Göz göre göre 10 ölüm!
.
ÇAĞDAŞ ULUS / VATAN İSTİHBARAT
Mecidiyeköy’de Torunlar İnşaat’a ait rezidans inşaatında 10 işçiye mezar olan asansörün sorumlularından Emrah Acar VATAN’a konuştu. Acar, iki aydır asansörün arızalı olduğunu şirket yetkililerine söylediğini ancak önlem alınmadığını anlattı.
Mecidiyeköy’de yıkılan Ali Sami Yen Stadı’nın arazisine Torunlar Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı tarafından, yapılan rezidans inşaatında işçileri taşıyan asansör önceki akşam 32. kattan yere çakıldı. 10 işçi yaşamını yitirdi. İnşaatta asansör sorumlusu olarak çalışanlardan biri olan Emrah Acar, şunları anlattı: “Asansör raylı sistemle çalışıyordu. 37 katlı binanın 31’inci katına geldiğinde asansörün otomatik olarak fren sistemiyle durması gerekiyordu. Ancak 2 aydır ‘switch’ denilen durdurma mekanizması çalışmadığı için asansör raydan çıkıp 32. kata fırlamış. 32. katta bulunan tahtayı parçaladıktan sonra da hızla eksi 4’e çakılmış. Bu nedenlede feci şekilde can verdiler.”
Vardiyayı devrettim ve...
Acar’ın anlattığına göre işe başlayalı beş gün olan ve kazada yaşamını yitiren Hıdır Ali Genç’i üç gün önce ‘asansör sorumlusu’ yaptılar: “Ben akşamları eve giderken yerime o bakıyordu. Önceki akşam da 17.30’da vardiyayı devrettim. Siz de bilirsiniz ki 3 günlük adamın bu asansörden sorumlu tutulması normal değil. Biz iki aydır bu asansörün raydan çıktığını bildiğimiz için asansör raydan çıktığı zaman ‘acil stop’ düğmesine basarak asansörü sağa sola çarpıtarak durdurmayı başarıyorduk. Hıdır’ı da acil stop düğmesine basması için uyarmıştım. Sanırım basamamış. Gerçi bassa bile yine durmamış olabilir. İki aydır asansörün durmasını sağlayan mekanizmanın çalışmadığını yetkililere söyledim. Dinlenilseydi bu facia yaşanmazdı.”
Makina Mühendisleri İstanbul Şube Başkanı Zeki Arslan ise şantiyedeki cihazların eğitimli nezaretçiler tarafından kullanılması ve günlük bakımının yapılması gerekir” dedi.
‘Asansör bir ay önce de düştü’
ŞANTİYEDE görevli işçilerin anlatımlarında en dikkat çekici olan düşen asansörün sık sık bozulmuş olmasıydı. İşte işçilerin anlattıkları:
- Kazadan önce de asansör arıza yaptı. Kilitlendi. Sürekli kilitleniyor zaten. Servis gelmiyor. Elektrikçiler geliyor ve kilidi açıyor. Asansör çalışmaya başlıyor. Bir ay önce de düşmüştü.
- Bu kazanın olacağı belliydi zaten. İnsanları içine yüklerle yığıp gönderiyorlar. Hiçbir kontrol yok. Sürekli arızalanıyordu. Bir baret veriyorlar o kadar. Başka önlem yok.
- Kazanın meydana geldiği binada 2 tane asansör var. Bunların ikisi de sürekli arızalanan asansörler. Biz bunlarla ilgili daha önceden de şirkete uyarıda bulunduk. Bundan iki hafta önce içerisinde işçi bulunan asansör 20. kattan aşağıya düştü. Ama asansörde hız kesici paraşüt olduğu için durdu. O olayda işçiler yara almadan kurtuldu.
- Orada birebir yaşayan benim. Adım Hüseyin Yıldız. Daha önce o animak (yük asansörü) B4 dediğimiz yere çakıldı. Alçaktan çakıldığı için içindeki arkadaşlarımıza bir şey olmadı. Biz bunu dile getirdik. Her gün arıza. Şeflerimize söylüyoruz. Animak her gün arıza yapabilir mi diye. Bunu bizzat ben kendim dile getirdim. İlla birkaç kişinin ölmesi mi lazım önlem alınması için.
Güvenlik uzmanı Soma’daki şirket
Rezidans inşaatının güvenlik danışmanın Soma Kömür İşletmeleri’nin de güvenlik danışmanı olan Nitelikli Cevaplar Akademisi (NCA) İş Sağlığı ve İş Güvenliği Merkezi olduğu belirlendi. Şirketin ortakları Aykut Aksu, Aydın Dinç ve Eyüp Cüneyt Karabaş. Torunlar İnşaat, NCA şirketinden 22 iş güvenliği uzmanının çalıştığını ancak uzmanların düşen asansörle ilgili daha önce herhangi bir sorun tespit etmediğini kaydetti. Düşen asansörün bakımının da Geda Major isimli şirket tarafından yapıldığı belirlendi. Geda Major firması ise 28 Eylül 2012 tarhinde İstanbul’da kuruldu. Firmanın 3 ortağı bulunuyor.
Denetim süresi 30 Ağustos’ta doldu
Torunlar İnşaat, asansörün en son 30 Mayıs’ta, Makine Mühendisleri Odası’nca yetkilendirilen kişilerce denetimden geçtiğini söylemişti. Makina Mühendisleri İstanbul Şube Başkanı Zeki Arslan ise asansörün son denetimin tarihinin 30 Ağustos olduğunu ancak kaza tarihine kadar asansörün çalıştırıldığını belirtti ve şöyle devam etti: “Projeyi yürüten firma odamız muayene kuruluşunca 30 Mayıs’ta yapılmış olan kontrole ve muayene raporuna atıfta bulundular. Raporun süresi 3 aydır. Firmanın yaptığı açıklamadaki denetim süresi 30 Ağustos tarihine geçerlidir ve bu tarihten sora bitmiştir. Süre bitmesine karşın asansörün denetlendiğine dair bilgi ya da belgeye ulaşamadık.”
Bakan Çelik: Asansör raylı sistemden çıkmış
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik ve İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu önceki akşam kaza olduktan sonra gecenin ilerleyen saatlerinde inşaat alanına geldi. Çelik şunları söyledi: “Elimizdeki bilgi, bir yük asansörünün, katlarda özellikle ağırlıklı olarak kartonpiyer ve benzeri işleri yapan işçilerimizin malzeme taşırlarken, malzemeyle ıkarlarken, asansörün raylı sistemden çıkması neticesinde malzemelerle beraber asansör boşluğuna düşmelerinden meydana gelen son derece üzüntü verici bir tablo. İdari ve adli soruşturmalar devam ediyor. Müfettişler çalışmalarını sürdürüyor. Bu inşaat alanında, iş güvenliği ve iş sağlığı uzmanının bulundurulma zorunluluğu var. İhmal ve kusur nerede varsa üzerine gidilecek. Bu tür bir olaydan sonra inşaatın devam etmesi söz konusu değil. “
İddianame: Hiçbir önlem alınmamış
On işçiye mezar olan inşaatta 9 Nisan’da da dersane parası için Van’dan İstanbul’a gelen 19 yaşındaki Erdoğan Polat, isimli montaj işçisi yaşamını yitirmişti. Bu olayla ilgili Torunlar GYO şirketininde aralarında bulunduğu 3 şirket yetkilisi 4 kişi hakkında ‘Taksirle adam öldürmek’ suçundan 6 yıla kadar hapis istemiyle dava açılmıştı. İddianamede yer alan bilirkişi raporuna şirketlerin sorumluluğu şöyle:
- 2. alt işveren konumunda bulunan Etkin Hareketli Platform şirketi, sistemin kurulmasını yapan firma olarak 1. derecede sorumlu. Eksikler şöyle: “Bu işi yapanlar eğtilmedi, işleri takip edecek yetkili bir teknik eleman yoktu. Dış cephede hareket edecek sepetin hareket etmesini sağlayan can halatları takılı değildi.
- 1. alt işveren Çuhadaroğlu Aliminyum Sanayi Ticaret A.Ş’nin şantiye şefi Burak Yüksel de tali kusurlu olarak yer adı. Rapora göre firmanın üstlenmiş olduğu işleri organize edecek eleman olup olmadığını kontrol edilmedi ve bu işler taşeron işçilerin insiyatifine bırakıldı.
- Torunlar GYO’nun kamp amiri Fuat Tuzcuoğlu da işlerin mevzuata hükümlerine uygun yapılıp yapmadığını kontrol etmediği için tali kusurlu sayıldı.
- Raporda, yaşamını yitiren Polat da sepetin can halatını bağlanmadan sepete bindiği için tali kusurlu bulundu. (ELİF ALTIN İSTİHBARAT)
Parayı ver devam et!
kazanın ardından müfettişler bir rapor hazırladı. Radikal’den İsmail Saymaz’ın haberine göre raporda inşaatta güvenlik testlerinin yapılmadığı, bağlantı elemanlarının bir testten geçirilmediği yazıldı. Şirkete 5 bin 600 TL para cezası verildi. Şirket bu parayı ödeyip inşaata devam etti. Şirketin 2013 yılında da 3 bin TL cezaya çarptırıldığı belirtildi.
Twitter’da uyarmışlardı
İstanbul Tabip Odası da 15 Mayıs’ta Twitter hesabına projenin fotoğrafını koyarak, “Bu günden sesleniyoruz maalesef yarın bu inşaatlarda 8-10 işçi kardeşimizi kaybedeceğiz” diye yazmıştı. İstanbul Tabip Odası Genel Sekreteri Dr.Samet Mengüç, 4 ay önce attıkları twitte Soma duyarlılığına ilgi çekmek ve bu iş kazalarını görünür kılmak amacında olduklarını belirterek, “Bu firmalarda haftasonları, gece gündüz 24 saat işçiler çok yoğun şekilde çalıştırılıyor. Bu tür olayların bu nedenle kaçınılmaz olarak yaşanacağına dikkat çektik.” dedi.
‘Hız güvenliğe tercih ediliyor’
İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Cemal Gökçe ise son dönemdeki inşaatlarda hız faktörünün güvenlikten daha önce geldiğini belirterek şunları kaydetti: ”Bu bir iş kazası değil. Dünyada işçi ölümleri çerçevesinde birinci sırada olunca, kazayı iş kazası olarak adlandıramayız. Ülkemizde hergün bu tür iş kazalarında 4 insan hayatını kaybediyor. Yüzde 35’i de inşaat sektöründe ortaya çıkıyor. Daha hızlı çalışma anlayışı var ve bu koşullar önçalışma koşullarının güvenlikli olmasını askıya alıyorHız güvenliğe tercih ediliyor.“
Kapasitesi 2 bin kilo
Asansör ve Yürüyen Merdiven Sanayicileri Derneği Başkanı ( AYSAD ) Sefa Targıt ise, asansörün 2 bin kilo taşıma kapasiteli olduğunu iddia etti:”Yaşanan olayda düşen asansör bir şantiye asansörü. Özel yapılmış bir kaldırma makinası. 22 kişi veya 2 bin kilo taşıma kapasitesi olan, dakikada 54 metre hızı olan Geda marka ithal bir asansör. Yıllık kontrolünün yapıldığını öğrendik. Kağıt üzerinde bir problem görünmüyor. Yaşanan olayda mutlaka bir eksiklik olduğu açık. “