Turizme İspanya Modeli geliyor projenin başına TOKİ geçiyor
Çanakkale’den Mersin’e kadar olan sahil bandında yabancılar için villa kentler ve tatil köyleri kurulacak
Plana göre Maliye, Hazine arazilerini TOKİ’ye devredecek. TOKİ de elde ettiği gelirden Maliye’ye pay verecek. Sistem ilk kez İspanya’da denenmiş ve İspanya ekonomisinde büyük sıçramaya neden olmuştu
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın 2006’da gündeme getirdiği yabancılara mülk satışında “İspanya modeli”, TOKİ aracılığıyla hayata geçiriliyor.
TOKİ, Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın isteğiyle Çanakkale’den Mersin’e kadar olan sahil bandı ve kaplıcaların bulunduğu yörelerde, yabancılar için villa kentler ve tatil köyleri kuracak. Yabancılar için ’hasılat paylaşımı’ yoluyla yaptırılacak bu yerlerin içinde sağlık birimleri, spor alanları, yaşlılar için huzurevi gibi sosyal tesisler de yer alacak. Aynı şekilde golf turizmine yönelik, çevrelerinde golf sahaları bulunan özel villa kentler de inşa edilerek, yabancılara satılacak.
Maliye Bakanlığı ile TOKİ arasında, söz konusu projeye ilişkin bir protokol imzalanacak. Çalışmaları devam eden proje kapsamında Maliye Bakanlığı, Çanakkale, Bursa, Balıkesir, İzmir, Aydın, Muğla, Antalya ve Mersin gibi sahil kentleriyle Denizli ve Afyonkarahisar gibi kaplıca turizmine uygun bölgelerde yabancılar için ikinci konutların yapılabileceği Hazine arazilerini belirleyecek. Bu araziler daha sonra villa kentler ve tatil köyleri inşa edilmek üzere TOKİ’ye devredilecek.
Avrupalı’ya satılacak
İspanya modeli ile gerçekleştirilen villa kentler ve tatil köyleri, inşaatı üstlenen ya da bu iş için ayrıca kurulan özel sektör firmalarınca yurt dışında pazarlanacak. Satış, doğrudan mülk satışı ya da devre mülk satışı şeklinde olacak. Villa kentler ve tatil köylerinin işletmesi de özel sektör eliyle yürütülecek.
Yabancılara satılacak villa kent ve tatil köylerinden elde edilecek gelirin bir bölümü TOKİ tarafından Hazine’ye aktarılacak. Maliye Bakanı Unakıtan’ın, satıştan sağlanacak gelirin yüzde 50’ye kadar olan bölümünün Hazine’ye verilmesini istediği ancak orana ilişkin kararın görüşmelerde kesinleşeceği öğrenildi.
Tek sorun betona dönüşen kıyılar
İspanya’nın geliştirdiği model, kıyılarda inanılmaz bir yapılaşmayı da beraberinde getirdi. İspanya Hükümeti bu turizm hamlesinde tüm restoran ve otelleri düzenli olarak inceledi, sınıflandırdı. Yiyecek ve konaklama ücretleri sürekli kontrol altında tutuldu.
Pek çok tarihi ve kültüren eseri turizme kazandırma çalışması yapıldı. Ancak ülkede yapılaşma pek çok sahilin beton yığınına dönmesini de beraberinde getirdi.
İspanya modeli nedir?
Orta halliyi de Arap Şeyhi’ni de hedefleyip 16 milyon ev sattılar
* İspanya turizmde bir model geliştirdi ve kıyı bölgelerinde yabancılara satılmak üzere milyonlarca ev inşa etti.
* Bu evler inşa edilirken, bir Avrupalı orta halliye de dolar milyarderi Arap şeyhine de uygun projeler geliştirildi.
* 1970’lerden sonra bu projeler geliştirilmeye başlandı. 1980’lerde en üst seviyesine çıktı. İspanya kıyı şeridinde bu modele uygun 16 milyon adete yakın ev yapıldı.
* Böylece 1950’lerde yıllık 1 milyon turist ağırlayan ülke, 1973’te 34 milyon, 1987’de 50.5 milyon, 2007’de ise 60 milyon turist çekti.
* Turizm amaçlı konut inşaatı, ekonominin lokomotifi oldu. İnşaat sektörü GSMH’nin yüzde 16’sını oluşturur hale geldi. Ülkede çalışanların yüzde 12’si inşaat sektöründe istihdam edildi ve İspanya’da bu sayede işsizlikle mücadelede çok önemli aşama kaydedildi.
* Net turizm gelirleri 1970’lerin başlarında GSMH’nin yüzde 5’ini oluştururken bu rakam 1987’de yüzde 10’a çıktı. 1987’de İspanya turizmden 14.7 milyar dolar kazanır hale geldi. Bu gelir o yıllarda İspanya’nın tüm dış ticaret açığını karşılıyordu.
* İspanya bugün de GSMH’sinin yüzde 11’ini turizmden elde eden bir turizm ülkesi oldu.
* İspanya’nın 2006 yılı turizm geliri 40 milyar euro düzeyinde. 2007 turizm gelirinin ise 46 milyar euro olacağı tahmin ediliyor.
* İspanya, turizmde geliştirdiği bu modelle, pek çok Avrupa ülkesinin de önüne geçti. Ekonomik olarak İtalya’yı zorlayan İspanya’nın 2011 yılında kişi başı milli gelirde Almanya’yı geride bırakması bekleniyor.
* Sadece ülkeye gelen turist sayısı değil, turistlerin harcadığı para da artırıldı. Zengin turisti çekecek uygulamalar sonrasında turistlerin harcamalarında önemli bir artış yaratıldı. İspanya’ya giden turistler bugün ortalama 728 euro harcıyor.
Bayraktar: Yeşili tahrip etmeyiz, kıyıları beton
yığınlarına çevirmeyiz
“Milli Emlak’la görüşmeye başladık” diyen TOKİ Başkanı Bayraktar, projeleri özel sektöre yaptıracaklarını anlattı
TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar, oluşturulan model ve projeyi değerlendirecek ve “Bu işin, Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilmesi zordu. Bize ‘siz yapın’ dediler. Biz de Milli Emlak’la görüşmelere başladık” dedi.
Sahil kesiminde 5 yıldızlı otel hizmetinin verileceği siteler kurulacağını kaydeden Bayraktar, projelerde yeşil dokuyu boymamaya, kıyıları tahrip etmemeye özen göstereceklerini, İspanya’nın düştüğü hatayı tekrarlamayacaklarını söyledi. Bayraktar “Projeleri biz de özel sektöre yaptıracağız. Özel sektör kazandığı paradan bize pay verecek. Ancak özel sektör istediği gibi inşa edemeyecek. Bu tesislerin, sahilin yapılaşma rejimine, silüetine, tarihi dokusuna, doğal yapısına ve sahildeki imar şartlarına uygun bir şekilde yapılmasına özen göstereceğiz. TOKİ, projenin her safhasına müdahil olacak” diye konuştu.