GDO’lu pirincin Türkiye yolculuğu!

Mersin’den Türkiye’ye sokulurken el konan GDO’lu pirinçler, olay yarattı. Peki bu pirinçler gerçekten GDO’lu mu, nereden geldi, bize nasıl ulaştı? İşte cevabı...

Her şey 1998 yılında başladı. Genetiğiyle oynanmış gıda ürünleri (GDO-Genetiği değiştirilmiş organizma) çok büyük potansiyeli vaat eden bir araştırma alanıydı. Birçok büyük firma gibi daha sonra dünya ilaç devi Bayer tarafından satın alınacak olan Aventis firması da ‘Genetiği değiştirilerek böceklere karşı daha dirençli ve verimi yüksek pirinç’ geliştirmek için deneylere başlamıştı. 3 yıl boyunca ABD’deki birçok arazide kod adı LLRICE601 olan bu GDO’lu pirinç test edildi. Ancak Bayer’in 2002 yılında Aventis’i satın almasının ardından LLRICE601 ile ilgili tüm çalışma sonlandırıldı.



‘Tarladan mı yayıldı?’

Fakat deneylerin yapıldığı araziler ve tarlalar kendi haline bırakıldı. Nasıl olduğu hiçbir zaman anlaşılmayan bir şekilde bu güvenliği kontrol edilmeyen tarlalarda yetiştirilen pirinçlere 2006 yılında ABD’de birçok tarlada rastlandı. Hatta ABD’nin ihraç ettiği pirinç stoklarının içinde de bu pirinçlerden olduğu anlaşılınca kıyamet koptu. ABD’nin en büyük pirinç müşterisi Japonya ve Rusya tüm alımlarını durdurdu. Meksika ve Avrupa Birliği de pirinç ithalatına çok sıkı denetimler getirdi.



AB yasaklamıştı

Amerikan pirincinin fiyatları dibe vurdu. Pirinç üreticileri Bayer’i dava etti ve firma 11 bin çiftçiye tam 750 milyon dolar tazminat ödemek zorunda kaldı. Genetiği değiştirilen pirincin sağlığa nasıl bir olumsuz etkisi olabileceği konusunda yeterli araştırma yapılmadığı için Avrupa Birliği bu tür pirincin ithalatını yasaklamış olmasına rağmen şimdiye kadar birçok AB ülkesinde bu pirince rastlanmış olmasına rağmen Bayer’e herhangi bir ceza kesmedi. Türkiye’de ortaya çıkarılan GDO’lu pirincin de ABD’den tüm dünyaya yayılan bu LLRICE601 kodlu pirinç olduğu sanılıyor.



Biz 31’inci ülkeyiz

Türkiye bu pirincin görüldüğü 31’inci ülke oldu. 2006’da ABD kaynaklı GDO’lu pirincin çıktığı ülkeler: Avusturya, Belçika, Kıbrıs Rum Kesimi, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Gana, İtalya, Meksika, Almanya, Yunanistan, Guatemala, İrlanda, Kuveyt, Lüksemburg, Malta, Norveç, Nikaragua, Filipinler, Polonya, Sierra Leone, Slovenya, İsveç, Hollanda, İngiltere, Birleşik Arap Emirlikleri, ABD. 2007’de bu tür pirince topraklarında rastlayan ülkeler: Avusturya, Kanada, Çin, Kıbrıs Rum Kesimi, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Fransa, Almanya, İtalya, Meksika, İsveç, ABD.