Atalara yüz yıllık vefa

Anzak Çıkarması’nın 100. yıldönümünde Yeni Zelandalı ve Avustralyalı binlerce kişi Şafak Ayini’nde dedelerini andı, dualar okudu.

Çanakkale Kara Savaşları’nın 100’üncü yıldönümü kapsamında Avustralya ve Yeni Zelandalılar da Gelibolu Yarımadası’nda Arıburnu önündeki Anzak Koyu’nda, Şafak Ayini’yle atalarını andı. Töreni, kurayla belirlenen 10 bin 500 Anzak torunu izledi. Yoğun katılım nedeniyle sınırlı sayıda basın mensubunun akredite edildiği Anzak Koyu’ndaki törene, Türkiyeli basın mensuplarının büyük bölümü alınmadı. 8 bin Avustralyalı 2 bin 500 Yeni Zelandalı uyku tulumları içinde şafağı bekledi. Bu sırada dev ekranlarda gazilerin anılarını anlattığı belgeseller gösterildi.

‘Müteşekkiriz....’

Saat 05.30’da başlayan Şafak Ayinine ise Galler Prensi Charles ve oğlu Harry ile Avustralya Başbakan’ı Tony Abbott ve Yeni Zelanda Başbakan’ı John Key katıldı. Türkiye’yi ise Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Volkan Bozkır temsil etti. Bir Türk subayı Türkçe ve İngilizce olarak Atatürk’ün Anzak annelerine yönelik hitabını okudu. Ülke marşları çalındı, göndere bayraklar çekildi. Yeni Zelanda Başbakanı John Key “Türkiye’nin her yıl bizi ağırlaması aynı zamanda Gelibolu’nun zaman, affetme ve diplomasinin de iyileştirici gücünü sembolize etmesi anlamına geliyor. Türkiye Cumhuriyeti’ne müteşekkiriz” dedi. Daha sonra ayine geçildi, dualar edildi.

Alternatif tören

Çanakkale’ye gelenlerin sayısının her zamankinden fazla olması nedeniyle binlerce Anzak torunu, Anzak Koyu’na gidemedi. Tur şirketleri, Gelibolu Belediyesi ile Avusralya ve Yeni Zelandalılar için 12 Eylül Darbesi’nde Süleyman Demiral ve Bülent Ecevit’in alıkonulduğu Hamzakoy’da alternatif bir Şafak Ayini töreni düzenledi. Bu törene 2 bine yakın Anzak torunu katıldı. Şafak Ayini Hamzakoy sahiline, kumsalın üzerine yerleştirilen platformda gerçekleştirildi. Kumsala üç bayrak dikildi. Mini bir Anzak Koy görünümü yaratıldı.

Son gazinin oğluyla fotoğraf

Törende AB Bakanı Volkan Bozkır ve Galler Prensi Charles, dünyanın en yaşlı gazisi ünvanına sahip olan ve 110 yaşında hayatını kaybeden Hüseyin Kaçmaz’ın oğlu Turgut Kaçmaz’la fotoğraf çektirdi. 1994’te yaşamını yitiren, Balkan, Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı’nda toplam 14 yıl savaşan, İstiklal Madalyası sahibi Hüseyin Kaçmaz 1991’de İngiltere’deki törenlere katılmıştı. Oğlu Kaçmaz şunları anlatmıştı: “97 yaşındaydı ve tekerlekli sandalye getirdiler. ‘Galip devletin askeriyim, yürüyeceğim’ dedi ve yürüyerek insanları selamladı. Konuşmasında şunları söyledi: ‘Analarımızın, bacılarımızın altınlarıyla, göz nuru dökerek yaptıklarıyla bedelini ödediği iki gemimizi teslim etmediniz. O gemilerle arkadaşlarınızı Çanakkale’ye gönderdiniz ve Çanakkale’nin sularına gömüldüler. Gemilerimizi verseydiniz şimdi onlar da burada olacaktı. Yapacağınızı yaptınız ama ilahi adaletten kaçamadınız.”

Türk bayraklarıyla yürüdüler

Avustralya genelinde Anzak Günü dolayısıyla sabah erken saatlerde Şafak Ayini ile başlayan törenlere yüz binlerce kişi katıldı. Törenlere ellerinde Türk bayraklarıyla katılan Avustralyalı Türklerin, Atatürk’ün Anzak annelerine yazdığı mektubu taşıması Avustralyalılardan büyük alkış aldı. Melbourne’de yağmura rağmen çok sayıda kişinin katıldığı törende Türk korteji, alana girişinden itibaren yürüyüş boyunca alkışlandı..

Gelincikleri taktılar