Ekmekteki tehlike

Lektin aslında bir tahıl prdoteini ekmek dahil yediğimiz her unlu mamulde var. Lektin tüm yaşam formlarında karbonhidratlara bağlanan bir protein. Sadece tahıllarda bulunmaz pek çok gıdada yer alır. Ancak her gıdanın lektini farklı özelliklere sahiptir.

Böcek ilacında da kullanılıyor

Lektin özellikle bitkiler için önemli bir savunma mekanizmasıdır. Bitkileri koruyan bir zırh gibidir. Bazı firmalar böcek ilacı içeriğinde lektinden yararlanmışlardır. Örneğin acı kavun veya sarımsak lektin içeriği ile bir böceksavardır.

Lektin içeriği açısından zengin olan besinler:

- Özellikle buğday ve buğday embriyosu

- Kuru Baklagiller

- Suni beslenen ineklere ait işlenmiş sütler

- Patates, domates, patlıcan, yer fıstığı, çok zengin olmasa da pirinç yulaf, karabuğday, mısırda da lektin bulunur.

Zararlı mı?

Bu sorunun cevabı kişinin duyarlılığına, maruz kalınan lektin türüne ve doza göre değişir. Duyarlı iseniz en zararlı lektin buğday lektinidir. Buğday lektini WGA (buğday rüşeymi aglutinin) olarak isimlendirilir.

- Duyarlı kişilerde WGA artmış bağırsak geçirgenliği sonucu dolaşıma geçer. Yabancı bir protein olduğu için vücudun savunma sistemi harekete geçer.

-Vücutta ilthiabi reaksiyon oluşturur. Bağışıklık sistemi WGA ya saldırayım derken kendi dokularına saldırarak otoimmun hastalıkların oluşumuna katkıda bulunur.

- VGA kan beyin bariyerinden geçerek beyinde şeker molekülü taşıyan yapılara bağlanarak sinir zehirlenmesi etkisi gösterebilir.

- VGA trombosit hücrelerinin aktive olmasına ve kümelenmesine neden olabilir. Yani kalp üzerine toksiktir. (zehirleyicidir)

- VGA böbrek patolojilerinde önemli bir rol oynayabilir.

- Taş devri diyeti yapan kişilerin nişasta bazlı besinleri terketmeleri ile eskisi kadar üst solunum yolu enfeksiyonuna yakalanmadıkları yönündedir. Lektin olmadığı zaman virüslere karşı solunum yolu mukozasındaki koruyucu tabakanın daha koruyucu olduğu düşünülmektedir.

Bir gece önceden suda bekletin

Lektinleri etkisizleştirmek kolay değildir. Lektin mide asidine ve sindirim enzimlerine dirençlidir. Özellikle tahıl lektinler ısı, fermentasyon veya filizlendirmeye direnç gösterebilirler. Baklagillerin bir gece önceden suda bekletilmesi, bekletilen suyun birkaç defa değiştirmesinin lektinleri uzaklaştırmak için yeterli olacağını ileri süren yayınlar vardır. İşlenmiş besinlerde lektin daha da aktif hale gelir toksiteleri artar. Pastorize sütler işlem görmemiş sütlere göre daha fazla lektin içerir. Çünkü Sütün içerdiği lektin ineğin beslenme biçiminden de etkilenir. .

Lektin duyarlılığının neden olduğu belirtiler?

- İdrar çıkma sıklığını azaltır.

- Buğday proteinleri hipotalamus üzerinden uyku düzenini de olumsuz etkileyebilir.

- Buğday lektini leptin rezistansı oluşturursa şişmanlayama neden olur.

- Bu nedenle bir türlü zayıflayamayan kişilerde lektin alımı azaltıldığında zayıflama gerçekleştiği bildirilmektedir.

- Serotonin taşıyıcılar şeker yapısında (glikoprotein) olduğu için lektinler doğrudan bu taşıyıcılara bağlanarak serotonin eksikliğine neden olur. Serotonin eksikliği kaygı, takıntılı davranış ve düşüncelere neden olabilir.

- VGA pankreastan sürekli kolesistokin salgılanmasına neden olur. Bu hormon yağ ve proteinli beslenme ile salgılanır, mide asidini azaltır, sindirim sistemini yavaşlatır. Böylece şişkinliği artırır, iştahı azaltır.

- WGA bağırdak iç yüzeyindeki hücrelerin kaybına bu hücrelerin dökülmesine neden olabilir.

- Kolesistokin kaygı ve depresyona neden olur, stres hormonlarının salınımını artır. Vagusu inhibe eder. Vagusun fonksiyonu bağırsakların çalışmasını sağlamak, kalp hızı ve tansiyonu azaltmaktır.

Şişkinlik, gaz ağrı yapar...

- İmmun dengesizlik: Ottoimmun hastalıklar

- Şişkinlik

- Bağırsak problemi: Gaz, ağrı

- Yorgunluk, özellikle yemekten sonra yorgunluk.

- Beyin sisi: Konsantrasyon güçlüğü, kafayı toplayamamak

- Aşırı kaygı, mükemmeliyetçilik, paranoya, sürekli işleri erteleme,

- Serotonin eksikliğine bağlı takıntılı düşünce ve davranışlar

- Cilt problemleri (akne değil): Ekzema, mantar, psöriazis

- Eklem ağrısı, bel ağrısı

- Kilo problemi: İnatçı kilo alma veya almama

- Su tutulmasına bağlı göz kapaklarında ve bacaklarda şişkinlik

- Baş ağrısı, migren

- Uyku düzensizliği

Tam buğday unu vücuda tehlikeli

Tam buğday unu kepeği ile rüşeymi ile buğdayın bütün olarak öğütülmesiyle elde edilen undur. Besleyici olması, glisemik indeksi daha düşük olması nedeni ile genelde tercih ettiğimiz ekmek türüdür. Ancak içerdiği rüşeymi den dolayı daha fazla lektin içerir. Duyarlı kişilerde sorun oluşturabilir. Baklagillerin bir gece önceden suda bekletilmesi, bekletilen suyun birkaç defa değiştirmesinin lektinleri uzaklaştırabilir.

Duyarlı mısınız? Nasıl anlaşılır?

Lektin duyarlılığını saptamanın bir laboratuvar testi yok. Belirtilen yakınmalar varsa 7 günlüğüne tüm lektin ürünlerinin (kuru baklagil, tahıl, süt) tüketimini bırakın. Sonra sekizinci gün diyeti tekrar bozun. Sonraki 2 gün tekrar diyeti yapın. Yakınmalarınıza bakın. Enerjiniz tükeniyor hissediyorsanız, karın şişkinliği, uyku problemi, mod değişikliği yaşıyorsanız biliniz ki sizde lektin duyarlılığınız mevcuttur.