Bedelli erken çıkabilir

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Brüksel’de düzenlenen NATO Zirvesi dönüşü uçakta gazetecilere önemli açıklamalar yaptı. Soruları da yanıtlayan Başkan, şunları söyledi…

NATO’DA KRİZ: (NATO’da külfet paylaşımı konusunda zirvedeki tartışmalara, bu çerçevede Türkiye’nin konumuna dair değerlendirmenizi alabilir miyiz?) Başkan Trump’ın külfet paylaşımı ve bütçe onayları konusunda söyledikleri bir tartışma konusu oldu. Şu anda 2024’e kadar bildiğiniz gibi yüzde 2 Gayri Safi Milli Hasıla’nın oranı itibariyle NATO’ya bir destek verilmesi söz konusuyken şu an itibariyle bu oranın çok çok altında kalan ülkeler var. Daha sonra dar kapsamlı sadece liderler yanlarında 2 kişi olmak üzere bir toplantı düzenlendi. Bu toplantıda yeniden ele alma durumu oldu.

DESTEĞİ ARTIRACAĞIZ: Türkiye’nin şu anda desteği yüzde 1,8 durumunda. Bizim tabii ayrıca malzeme ve mühimmat noktasındaki harcamalarımız da 30 milyar dolar civarında. Bizim böyle bir gayretimiz var. Türkiye bu noktada da iyi bir konumda. Bunu da artırarak devam ettirmeyi hedefliyoruz. Savunmada atmamız gereken adımları zaten atıyoruz. NATO bu yönüyle ülkemize karşı çok daha olumlu bakıyor. Türkiye’ye yönelik bir şey söyleyemiyorlar.

YÜZDE 4’E KARŞI ÇIKTILAR: Obama döneminde konulan hedef 2024’e kadar bütün ülkeler GSMH’nin yüzde 2’ye çıkmalı denmişti. Trump bunun ötesine geçerek 2024’e kadar oranın yüzde 4 olması gerekir gibi bir yaklaşımı söz konusu oldu. Yapılan görüşmelerde ülkeler, Obama döneminde alınmış olan karara uyulması gerektiğini ifade ettiler. Eğer biz bu denilen rakamları ödemeye kalkarsak ben milli eğitimde ne yapacağım, sosyal yardımda ne yapacağım diyerek karşı çıktılar.

DARBECİ ASKERLERİ GÖRÜŞTÜK: (Çipras’la yaptığınız ikili görüşmede atmosfer nasıldı?) İyiydi. Görüşmemizde Yunanistan’da bulunan 8 darbeci asker, sınır ihlali yaptıkları için Türkiye’de yargılanan 2 Yunan askerini, Ege’deki güvenlik durumu, göç ve mülteciler konusundaki işbirliği, Atina’daki cami, Müslüman azınlık, Kıbrıs meselesi, Rum tarafının tek yanlı hidrokarbon arama faaliyetleri gibi konuları ele aldık. Çipras, iyi niyetli hareket ediyor, ilişkilerimizi geliştirme iradesi var. Ama mesafe almak için daha çok çalışmamız gerekiyor. Yunanistan’la sağlıklı bir çalışmayla sıkıntıları pekala aşabileceğimize inanıyoruz.

SEÇİMLE MÜFTÜ: Ayrıca, Batı Trakya konusunu ciddi manada ele aldık. Batı Trakya’da atamayla mütfü değil seçimle müftü gelmesi konusunu hatırlattık. İnşallah seçimle mütfü olacak. Hayır demiyor, yeni sisteme geçeceğiz diyor, atama olayını kaldıracağız diyor. Yani bu konuda bir yeşil ışık yaktı diyelim ama, henüz iş bitti diyebilecek durumda değiliz.

BİR TANE DAHA GELECEK: (Yeni sistemde ofisler ve kurullar da olacağı için FETÖ ile mücadele konusunda ayrı bir yapının kurulması öngörülüyor mu?) Hemen her konuda bir bakanlık veya genel müdürlük kurma tarzındaki yaklaşımları doğru bilmiyorum. Dediğiniz konuyla mücadele için ilgili birimlerimiz zaten var. İçişleri Bakanlığımız var, istihbarat, teşkilat başkanlıklarımız var. Bunları zaten onlar kovalıyor. Bakın Kosova’da da olsa Azerbaycan’da da, Ukrayna’da da olsa yakalayıp getiriyoruz. Ukrayna’dan bir tane daha gelecek. Bunları hep takip ediyoruz. Nereye kaçmış olurlarsa olsunlar, bunları peşlerini bırakmayacağız.

BEDELLİ HAZIRLIĞI: (Başkanlık kabinesi ilk toplantısını yapacak. Gündem sıcak, en büyük beklentilerden biri de bedelli askerlik konusu. Mesaj verebilecek misiniz?) Konuyla ilgili olarak Milli Savunma Bakanımız çalışmalarını yapacaklar hazırlıklarını yapacaklar. Bunu inşallah seçimden sonra ele alacağız demiştim. Nasılı, nedeni, her şeyiyle, MSB yapacak çalışmayı. Ne kadar kişiyi kapsayacak, hangi yaş grupları arasında olacak, ücret ne kadar olacak, tüm bu konular belirlenecek. Zannediyorum en kötü ihtimalle yeni yasama döneminde açıklamış oluruz. O zamana kadar da hazırlıklarımızı bitirmiş oluruz. Belki Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile çıkarmayı da deneyebiliriz. O zaman daha erkene çekmiş oluruz.

MİLLİ PARAYLA TİCARET: (Dolarla oynanmaya devam ediliyor. Türkiye olarak kur baskısından ne zaman kurtulacağız?) Kur baskısı sadece Türkiye için değil, her yer için geçerli. Kur baskısı denen olayı frenleyebilecek olan en iyi araçlardan biri, uluslararası platformda milli paralarla ticaret yapmaktır. Alış verişi milli paralarla yaptığımız oranda kur baskısı da azalacaktır.

SURİYE’DE SEÇİM: (Suriye ile ilgili, NATO’da ve ikili görüşmelerde geçiş sürecini başlatmaya yönelik yeni bir hamle sezdiniz mi?) Macron ile konuştuk. Merkel’e de söyledim. Hedef bir an önce Suriye’de sağlıklı bir seçim yapılmasını sağlamaktır. Koalisyon güçleri, Türkiye, Rusya, İran hep birlikte çalışıp, Suriye halkını seçime götürebilmektir.

TAHRAN’DA ZİRVE: (Yakın zamanda Tahran’da yine bir üçlü zirve olacak...) Evet, Türkiye, Rusya ve İran’ın katılımıyla yapılan üçlü zirve toplantısı için sıra şimdi Tahran’da. Ama tarih henüz belirlenmiş değil.

Trump’tan F-35 sözü

MÜNBİÇ ZİRVESİ: (Zirvede Trump ile de görüştünüz. Hangi konuları ele aldınız?) Münbiç ve F-35’ler konusunu ele aldık. Münbiç anlaşması şu anda planlandığı şekilde ilerliyor. Tabii ki asıl hedefimiz ABD’nin PYD ve YPG ile bütün ilişkisini kesmesi. Şu anda öyle bir görüntü yok. Münbiç konusunda şu an gündemde olan şey PYD YPG’nin Fırat’ın doğusuna gitmesi; gerçek sakinlerinin yerleşmesini sağlamak. Belirlenen takvim çalıştığı sürece, temennimiz odur ki Münbiç asıl sahiplerine terk edilmiş, bırakılmış olacaktır. Şu anda bu yönde bir gayret var.

TRUMP YAPTIRIMA KARŞI: F-35’ler son taksitle birlikte toplam 900 milyon doları ödemiş olacağız. 800 milyon doları zaten ödemiştik. 100 milyon dolar daha ödenecek birkaç gün içinde. Trump bu anlaşmanın aynen uygulanacağını bana söyledi. Konuyla ilgili olarak gerekli talimatları verdim dedi. Beyaz Saray Kongre’ye mektup gönderdi. Yaptırıma karşı olduğunu bildirdi.

PUTİN’E TÜRKİYE DAVETİ: (ABD ve Türkiye arasında S-400 ve F-35 anlaşmazlıklarının yanı sıra İran’a ambargo ya da Rusya konularında görüş ayrılıklarının da olduğu biliniyor. Stratejik ortaklığın kağıt üzerinde kalmaması için güçlü bir irade ortaya konuldu mu? Olumlu bir izlenimle dönüyor musunuz?) Pazartesi günü Trump ve Putin, Helsinki’de bir araya gelecekler. Bu zirve çok çok önemli. Bizim de Cumartesi için Putin ile bir telefon görüşmesi yapmayı planlıyoruz, Türkiye’de bir araya gelmeyi teklif edeceğim. Bölge sorunlarını ele alacağımız bir görüşme olacak. Belki bir veya iki ülkeyi daha davet edip bir organizasyonu gerçekleştirelim istiyorum.

Merkel’le Adil Öksüz’ü görüşmedik

MÜLTECİ FONLARI: (Zirvede Merkel ile de ikili görüşmeniz oldu) Merkel ile ikili ilişkilerimizi, Avrupa Birliği sürecini ve bölgesel konuları ele aldık. İkili ekonomik ilişkilerimizin özellikle geliştirilmesini aramızda değerlendirdik. Bunların başında Almanlarla yaptığımız savunma sanayii işleri var. Bunların geliştirilmesini hususunu konuştuk. Mutabakatımız var. Görüşmemizde, 18 Mart Mülteci Anlaşması gereği Türkiye’ye aktarılması gereken fonlar da gündeme geldi. Biz bu fonların bize aktarımının hızlandırılması gerektiğini söyledik. Bunları Merkel’e söylediğimiz gibi İtalya Başbakanına, Fransa Cumhurbaşkanı Macron’a da söyledik.

NSU DAVASINI GÖRÜŞTÜK: (Merkel’le görüşmenizde kararı çıkan NSU davası da konuşuldu mu?) Evet, NSU davasına da değindik. NSU davasında çıkan kararın tatmin edici olmadığını, meselenin özüne inilmesi gerektiğini söyledik. Bu bir tür Gladio olayı olabilir, bunun derinine inilmesi gerekir. Kendileri de çok farklı düşünmüyorlar. Bu tür bir karar elbette mağdur aileleri de bizi de tatmin etmiyor. Bunları Merkel’e açıkça ifade ettim.

FETÖ ENDİŞEMİZ SÜRÜYOR: Sayın Merkel’le görüşmemizde, terörle mücadele konusunda daha kararlı ve tutarlı bir tavır takınılması gerektiğini de belirttik. Özellikle Almanya’daki FETÖ ve PKK mevcudiyeti konusundaki endişelerimiz devam ediyor.

ÖKSÜZ KONUŞULMADI: (Adil Öksüz meselesi de gündeme geldi mi Merkel’le yaptığınız görüşmede?) Hayır gelmedi. Ama dediğim gibi, inşallah bu yıl Almanya’ya yapacağım ziyarette tüm konuları daha kapsamlı biçimde konuşma fırsatımız olacaktır. Almanya seyahatim herhalde Ağustos ayına sarkar.

Futbol konusunda fena değiller

BÖLGESEL KONULAR: (Conte, Macron, Çipras dahil başka ikili görüşmeleriniz oldu. Hangi konuları görüştünüz?) Hem ikili hem de bölgesel konuları görüştük. İtalya Başbakanı Conte ile kapsamlı ve güzel bir görüşme yaptık. Fransa’nın da katımlıyla Eurosam üzerinden uzun vadeli projeler yapacağız. Suriye, Libya, terörle mücadele ve düzensiz göç konusunda İtalya ile birlikte çalışma ve yakın temasta olma kararı aldık. Gümrük birliğinin güncellenmesi konusunu da müzakere ettik. Macron ile uzun ve kapsamlı görüşmemiz oldu. Savunma sanayi alanındaki işbirliğimizi güçlendiriyoruz.

FİNALİ KONUŞTUK: Fransa’nın Hırvatistan ile finale kalmasını da konuştuk. Akşam İngiltere Hırvatistan maçının son dakikalarını Merkel, İngiltere Başbakanı May ve Edi Rama ile maçın son dakikalarını izledik.

BERABER İZLEDİK: (Futboldan anlıyorlar mı?) Fena değiller. Dediğim gibi İngiltere-Hırvatistan maçının son dakikalarını beraber izledik.

Kararlılığımızı Çipras biliyor

MUTABIK KALDIK: (Azerbaycan seyahatinden sonra MİT operasyonla FETÖ’nün önemli adamlarını yakaladı, Türkiye’ye getirdi. Ukrayna’dan da aynı şekilde getirildi. Çipras da bu darbeci askerler konusunda yeni bir şey söyledi mi, Batı’nın FETÖ’yü sahiplenmesi bizim mücadelemizi engelliyor mu?) Bizim mücadelemizi asla engellemez. Bizim FETÖ ile mücadele konusunda ne denli kararlı olduğumuzu, Çipras dahil herkes biliyor. Kendisine, darbe girişimi sonrasında, helikopterle kaçtıkları Yunanistan’da barınmakta olan 8 darbeci askerin Türkiye’ye iadesinde ısrarcı olduğumuzu anlattım. Tabii o da, Edirne’de sınır ihlali yapan askerlerinin üzerinde duruyor. Meselelerin halli için iyi niyetli biçimde gayret gösterme konusunda mutabık kaldık. Kıbrıs meselesini de konuştuk. Gerek dışişleri bakanım, gerek istihbarat gerekse genelkurmay başkanlarımız karşılıklı olarak bir araya gelip bunları, Ege’yle ilgili konuları görüşecekler. Daha sonra biz de görüşeceğiz.