"Ülke olarak ambargo altındayız"
Savunma Sanayii Müsteşar Yardımcısı Mustafa Murat Şeker, "Ülke olarak gizli bir ambargo altındayız. Bu durumun olumlu yanları var. Kendimiz üretmeye çalışıyoruz bu yüzden. Yapıyoruz da. Ambargolar bizi üretmeye teşvik ediyor." dedi.
Şeker, Savunma Sanayii Müsteşarlığı himayesinde Eskişehir'de düzenlenen "Turboşaft Motor Alt Sistemleri Çalıştayı"nda yaptığı konuşmada, üretim odaklı çalıştıklarını söyledi.
Müsteşarlığın iki misyonundan birinin Türk Silahlı Kuvvetlerinin modernize edilmesi olduğunu belirten Şeker, "Yani ordumuzun en güncel, en modern ekipmanlarla donatılması. İkinci misyonumuz ülkemizdeki savunma sanayisinin altyapısının geliştirilmesi. Müsteşarlığımız bu misyonlar doğrultusunda 32 yıldır gayret gösteriyor ve bugün itibarıyla buradayız." ifadelerini kullandı.
Şeker, Türkiye'nin 90'lı yıllara kadar bütün savunma sanayi ürünlerini yurt dışından hazır aldığını belirterek, şöyle konuştu:
"Daha sonrasında Türkiye'de bir üretim safhasına geçtik. Geçtiğimiz 15 yıl içinde çeşitli kazanımlarımız oldu. Test altyapılarımız oluştu. En önemli kollardan biri olan insan kaynakları oluşturuldu. Ar-Ge projeleriyle de bunlar desteklendirildi. MİLGEM'i, ATAK'ı, ALTAY'ı, HÜRKUŞ'u, ANKA'yı yaptık fakat bunların üzerindeki pek çok alt sistem, parçalar, dışarıdan aldığımız ürünler... Tabii gelişmeye, geliştirmeye devam ettik. İnsansız hava araçlarımızın üzerindeki kameraları geliştirmeye başladık. Bu kamerayı yurt dışından alıyorduk. Kendimizin üretmesi gerekiyordu, çalıştık, ürettik."
"Kötü komşu ev sahibi yapar"
Türkiye'nin tamamen yerli motorlar üretmesinin mümkün olduğuna işaret eden Şeker, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"(ATAK helikopterini değişik ülkelere satalım.) dedik ancak motoru yurt dışından getiriyorduk, önümüze engeller çıktı, satamadık. 'Küçük bir botu satalım.' dedik, önümüze engeller çıktı. Dolayısıyla burada ayağımıza bağ olan şeyleri gördük. Bundan sonraki stratejimizin ayağımıza bağ olan konulara odaklanarak, bunları çözerek ilerlemek olduğunu biliyoruz. Bu nedenle Müsteşarlığımız bir karar aldı ve bir Alt Sistemler Daire Başkanlığı kurdu. Şimdi Ar-Ge çalışmalarımızı bu sistem üzerinden yapıyoruz. Ülke olarak gizli bir ambargo altındayız. Bu durumun olumlu yanları var. Kendimiz üretmeye çalışıyoruz bu yüzden. Yapıyoruz da. Ambargolar bizi üretmeye teşvik ediyor. Biz ne zaman ki silahlı insansız hava aracını yaptık, anında dışarıdan 'Size artık kamera satmıyoruz.' dediler. Biz kendimiz çalıştık ve ürettik. ASELSAN çalıştı ve bir kamera yaptı. Uçurduk, oldu. Karşı taraftan bu sefer de 'Tamam, satıyoruz.' mesajı geldi. İşimiz zor. Çok yakından takip ediliyoruz. Kötü komşu ev sahibi yapar. Biz de mal sahibi olmak için gayret göstermeye devam edeceğiz."
Şeker, Turboşaft Motor Geliştirme Projesi'ni yaparken motorun içindeki tahliye sisteminden yağlamaya kadar bütün alt sistemleri yurt içinde yapabilmeyi ve motorun yüzde 100'üne sahip olabilmeyi amaçladıklarını belirtti. Şeker, "Bütün hedefimiz bu. Onun için de bu çalıştayı organize ettik. Çok yoğun katılımcımız var. Çalıştay boyunca yetenekleri ortaya çıkartıp iş birliği için adımlar atacağız. TEI ne beklediğini anlatacak, buraya gelen katılımcılarımız da neyi yapabileceklerini anlatacak. Birlikte ne yapılabilecek sorusuna cevap bulunacak." dedi.
"Projenin dönüm noktasına geldik"
TUSAŞ Motor Sanayii AŞ (TEI) Genel Müdürü Mahmut Faruk Akşit de Savunma Sanayii Müsteşarlığı himayesinde, Erciyes Teknopark, Teknopark İstanbul, Eskişehir Ticaret Odası ve Eskişehir Sanayi Odasının destekleriyle düzenlenen Turboşaft Motor Alt Sistemleri Çalıştayı'na katılanlara teşekkür etti.
"Bu Türkiye'nin başlattığı ilk büyük motor projesi. Yaklaşık 680 milyon dolarlık büyük bir iş." diyen Akşit, şöyle devam etti:
"Bugün bu projenin dönüm noktasına geldik. Motorun artık alt bileşenlerini milli imkanlarla tasarlayıp geliştirerek, sanayicilerimizle birlikte yol almak için bu çalıştayı organize ettik. 250'ye yakın firmamız, 550'ye yakın da temsilcileri bugün burada. Verimli bir çalıştay olmasını temenni ediyorum."
Çalıştay yarın sona erecek
Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından, Kara Kuvvetleri Komutanlığı ihtiyacına yönelik yürütülen Özgün Hafif Genel Maksat Helikopter Programı kapsamındaki motor ihtiyacının yerli olarak karşılanması amacıyla Turboşaft Motor Geliştirme Projesi başlatıldı.
Yarın sona erecek çalıştay kapsamında, yurt içi mevcut imkan ve kabiliyetlerin azami ölçüde kullanılması amacıyla Turboşaft Motor Geliştirme Projesi’nin sistem ve alt sistem gereksinimlerinin yurt içi alt yüklenicilerden tedarik edilmesi için projenin ana yüklenicisi TEI ile katılımcı firmalar arasında motor alt sistemleri, sayısal motor kontrol sistemi, test, teknoloji kazanımı, imalat ve özel proses konularında görüşmeler yapılacak.
Milli olarak geliştirilecek ve üretilecek Turboşaft motoruna katkı verecek alt yüklenicilerin proje kapsamında edinecekleri kabiliyetlerin, orta ve uzun vadede Türkiye’nin savunma ve havacılık sanayisine büyük katkı sağlaması hedefleniyor.