Bu yıl aşırı sıcak, dolu, sağanak bir arada!
Aşırı sıcak, dolu, sağanak... Değişken havalar insanları şaşırtıyor. Uzmanlara göre, geçen yıl olduğu gibi meteorolojik doğal afetlerin görüleceği bir yaz ve sonbahar bizi bekliyor.
Sıcaklık değerleri nisan ayı sonunda 30’lu dereceleri aşınca bu yazın nasıl geçeceği merak konusu oldu. İstanbul’da nisan ayı sıcaklık rekorları kırılırken, pazartesi gündüz, 28.6 derece olan sıcaklık, salı 30.9’u, perşembe ise 30.6’yı buldu. Ani sıcaklık artışını küresel iklim değişikliğine bağlayan uzmanlar, bu yazın normalden 2-3 derece daha sıcak geçeceği öngörüsünde bulunuyor.
İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Orhan Şen, hava sıcaklıklarının geçen hafta boyunca batı ve güney illerinde normalin 10 derece üzerinde seyrettiğine dikat çekerek; “Geçen yıl olduğu gibi meteorolojik doğal afetlerin görüleceği bir yaz ve sonbahar bizi bekliyor. Sıcaklık değerleri normalin 3 derece üzerine çıkacak. Temmuz ikinci yarısı, ağustos ve eylül aylarında sıcaklıkların yüksek ve yağışların ortalamanın üzerinde olması Türkiye’de konvektif (orajlı-gökgürültülü) hareketleri arttıracak. Bu durum şiddetli yağışları ve dolu yağışlarını oluşturacak. Mayıs ayından itibaren tüm Türkiye’de sıcaklık ortalamaları 2-3 derece yüksek seyredecek. Özellikle iç kesimlerde yüksek sıcaklıklar eylüle sarkacak” dedi.
3 derecelik artış
Önümüzdeki hafta yeni bir sıcak hava dalgasıyla karşı karşıya kalacağımızı da kaydeden Prof. Dr. Şen, “İstanbul’daki yapılaşma sıcaklık değerlerinde 3 derecelik artışa neden oluyor. Gökdelenler, asfalt yollar ve yeşilin olmaması şehirde ‘ısı adası’ etkisi yapıyor. Bu çevreye göre bu bölgelerde sıcaklığın 3 derece daha yüksek olması demek. Yaz aylarında kimi dönemler ısı adası etkisiyle İstanbul’da bayıltan sıcaklıklara tanık olacağız. Bu yaz Türkiye geneli çok sıcak bir yıl olacak. Sıcaklık rekorları kırılabilir” diye konuştu.
İklim uzmanı Boğaziçi Üniversitesi Fizik Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Levent Kurnaz ise havalarla ilgili şunları söyledi:
‘Her dönem görürüz’
“Artık ortaya çıkan kavurucu sıcaklık tablosunu her dönem görmemiz mümkün. Bundan sonra ekstrem hava olaylarına daha çok tanık olacağız. Geçtiğimiz yıl 26 Temmuz’da İstanbul’da dolu fırtınasına şahit olmuştuk. Çünkü dünya ısınıyor. Bundan sonra normale dönüş söz konusu değil. 10 gün öncesine kadar kazakla oturuken, şu an gömlekle terliyoruz. Bu kadar hızlı değişimler doğal döngünün bozulduğunu gösteriyor.
Gelecekte şubatın bazı günlerinde İstanbul’daki sıcaklık 25 derecenin üzerine, bazı temmuz günlerinde ise 45 dereceye çıkacak. Trabzon, Rize gibi bölgeler bile 40 derecenin üzerinde sıcaklığı görecek. BM iklim raporları ve yaptığımız araştırmalarda 2100 yılına kadar Türkiye’nin olduğu bölgede su kaynakları yarı yarıya azalacak. İstanbul’un için özel yasalar çıkartılarak elde kalan mevcut su havzaları ve ormanların mutlaka korunma altına alınması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Toplam enerji talebi artacak
- Yaz yağışlarındaki düşüş ve buharlaşma, terlemedeki artış su kaynaklarında azalmaya yol açacak.
- Su kaynaklarındaki azalma kuraklık gibi ekstrem olaylara kırılganlığı artıracak.
- Ekstrem sıcaklık olaylarındaki artış yaşlılar, çocuklar ve kalp-damar hastalıkları olanlar için tehdit oluşturacak.
- Yaz soğutma ihtiyacı ve yıllık bazda toplam enerji talebi artacak.
- Sıcaklık artışı yangın riskini artıracak.
- Ekosistem servisleri sıcaklık artışlarından olumsuz etkilenecek.
- Sıcaklık artışı ve kurak dönemin uzaması park, bahçe ve yeşil alanların bakım maliyetini artıracak.
- İklim değişikliğinden plansız yapılaşmanın olduğu yerlerde yaşayanlar ve ekonomik olarak en alt gruba ait olanlar en fazla etkilenecek kişiler olacak.
Kaynak: MERT İNAN / MİLLİYET