‘Anayasa toplumu kucaklayacak’

Yeni anayasa sürecine ilişkin bilgileri paylaşan İsmail Kahraman, komisyonun ’Anayasa Mutabakat Komisyonu’ olarak adlandırılmasının daha doğru olduğunu kaydeden Kahraman 24’üncü yasama döneminde başlatılan Anayasa Uzlaşma Komisyonunun çalışmalarının yarım kaldığını anımsatarak şunları söyledi: “24. Yasama Dönemi’nde, 19 Ekim 2011 tarihinde çalışmalarına başlayan Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun faaliyet sürecinin ilk aşaması ’katılım’a ayrılmış ve bu aşama 2012 yılı Nisan ayı sonuna kadar devam etmiştir. Komisyonun başkanlığını Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı sıfatıyla Sayın Cemil Çiçek yürütmüştür. Bu çalışmalar, 2013 yılı sonlarında, bir taslak metin üzerinde mutabakat sağlanamadan nihayete ermiştir. 172 maddeden oluşması planlanan taslağın 60 maddesinde uzlaşma sağlanmış, sonrasında görüşmeler tıkanmış ve sonuç alınamamıştır. Bugünden itibaren çalışmalarına başlayacak olan komisyon, önceki çalışmalardan yararlanarak yeni bir başlangıç yapacaktır.”

‘Zorlu bir süreç’

Yeni bir anayasa yapım sürecinin kolay olmadığını sabır, dikkat ve emek isteyen zorlu bir süreç olduğunu aktaran İsmail Kahraman, kanun yapılmasında iki yol olduğunu belirtti. Kahraman, “Hükümetin hazırladığına Kanun Tasarısı, milletvekillerinin hazırladığına Kanun Teklifi denmektedir. Anayasada yapılacak değişiklikler milletvekillerinin vereceği Kanun Teklifi ile olur. Buna ait hükümler Anayasanın 175. Maddesinde düzenlenmiştir” dedi.

‘El ele vermeliyiz’

İsmail Kahraman, hazırlanacak anayasanın toplumu kucaklayacak bir anayasa olması gerektiğini, gayenin toplumun hiçbir kesiminin dışlanmadığı, her kesimi kapsayan ve zihinlerde meşruluğu şüpheli olmayan bir temel kanun yapmak olduğunu kaydederek şöyle dedi: “1961 Anayasasının hazırlanması sürecine ilişkin bir anekdotu nakletmek istiyorum; 1961 anayasasını hazırlayan heyette bulunan Anayasa hukuku Profesörü Hüseyin Nail Kubalı Bey ile bir sohbetimdeki beyanları şöyleydi. 1975 yılı idi. Kendisine, ’Hocam hazırladığınız anayasanın tatbikatını ve ortaya çıkan sıkıntı ve tıkanıklıkları yaşadınız. Ne dersiniz?’ diye sordum. Cevabı dikkate değerdir; “Biz odadaki 23 kişiye Anayasa hazırlamışız. Dışarıda bir Türkiye olduğunun farkında değildik. Hazırlayacağımız Anayasa millet ve devlet kaynaşmasını sağlayan bir temele oturtulmalı ve 78 milyonu kucaklamalıdır. Çalışmalarda gözetilmesi gereken hedef, bütünüyle kendi siyasi düşüncesine yakın bir Anayasanın kabul edilmesini sağlama refleksini sergileme olmamalıdır; farklı fikirleri, evrensel ilke ve değerlerle uyum içinde olacak şekilde yorumlayıp, ortak bir noktada birleştirmek olmalıdır. Komisyon çalışmalarındaki mutabakat, toplumsal uzlaşma zeminini besleyecektir. Milletimizin bizden beklentisi görüş ve fikir teatisinde bulunmamız, ülkemizin barış, mutluluğu ve güvenliği için el ele vermemizdir.”

CHP: Başkanlık gölgesi düşmesin

CHP adına konuşan Bülent Tezcan şöyle konuştu: “Bu komisyonun çalışmalarının bir başkanlık rejimi tartışması gölgesinde ya da başkanlık kampanyasının yan kol faaliyeti pozisyonuna düşürülmemesi gerektiği konusunda hassasiyetimizi paylaşmak istiyoruz. Bu çalışma devam ederken Sayın Cumhurbaşkanımız başkanlık rejimi kampanyasını başlattı. Meclis başkanımızdan hassaten bir talebimiz var: Bunun dışındaki çalışmalar özellikle devletin cumhurbaşkanlığı gibi önemli bir makamın gücünü kullanarak yürüteceği kampanya sizin başlatacağınız bu çalışmayı fiilen sabote eden bir çalışma olabilir.”

HDP: Vesayetine almak istiyor

HDP Komisyon Üyesi Mithat Sancar, “Cumhurbaşkanı, anayasa sürecini vesayeti altına almayı hedefliyor. Türkiye’de hiçbir anayasa vesayet ortamlarında hazırlanmıştır” dedi. Sancar “Buna yol temizliği diyoruz. Demokratik bir ortam yaratmak lazım. Bu Meclis’te yapılacaksa bu komisyon gerçekten anayasanın burada hazırlandığını göstermek zorundayız. Bir vesayet oluşturulmakta. Cumhurbaşkanı anayasa sürecini vesayeti altına almayı hedefliyor. Türkiye’de bütün anayasalar vesayet ortamında hazırlanmıştır. Şimdi de bir başka vesayet tehlikesiyle karşı karşıyayız. Meclis iradesine sahip çıkmalı” dedi.

MHP: Geniş bir uzlaşma olmalı

MHP adına açıklama yapan Oktay Öztürk olabildiğince geniş bir uzlaşma sağlamanın önemine dikkat çekti ve şöyle dedi: “Sayın Genel Başkanımızın konuşmasında işaret ettiği usul ve esaslara uygun olarak 2011 yılında kurulan Anayasa Uzlaşma sürecinde ısrarla belirttiğimiz gibi; MHP olarak esasen yürütmekte olduğumuz Anayasa yapım sürecinin her şeyden önce yeni Anayasa yapımı değil, Anayasa’nın yenilenmesi süreci olarak algıladığımız belirtmek istiyoruz” şeklinde konuştu.