Yumuşak iniş
Dış ticaret açığı Haziran’da % 8 azalarak son 1 yılda ilk kez daralma kaydetti. Ekonomistler, “İktisadi faaliyette yavaşlama ithalata yansıdı” yorumu yaptı.
Türkiye’nin dış ticaret açığı Haziran’da iç talep ve ithalattaki gerilemenin etkisiyle geçen yılın ayına göre yüzde 8.87 azalarak 5.51 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylelikle açık son 1 yıl içinde ilk kez daralma kaydetti. Analistler önümüzdeki dönemde büyümede beklenen yavaşlamaya paralel ithalat ve dış ticaret açığındaki daralmanın sürmesini bekliyor.
Gümrük Bakanlığı’nın öncü verilerine göre, ihracat Haziran’da yüzde 1.21 azalarak 12.97 milyar dolar, ithalat yüzde 3.62 düşüşle 18.48 milyar dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı geçen yılın Haziran ayında yüzde 68.5 iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 70.2 oldu.
Dış ticaret açığı yılın ilk yarısında 2017’nin aynı dönemine göre 31.57 artarak 40.7 milyar dolara yükseldi. Bu dönemde ihracat yüzde 6.33 artışla 82.28 milyar dolar, ithalat da yüzde 13.54 büyüyerek
Ara malında düşüş
İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu, açıktaki daralmada ithalatın gerilemesinin öne çıktığını söyleyerek, “Geniş ekonomik gruplara göre ithalatta tüm alt grupların (yatırım, ara-malı ve tüketim) katkısı negatif oldu. Bu durum iktisadi faaliyetteki yavaşlamanın ithalata yansıması olarak görülebilir. Üçüncü çeyrek itibarıyla büyümedeki yavaşlamanın hızlanmasıyla birlikte ithalattaki mevcut seyir devam edebilir” dedi.
Cuma günü TÜİK tarafından açıklanan veriye göre dış ticaret açığı yıllıklandırılmış olarak Mayıs’ta 2014 ortasından beri en yüksek seviye olan 87 milyar doları aşmıştı. Ekonomistler, ithalatta yüksek büyüme ile birlikte altın ve enerji kalemleri öncülüğünde yaşanan bu artışların ardından yıllık açıkta tepe noktasının görülmüş olabileceğine ve toparlanma sürecinin başladığına dikkat çekmişti.
Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı, “Hem büyüme hızında yavaşlama hem de kurdaki değer kaybı ve baz etkisiyle, yıllık açığın 2’nci yarıdan itibaren düşüş trendine girmesini bekliyoruz” değerlendirmesini yapmıştı.
İç talep zayıflıyor
QNB Finansbank Ekonomisti Deniz Çiçek, dış ticaret açığının, iç talepteki zayıflamanın bir sonucu olarak yeniden dengelenme eğiliminde olduğunu söyledi. Çiçek, “Enerji ithalatındaki artış ticaret dengesini baskılamaya devam edecek ancak bu durum muhtemelen iç talepteki yavaşlama ile dengelenecek. Yıl sonu ticaret açığı tahminimiz 86 milyar dolar” dedi.