‘En çok lamba ve prizde çıkıyor’

“Böcek Komisyonu” dün uzmanları dinlediProf. Çetin “Yeterince ses kaydı varsa heceler montajlanır, her şey söyletilebilir” dedi...

TBMM Yasadışı Dinlemeleri Araştırma Komisyonu bünyesinde kurulan Teknik Alt Komisyon, elektronik imza ile sinyal ve görüntü işleme teknolojisi konusunda davet ettiği isimleri dinledi.

Bilkent Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enis Çetin de ses ve görüntü sinyallerinin işlenmesi konusunda çalışmalar yürüttüğünü belirterek, teknolojinin geldiği imkanlardan bahsetti. Ses sinyallerinin rakamlarla konuşmaya döküldüğünü ifade eden Çetin, sinyali konuşmaya dönüştüren rakamların işlenmesiyle herhangi bir kişiye ait yeni bir konuşma elde edilebileceğini söyledi. Çetin, “Yeterince ses kaydı olan bir kişiye, hecelerin ’kes-yapıştır’ yöntemiyle montajlanmasıyla her şey söyletilebilir” dedi. Bilgisayarından İngilizce konuşan bir kişiyi dinleten Çetin, bir program vasıtasıyla söylemediği halde bu kişinin sesiyle ”Ahmet Enis” dediği ses kaydını dinletti.

İnternet kablosunu çekin

Aynı yöntemle resimler üzerinde de oynama yapılabileceğini ve tespit edilmesi yüzde 100 mümkün olmayan montaj resim üretilebileceğini anlatan Çetin, videoların da sayısal resimlerden oluştuğunu, resimlerde gizli olan rakam kodlarıyla bir videoya obje yerleştirilebileceğini ifade etti. İnternete bağlı olan bir bilgisayardaki ses, görüntü ve fotoğraf dokümanlarının başkaları tarafından elde edilebileceğine işaret eden Çetin, “Bilgisayarınızın güvende olması için internet kablosunu çekmeniz gerekir” dedi.

Bir ses kaydından elde edilen konuşmanın montaj olup olmadığını tespit etmenin mümkün olmadığının altını çizen Çetin, ”Bilirkişi ya da uzmana verirseniz en fazla, ’büyük ihtimalle montaj’ ya da ’değil’ diyebilir” ifadesini kullandı. Çetin, dinlemeyi önlemenin ya da ortadan kaldırmanın çok zor olduğunu kaydetti.

Ençok nerede var?

Bilkent Üniversitesi Elektrik-Elektronik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayhan Altıntaş da cep telefonlarıyla ilgili güvenlik sorunları hakkında bilgi verdi. BTK’nın denetleyici değil, düzenleyici kurum olduğunu anımsatan Altıntaş, baz istasyonlarının yerlerini ve sayısını belirleme yetkisinin BTK’da değil, operatörlerde olduğunu söyledi. Altıntaş, yasadışı cep telefonu dinlemesi yapılan yalancı bir baz istasyonunu ancak operatörlerin belirleyebileceğini, bunun maliyetinin yüksek olduğunu kaydetti. Ortam dinlemesi yapan ve ”böcek” olarak adlandırılan cihazların elektrikli ortamda bulunabileceğini dile getiren Altıntaş, bu cihazların en çok avize, lamba ve prizlere yerleştirildiğini söyledi.