Siyaseti bu kez ağlattı

Prof. Dr. Erdal İnönü... Milli Şef’in oğluydu, Gazi’nin başını okşadığı şanslı çocuklardandı. ’Siyaseti hiç sevmem’ demekten çekinmedi, her zaman farklı ve esprili siyasetçi oldu. Türkiye’den dünya bilim tarihine geçen 8 bilim adamından biriydi... Dün tedavi gördüğü ABD’de, 81 yaşında hayatını kaybetti..

Mustafa Kemal Atatürk’ün silah arkadaşı, Milli Şef, Cumhuriyeti’nin ilk Başbakanı İsmet İnönü’nün oğlu Erdal İnönü 6 Haziran 1926 Ankara’da doğdu. Kamuoyu onu ilk olarak ODTÜ rektörü olarak tanıdı. 12 Mart 1971 öncesi sağ-sol çatışmalarının önemli bir odağı olan ODTÜ’de rektörlük görevini yürütürken tüm baskılara rağmen Jandarmanın ODTÜ’ye girmesini engelledi. 1983 yılında siyasete atılan İnönü, SODEP’in (Sosyal Demokrasi Partisi) kurucu Genel Başkanı oldu.

Kapatılmış olan CHP’nin yerine sosyal demokratların siyasi yelpazede yerini alması için kurulan SODEP, askeri yönetim tarafından genel seçime sokulmadı. Erdal İnönü hakkında da askeri yönetimin bildirilerine ve Sıkıyönetim Kanunu’na aykırı davrandığı gerekçesiyle soruşturma açıldı. SODEP ile Halkçı Partinin Birleşmesi sonucu kurulan SHP’nin ilk olağanüstü kurultayında SHP Genel Başkanı seçildi.

SHP Genel Başkanı olarak girdiği 1989 yerel seçimlerinde büyük başarı elde etti. Belediyelerin büyük bir kısmını SHP’nin kazanmasını sağladı. 1986 yılı ara seçimleri ile parlamentoya girebilen İnönü, 1987 ve 1991 genel seçimlerinde de İzmir’den milletvekili seçildi.

1991 seçimlerinde Halkın Emek Partisi ile ittifak yaparak Leyla Zana ve arkadaşlarının TBMM’ye girmesini sağladı. Bu ittifak yüzünden parti içerisindeki bazı isimler tarafından eleştirilere de hedef oldu. 1991 genel seçimlerinden sonra DYP ile SHP koalisyon hükümeti kurdu. DYP’nin Genel Başkanı Süleyman Demirel Başbakan, İnönü de Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı olarak görev üstlendi. Demirel ile saygılı ortaklık yürüttü. İki ortak ilk gezilerini Diyarbakır’a yaptılar ve burada “Kürt gerçeği” sözünü tarihe geçirdiler. SHP’nin Genel Başkanlığını ve kabinedeki görevini 1993’e kadar sürdürdü. O tarihde 8. Cumhurbaşkanı Özal’ın ölümü üzerine Demirel 9. Cumhurbaşkanı olarak Köşk’e çıkıp hükümetten ayrıldı. DYP’nin Genel Başkanlığını Tansu Çiller üstlendi.

Karayalçın’a devretti, istifa etti

Erdal İnönü, Genel Başkanlık görevini Murat Karayalçın’a devrettikten sonra hükümetten de istifa etti. 1995 yılında Mart-Ekim döneminde Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. SHP’nin ve daha sonra SHP ile birleşen CHP’nin onursal genel başkanlığını yürüttü. Siyasete bir daha dönmeyi kabul etmedi. Geçen yıl da CHP üyeliğinden istifa etti.

Hastalığını rutin kontrolde öğrendi

Erdal İnönü, bir çeşit kan kanseri olan “Akut Miyelud Lösemi” olduğunu geçen yıl yaptırdığı rutin kontroller sırasında öğrendi. Kan değerlerinde anormallikler görülmesi üzerine biyopsi yapıldı; Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’ndeki tetkiklerin ardından İnönü’nün ABD’ye gitmesine karar verildi. İnönü kansere ilk yakalandığı dönemi VATAN’a verdiği röportajda şöyle anlattı: “Babamda şeker hastalığı vardı. Bende de olacak mı diye baktırıyordum. Son tahlilde gördüler akyuvarların azaldığını. Doktorum lösemi başlangıcı olduğun söyledi. ’Amerika’ya gitseniz daha iyi olur, yeni ilaçlar var’ dediler.” İnönü doktorların tavsiyesini dinledi ve Houston’daki M.D. Anderson Kanser Hastanesi’nde 3.5 ay süreyle tedavi gördü. ABD’li bilimadamları kan kanserine umut olabilecek bir tedavi üzerinde çalışıyorlardı. Doktorlar bu tedavi yönteminden İnönü’ye söz ettiler. O da ruhsat alınmamış ilaçların kendi üzerinde denenmesine razı oldu. İnönü uygulanan tedavi ile ilgili olarak da şöyle demişti: “İlaçlar başlangıçta yormuyordu ama sonra çok yordu. 3 kez uyguladılar. Bir hafta 10 gün arayla yapıyorlardı. Türkiye’ye dönün, kendinize gelin, sonra bakarız dediler.” Tedavi başarılı olmuştu. Ancak, 24 Ağustos’ta İnönü zatürree tanısıyla Florance Nightingale Hastanesi’ne kaldırıldı. Hastalık tekrar nüksetmişti. İnönü 27 Ağustos’ta ikinci kez ABD’ye gitti. Bu kez daha düşük dozda terapi uygulanıyordu. 2 ay süren tedavi sonrası İnönü dün sabah tedavi gördüğü Houston’da son nefesini verdi...