu sabit görülen birçok öğrenci ya dersten bırakılma cezası alır ya da yönetmelikte belirtilen okuldan uzaklaştırma cezası alır.

İntihalle gelişen teknoloji ile birlikte kolayca tespit edilebiliyor. İntihal meselesi sadece akademisyenleri ilgilendiren bir sorun değildir. İnternetin ortaya çıkmasıyla ödev hazırlayan birçok öğrenci direkt kopyalayıp proje, araştırma ve tez yazabiliyor.

Kısacası; intihal, bir kişinin eserinde başka kişilerin ifade, buluş veya düşüncelerini kaynak göstermeksizin kendisine aitmiş gibi kullanmasıdır. İntihal bir tür sahtekârlık ve hırsızlıktır.

İntihaller alıntı ifadeler ve fikirler için kaynak göstermemek, çalışmalarda bir başkasından alınan ifadeleri tez yazım ve kaynak gösterme kriterlerine göre yazmamak anlamına geliyor.

ÜNİVERSİTELERDE FİNAL SINAVLARI NASIL OLACAK?

Üniversitelere gönderilen yazıda, öğrencilere teknik destek sağlanmasından sınav güvenliğine kadar dijital sınavlarda uygulanacak bütün ilkeler sıralandı.

Buna göre, küresel salgın döneminde dönem sonu başarı puanlarının hesaplanmasında çevrimiçi sınav puanlarının yanı sıra mümkün olduğunca ödev, proje, tartışma ile Öğrenme Yönetim Sistemi (ÖYS) aktivitelerine katılım gibi değerlendirmelerin de teşvik edilmesi sağlanacak.

Dijital ortamlarda yapılacak sınavlarda ‘şeffaf ve denetlenebilirlik’ esas alınarak, ÖYS’nin veya dijital ortamların izin verdiği sınav güvenlik tedbirleri uygulanacak. Bu tedbirler arasında soruların rastgele seçilmesi, tam ekran ve tarayıcı kilidinin işlevselleştirilmesi yer alıyor.

Üniversitelerde çevrimiçi sınav uygulamaları konusunda öğretim elemanları ve öğrenciler için bilgilendirme ve eğitim faaliyetleri yapılacak.

Sınav başlamadan önce sınavın işleyişi, sınavın süresi, puanlama ilkeleri, öğrenci sorumlulukları, sınav itirazları ve etik kurallar konusunda öğrencilere açık ve net bilgilendirmeler gerçekleştirilecek.

SINAVA GİREMEYENLER İÇİN TELAFİ SINAVI OLACAK

Sınava girecek öğrencilerin e-Devlet kapısı üzerinden sisteme girişlerine, imkanlar dahilinde öncelik verilecek. Dijital ortamlara erişimi olmayan öğrencilere yönelik teknik destek sağlamak amacıyla yeni çözümler üretilecek.

Bu kapsamda, öğrencilerin alternatif çevrimiçi erişim yollarının kullanılmasına izin verilecek. Öğrencilere, bulunduğu yerdeki üniversite birimleri öncelikli olmak üzere gerektiği takdirde Milli Eğitim Bakanlığı ve diğer kamu kurumlarının bilgisayar ve internet olanaklarına erişim imkanı sağlanabilecek.

Kabul edilebilir sebeplerle sınava giremeyen öğrencilerin mağduriyet yaşamaması için telafi amaçlı çevrimiçi sınav imkanı verilecek. Teknik problemler yaşayan öğrencilerin sınavı tamamlamaları için gerekli prosedürler belirlenecek.

İNTİHAL TESPİT PROGRAMLARI KULLANILABİLECEK

Ödev, proje ve araştırma raporlarının değerlendirilmesinde intihal tespit programları kullanılabilecek. Çevrim içi değerlendirmelerde, sınavın türüne uygun olarak öğrencilere yeterli süre verilecek.

Dezavantajlı, engelli öğrencilerin sınavlarının dijital ortamda sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için gerekli bütün tedbirler alınacak. Mezuniyet durumundaki öğrencilerin staj uygulamalarının değerlendirilmesinde küresel salgın dönemi şartları göz önünde bulundurularak ilgili yükseköğretim kurumları tarafından gerekli düzenlemeler yapılacak.

Kurumsal sistemler üzerinde yürütülmeyen sınavlar ‘şeffaf ve denetlenebilir’ olması için ilgili öğretim elemanı tarafından kayıt altına alınacak ve arşivlenecek.

Öğrencilere verilen ödev ve proje çalışmalarında dersin kredisi ve Avrupa Kredi Transferi ve Biriktirme Sistemi (AKTS) iş yükü göz önünde bulundurulacak.

Ayrıca üniversitelerde dijital ortamlardaki sınav sürecinin aksamadan yürütülmesi için öğrencilerin teknik ve idari destek alabileceği yapılanmalar oluşturulacak.