Seçim barajı düşecek mi? Seçim barajı nedir?

AK Parti’nin seçim ve siyasi partiler yasalarında yaptığı çalışmada son noktaya gelindi. Seçim barajının yüzde 7 olarak önerilmesi kesinleşti. Sonradan kurulan parti gruplarına, Meclis yönetiminde ve komisyonlarda görev verilmeyecek. Grup kurmak, seçime katılma şartı olmaktan çıkarılacak. Hürriyet'ten Nuray Babacan'ın haberine göre, AK Parti Cumhur İttifakı'ndaki ortağı Milliyetçi Hareket Partisi'ne (MHP) götüreceği seçim ve siyasi partiler kanunlarındaki değişikliklerin çerçevesini netleştirdi. Seçim barajı düşecek mi? Seçim barajı nedir?

SEÇİM BARAJI NEDİR?

Seçim barajı, seçimlerde kanunlarca belirlenmiş oy oranlarına göre, meclise girecek siyasi partilerin belirlenmesini sağlayan bir uygulamadır.

Seçim barajı, daha önceden kanunlarla belirlenmiş oy oranlarına ulaşan partilerin mecliste temsil edilmesini sağlar, böylece siyasal görüşleri belirli çatılar altında birleştirir ve sağlıklı kararlar alınmasında, çoğunluğun fikrini temsil eden partilerin görüşleri doğrultusunda kanunların ve sistemlerin şekillendirilmesinde önemli katkı sağlayan bir uygulamadır.

12 Eylül 1980 Askerî darbesinden sonra seçim barajı 10 Haziran 1983 tarihli 2839 sayılı kanunla %10 seviyesine getirilmiştir. Günümüzde AB ülkelerinde seçim barajı yüzde 0 ila yüzde 5 arasında değişirken bu oran Türkiye'de yüzde 10'dur.

TASLAK METİN YAKINDA MHP’YE GÖTÜRÜLECEK

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın önerileri dikkate alınarak hazırlanan taslak metin yakında MHP’ye götürülecek, görüşmelerden sonra da son halini alacak. Daha önce seçenekli olan birçok başlık, son toplantıda netleştirildi.

Çalışmanın başlıkları şöyle:

Teklife seçim barajının yüzde 7 olarak konulması kesinleşti. İttifak içi partilere ayrıca baraj getirilmesi önerisinden vazgeçildi. MHP’nin yüzde 7 barajına sıcak baktığı yorumları yapıldı.

Çalışmada dar ya da daraltılmış bölge önerileri de ele alındı. Simülasyon yapıldı ve özellikle büyükşehirlerdeki seçim çevrelerinin daraltılması, her seçim bölgesinde en fazla 5-7 milletvekili olmasının önerilmesine karar verildi.

Seçimlerden sonra partilerden istifa edenlerin kurduğu parti gruplarının, seçimlere katılma şartlarından biri olmasından vazgeçiliyor. Yani 20 milletvekiline sahip olmak, seçime katılma şartlarından biri olmayacak.

SONRADAN KURULAN PARTİLERE SINIRLAMA

Ayrıca sonradan kurulan partilere ilişkin sınırlamalar getiriliyor. Bu partilerin TBMM’nin yönetiminde, komisyonlarında ve diğer görevlerinde otomatik olarak görev almasının önü kapatılacak. TBMM Başkanvekili, idare amiri, katip üye ve komisyon üye sayıları, partilerin seçimden hemen sonraki milletvekili sayısına göre belirlenecek. Milletvekili sayısı değişse bile bu dağılım değişmeyecek.

MUHTARLIĞA AYRI SEÇİM

Muhtarlık seçiminin, yerel seçimlerden 6 ay önce ya da sonra yapılması önerilecek. İlk seçimde hak kaybının doğmaması için bu düzenlemenin geçerli olmasından önce seçilen muhtarlar tek sefer, 5 yıl değil 5.5 yıl görev yapacak. Süreleri kısalmayacak, uzatılacak. Buna ilişkin düzenleme için anayasa değişikliği ve muhalefet desteği gerekecek.

HAZİNE YARDIMINDAN YARARLANMA ZORLAŞACAK

Siyasi partilerin Hazine yardımından yararlanması zorlaştırılacak. Hazine yardımı için bazı kriterler konulacak. Bu kriterlere uymadığı öne sürülen partilerin Hazine yardımı kesilecek. AKP ve MHP’de, HDP’ye verilen Hazine yardımıyla ilgili çeşitli görüşler dile getiriliyor.

SEÇİM KURULU BAŞKANLARI

Yüksek Seçim Kurulu’nu (YSK) ilgilendiren önemli bir değişiklik de il ve ilçe seçim kurullarının başkanlıklarında yapılacak. Bu görevi, illerin en kıdemli hâkimi üstleniyor. Buna son veren bir düzenleme yapılacak. İl seçim kurullarının başkanlarını YSK seçecek