Büyükelçilerden peş peşe geri adım! Türkiye'den ilk tepki...
ABD ve diğer bazı ülkelerin Ankara büyükelçilikleri, diplomatların bulunduğu ülkelerin kanun ve nizamlarına riayet etmesini öngören Diplomatik İlişkiler Hakkındaki Viyana Sözleşmesi'nin 41. maddesine riayet edildiğini açıkladı. Cumhurbaşkanlığı kaynakları, ABD ve diğer büyükelçiliklerin açıklamalarının Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından olumlu karşılandığını bildirdi.
AA
ABD ve diğer bazı ülkelerin Ankara büyükelçilikleri, diplomatların bulunduğu ülkelerin kanun ve nizamlarına riayet etmesini öngören Diplomatik İlişkiler Hakkındaki Viyana Sözleşmesi'nin 41. maddesine riayet edildiğini açıkladı.
ABD'nin Ankara Büyükelçiliği'nin, Twitter hesabından yapılan açıklamada, "ABD, 18 Ekim tarihli açıklamaya ilişkin bazı sorunların yöneltilmesi vesilesiyle, Diplomatik İlişkiler Hakkındaki Viyana Sözleşmesi'nin 41. maddesine riayet etmeyi teyit eder." ifadesini kullanıldı.
Osman Kavala açıklamasına imza atan Kanada, Finlandiya, Danimarka, Hollanda, İsveç, Norveç ve Yeni Zelanda Ankara'daki resmi büyükelçilik hesabından ya da büyükelçinin şahsi hesabından açıklamayı paylaşırken, bazı ülkeler ise ABD'nin açıklamasını retweet ederek aynı görüşü paylaştıklarını kaydetti.
Almanya ve Fransa'nın büyükelçiliklerinden ise henüz bir açıklama yapılmadı.
Diplomatik İlişkiler Hakkındaki Viyana Konvansiyonunun 41. maddesi, bir diplomata, bulunduğu ülkenin yasalarına ve düzenlemelerine saygı duymayı şart koşuyor.
Maddede, "Kabul eden devletin kanunlarına ve nizamlarına riayet etmek, ayrıcalıklarına ve bağımsızlıklarına halel gelmeksizin, bu gibi ayrıcalıklardan ve bağışıklıklardan yararlanan her şahsın görevidir. Anılan devletin iç işlerine karışmamak da bu şahısların keza görevidir." ifadeleri yer alıyor.
ANKARA'DAN İLK TEPKİ
ABD'nin ve bazı ülke büyükelçiliklerinin Osman Kavala'yla ilgili açıklamalarından geri atması Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından olumlu karşılandı.
AA'nın Cumhurbaşkanlığı kaynaklarından aldığı bilgiye göre, ABD'nin ve bazı ülkelerin Ankara büyükelçiliklerinin Viyana Sözleşmesinin 41. maddesine ilişkin yaptıkları açıklama, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından olumlu karşılandı.
ABD'nin Ankara Büyükelçiliği, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "ABD, 18 Ekim tarihli açıklamaya ilişkin bazı sorunların yöneltilmesi vesilesiyle, Diplomatik İlişkiler Hakkındaki Viyana Sözleşmesi'nin 41. maddesine riayet etmeyi teyit eder." ifadesini kullanmıştı.
Sözleşmeye ilişkin aynı ifadeleri Kanada, Finlandiya, Danimarka, Hollanda, İsveç, Norveç ve Yeni Zelanda'nın Ankara büyükelçilikleri de resmi hesaplarından paylaşmış ya da retweet etmişti.
ALMANYA VE FRANSA DA GERİ ADIM ATTI
Almanya ve Fransa'nın Ankara büyükelçilikleri de ABD Büyükelçiliğinin Diplomatik İlişkiler Hakkındaki Viyana Sözleşmesi'nin 41. maddesine riayet edildiği açıklamasını retweet ederek, aynı görüşü paylaştı.
İki ülkenin Ankara'daki resmi büyükelçilik Twitter hesaplarından, ABD'nin Ankara Büyükelçiliğinin yaptığı "ABD, 18 Ekim tarihli açıklamaya ilişkin bazı sorunların yöneltilmesi vesilesiyle, Diplomatik İlişkiler Hakkındaki Viyana Sözleşmesi'nin 41. maddesine riayet etmeyi teyit eder." paylaşımı retweet edildi.
Almanya ve Fransa'nın da açıklamayı paylaşmasıyla Osman Kavala açıklaması yapan 10 ülkenin tamamı geri adım atmış oldu.
ABD'nin Ankara Büyükelçiliği, bugün yaptığı paylaşımda, diplomatların, bulunduğu ülkelerin kanun ve nizamlarına riayet etmesini öngören Diplomatik İlişkiler Hakkındaki Viyana Sözleşmesi'nin 41. maddesine riayet edildiğini açıklamıştı.
Bu paylaşımın ardından Osman Kavala açıklamasına imza atan Kanada, Finlandiya, Danimarka, Hollanda, İsveç, Norveç ve Yeni Zelanda, Ankara'daki resmi büyükelçilik hesabından ya da büyükelçinin şahsi hesabından açıklamayı paylaşmış, bazı ülkeler ise ABD'nin açıklamasını retweet ederek aynı görüşü paylaştıklarını kaydetmişti.
41. madde, diplomatlara bulunduğu ülkenin yasalarına saygı duymayı şart koşuyor
Diplomatik İlişkiler Hakkındaki Viyana Konvansiyonunun 41. maddesi, bir diplomata, bulunduğu ülkenin yasalarına ve düzenlemelerine saygı duymayı şart koşuyor.
Maddede, "Kabul eden devletin kanunlarına ve nizamlarına riayet etmek, ayrıcalıklarına ve bağımsızlıklarına halel gelmeksizin, bu gibi ayrıcalıklardan ve bağışıklıklardan yararlanan her şahsın görevidir. Anılan devletin iç işlerine karışmamak da bu şahısların keza görevidir." ifadeleri yer alıyor.
41. MADDE NEDİR
Sözleşmenin 41. maddesine göre, devletlerin ayrıcalıklarına ve bağımsızlıklarına halel gelmeksizin, bu gibi ayrıcalıklardan ve bağışıklıklardan yararlanan her büyükelçinin, karşı devletin kanunlarına ve nizamlarına riayet etmesi gerekiyor. Ayrıca anılan devletin iç işlerine karışmamak da yine büyükelçinin görevi olarak yer alıyor.
'GERİ ADIM ATTILAR'
CNN TÜRK canlı yayınına konuk olan Melik Yiğitel, 'Bu çok net bir geri adım. Viyana Sözleşmesi’nin 41’Maddesine bağlı olduklarını söyleyerek geri adım attılar' dedi.
Yiğitel, 'Bundan sonra benim tahminin bu açıklamadan sonra 'istenmeyen adam' kararı gözden geçirilebilir' ifadesini kullandı.
Dr. Eray Güçlüer ise 'Viyana Sözleşmesi'nin 41'inci maddesi o ülkenin, yani kabul eden ülkenin herhangi bir şekilde içişlerine karışılmayacağını ifade eder. Amerika üzerinden verilen mesajda şu söylenmek isteniyor "İçişlerine karışıklık gibi değerlendirilmesin" diye algılansın deniyor. Dolayısıyla bu bir anlamda, Türkiye'nin tepkisine karşı bir savunma açıklaması. Şunu demediler, "Türkiye haksız" demiyorlar. "Yanlış anladınız, içişlerinize karışmıyoruz" diyorlar.' ifadelerini kullandı.
'Diplomatik dille özür dilediler' diyen Melik Yiğitel 'Bu bir daha olmayacak anlamına da geliyor. Özür olarak algılanır. Benzer ülkelerin de aynı açıklamayı yapması bu anlama geliyor' ifadelerini kullandı. Yiğitel sözlerine şöyle devam etti;
'Diplomatik dil düz konuşma diline benzemez. Diplomatik dilde özür böyle dilenir. Çözümsüzlüğe sokmak değil bu açıklamayla kararı gözden geçireceklerini düşünüyorum. Bizi yanlış anladınız, bir duyarlılığımız ifade etmek istedik, iç işlerinize karışmak niyetinde değiliz. Sizin burada durumu aynı yol ve yöntemle düzeltmeniz gerekiyordu. Büyükelçiler bunu yapıyor şu anda. Türkiye gücünü gösterdi ve geri adım attırdı. Olay istenmeyen adama gitmez. Bu açıklamamlar normalleşmeye götürür durumu'
Profesör Ferhat Pirinççi, 'Kendi yarattıkları krizi kendileri düzeltmeye çalışıyorlar. Diplomasi tarihine geçecek bir durum olacaktı. Bu açıklama Türk diplomasisinin kararlılık ve caydırıcılığını kanıtlamış oldu' dedi. Pirinççi bunun Türk dış politikası açısından önemli bir dönemeç olarak tarihe geçeceğinin altını çizdi.
VİYANA SÖZLEŞMESİ NE ANLAMA GELİYOR?
Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Eray Güçlüer: Viyana Sözleşmesi üzerinden ABD'lilerin bir açıklama yapması çok ilginç. Viyana Sözleşmesi'nin 41. maddesi bu anlamda o ülkenin yani kabul eden ülkenin herhangi bir şekilde içişlerine karışılmayacağını ifade eden bir anlaşma. Yani ABD burada şunu demek istiyor. "Biz Türkiye'nin içişlerine karışmadık. Bu Türkiye'nin içişlerine karışma şeklinde değerlendirilmesin" şeklinde algılama lazım. Tam adı 18 Nisan 1941 tarihinde diplomatik ilişkiler hakkında Viyana Sözleşmesi olarak. Bu işte büyükelçilerin bulundukları ülkelerde uyacakları kurallar bir ülkeye büyükelçi gönderilip gönderilmemesin esas alınacak hususlar gibi kriterler gibi önemli düzenlemeler içeren maddeler. Bu bir anlamda savunma açıklaması. İçişlerinize müdahale etmiyoruz açıklaması.