'CHP'de seçimler için en çok kadınlar çalışıyor'

Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Yüksel Taşkın CHP tabanındaki son dönemdeki siyasi eğilimleri BBC Türkçe'ye değerlendirdi. Taşkın'a göre CHP örgütü seçimlere moralsiz giriyor.Bu yansımaları değerlendiren Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Yüksel Taşkın “son süreçte Kılıçdaroğlu’nun parti dışında olumlu bir algı yarattığını, ancak örgütün seçimlere moralsiz gittini” belirtiyor.

Taşkın şu yorumları yapıyor:

"7 Haziran seçimlerinin ardından Kemal Kılıçdaroğlu’nun muhtemel bir koalisyona sıcak bakan tavrı, önce bazı partililerce kuşkuyla karşılandı. Ama kısa sürede Kılıçdaroğlu, tabanı bu konuda ikna etmeyi başardı. Kılıçdaroğlu, seçimlerde yüzde 25,1 alan bir partinin lideri olarak, süreçten oldukça güçlenerek çıktı.

HDP, CHP’den çok daha büyük bir parça koparabilirdi.

‘Bilinçli olarak kampanya araçlarından bangır bangır yayın yapılmıyor’

"Kılıçdaroğlu’nun parti dışında yarattığı olumlu algıya rağmen CHP örgütünün seçimlere çok yüksek moralle gittiğini söylemek mümkün değil. Aslında örgüt kendi potansiyelinin gerisinde. Bu bir handikap mi? Bu seçimler için olmayabilir. Bu seçimlerde partilerin “kemik, militan” kitlesinin çok fazla sokakta görünmemesi olumlu bile olabilir.

“Sözgelimi AK Parti, kendilerince tansiyonu yükseltmeden bir kampanya götürmeye çalışıyor. CHP liderliği de bunun farkında. Kampanya araçlarından bangır bangır yayın yapılmıyor. Orada bile Kemal Bey’in sakince yaptığı konuşmalara ağırlık verilmiş."

‘Parti içindeki negatif rekabet moralsizliğe neden oluyor’

Taşkın CHP örgütünün moralsiz olduğu yönündeki görüşünün nedenlerini şöyle açıklıyor:

"Nedenlerden biri, partinin yüzde 25’leri bir türlü aşamaması. Ama bana göre moralsizlik hali, daha çok parti içine fazlaca odaklanmaktan, oradaki negatif rekabetten etkilenmekten kaynaklanıyor.

"Baykal etrafında oluşan siyaset sınıfı tasfiye edildi. Ama bu bir bakıma başka gerilimlerin de işareti. Aslında bugünkü CHP’de eski SHP hakim hale geldi. Bu, Alevilerin de daha etkin olmaları demek.

‘İstanbul’da Doğu Karadenizliler rahatsız, Ege kesimi ise parti içinde gerilemede’

“İstanbul’da sözgelimi siyasi partilerde etkin olmaya alışkın Doğu Karadenizliler, rahatsız. En son önseçim sürecinden mutsuz ayrıldılar.

“Bir de daha geniş bir sosyolojik realitenin CHP’ye yansımaları var: Geçmiş dönemlerde oldukça etkin olmayı başaran Ege’liler ve Ege’li siyaset sınıfı, ciddi bir gerileme algısı içerisinde. Dolayısıyla Ege’deki CHP’liler, bu sosyolojik gerileme algısı karşısında daha tepkisel, ulusalcı refleksler vermeye yatkınlar.

“Ama Ege’de bile Kemal Kılıçdaroğlu’nun önemli bir tabanı var, parti örgütünde. Bunların da ulusalcı refleksleri olabilir ama iktidar olmak için pragmatik tavır almak gerektiğini kavramış durumdalar."

Taşkın bu seçimlerde en yoğun gayret gösterenin kadınlar olduğunu söylüyor:

"Genellikle üzerinde durulmayan bir sorun daha var: CHP’de en fazla çalışan, hatta kısa vadeli siyasi çıkarlarını bir kenara bırakarak gayret edenler kadın partililer."

Ankara saldırısının tabandaki etkisiyle ilgili Taşkın, "tabanı çok endişelendirdi" diyor:

"Özellikle Ankara’da yaşanan katliam, partililerin sosyolojik olarak uzak olmadıkları, aşina oldukları bir kesimi vurdu. Bu CHP tabanını çok endişelendirdi.

“Konda’dan Bekir Ağırdır’ın gözlemlerini devralırsak, ülkede yüzde 80 bir siyasi kriz olduğunu düşünüyor. Yine buna yakın bir kesim, güvenlik kaygısına, yani benzer saldırılara hedef olabileceği endişesine sahip. Bu algının CHP ve HDP’lilerde daha yüksek olduğunu görmek zor değil. AK Parti ve MHP, mitinglerine devam ederken, miting yapamayan partiler bunlar.”

‘Tabanda İslamafobik tepkiler artıyor’

Taşkın, "son dönemde yaşananların CHP’liler arasında İslamofobik tepkilerin daha da arttırdığı" kanısında: "Özellikle Alevilerin ilginç bir durumu var. Aleviler ve özellikle genç kuşakları, Kürt meselesine, HDP ve Demirtaş’a sempatik bakarken, İslamofobinin Aleviler arasında derinleştiğini gözlemliyoruz.

"Bu da Kılıçdaroğlu’nun 'Biz kimsenin yaşam tarzına karışmıyoruz, İmam Hatiplerle sorunumuz' yok söylemini zora sokabilir. Kılıçdaroğlu mütedeyyinlerden oy almadan iktidar olunmayacağının fakında ama bu konuda örgütle her zaman aynı duruşu yakalayabilir mi? Bence imkânsız olmayan ama emek gerektiren bir ortaklaşma bu."

‘Kılıçdaroğlu’nun taktiği CHP’lileri militarist söylemden uzak tuttu’

Peki CHP tabanı çatışma sürecini nasıl değerlendiriyor?

"CHP’lilerin çatışmaların yeniden başlamasından memnun olmadıkları rahatlıkla söylenebilir" diyor Taşkın ve ekliyor:

"Ama Kılıçdaroğlu’nun izlediği taktik, özellikle HDP ve Demirtaş’ı hedef alan hınç dalgasından ve sağ partilerin giderek milliyetçi militarist bir söyleme savrulmasından CHP’lileri uzak tutabildi.

"Bu demek değildir ki CHP içerisinde bu konuda sert milliyetçi tavra sahip insanlar yok. Kılıçdaroğlu, şiddetin yeniden başlamasından AK Parti’yi ve doğal liderini sorumlu tutunca bu CHP tabanını da etkiledi. Yine Kılıçdaroğlu’nun 'Bu meseleyi biz çözeriz ve TBMM çatısı altında çözmeliyiz' tavrı da içerideki milliyetçi tepkileri yumuşatıyor. 'Biz çözeriz”' söylemi partililere bir tür muktedir algısı veriyor. İktidar olmak için pragmatik olmak gerektiğini kavramış veya kavrayamamış CHP’liler var aslında.”

CHP tabanında son dönemde HDP'ye bakışta bir değişiklik olduğu biliniyor.

Peki 7 Haziran'dan bu yana yaşananlar bu bakışı nereye evriltti?

‘Ege ve Trakya örgütlerinde Kürt meselesinde tepkisel tavırlar etkin’

Taşkın, CHP tabanında Kürt sorununa bakışta farklı görüşlerin var olmaya devam ettiğini söylüyor:

"Ama Baykalcı-Ulusalcı çevrelerde bu politikaya destek yok. Yine özellikle Ege ve Trakya örgütlerinde Kürt meselesinde çok daha tepkisel tavrı olanlar söz konusu. Ne var ki bu kesimler çok ciddi bir kriz içerisindeler ve daha çok yaşlı partililerin arasında etkinler.”

CHP tabanından HDP’ye yine oy gidecek mi?

Taşkın CHP tabanından HDP’ye gitmesi muhtemel oylarla ilgilyse şunları söylüyor:

"Bana göre CHP tabanında CHP ve HDP arasındaki kararsızların HDP ve Demirtaş’a bakışları çok değişmedi. Bunlar arasında HDP’ye oy verenlerin yine oy vermeleri muhtemel.

“Eğer ki oy vermelerinde ideolojik motifler de rol oynadıysa. Ama matematiksel nedenlerle HDP’ye oy veren CHP’liler, bu defa geri dönecekler. Ama bu sonuncuların yüzde 0.5’in veya 250 bin kişinin üzerinde olduklarını sanmıyorum."