Sağ gösterip sol vurdu

Sert tepkiye yol açan indirimin, TL üzerinde baskı, Türk tahvillerinde satış ve dış finansman maliyetlerinde artışa neden olması bekleniyor.

Darbe girişimi sonrasında S&P gibi aceleci davranmayıp Türkiye’nin notunu negatif izlemeye alan uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, beklenmedik bir anda not kırdı. Darbe girişiminin Türkiye ekonomisi üzerinde yarattığı şokun büyük ölçüde kaybolduğunu 21 Eylül’de açıklayarak piyasalara moral veren Moody’s, Türkiye saati ile önceki gün geceyarısı yaptığı duyuru ile bu kez Türkiye’nin kredi notunu “Baa3”ten “Ba1”e çekti, not görünümünü “durağan” olarak belirledi.

Moody’s’den yapılan yazılı açıklamada, Türkiye’nin uzun vadeli kredi notunun, FETÖ darbe girişiminin ardından 18 Temmuz’da başlatılan negatif izleme sonucu revize edildiği bildirildi. Açıklamada, not indirim kararına dış finansman yükümlülüklerine yönelik risklerin artması ile kurumsal güçler ve büyümenin zayıflaması gerekçe gösterildi. Not görünümünün Türkiye’nin büyük ve esnek ekonomisi ile güçlü mali disiplinini yansıttığını kaydetti.

3-5 notçuyla hizaya geçecek ülke değiliz

Moody’s’in not indirimine sert tepki gösteren Başbakan Binali Yıldırım, darbe girişiminden sonra Türkiye ve ekonomik göstergelerde kayda değer bir değişim olmadığına işaret ederek, şöyle dedi:

“O gün, bugün işler tıkır tıkır yürüyor. Notumuzu düşüren değerlendirme kuruluşu 2 gün önce ‘Türk ekonomisi 15 Temmuz’un şokundan kolayca çıktı’ diyordu.

2 gün geçti, ne değişti? Burayı anlayamadık. Sormak gerekir. Türk ekonomisi 3-5 tane değerlendirme kuruluşunun raporlarına göre hizaya geçecek bir ekonomi değildir. Bu değerlendirmelerin çok da tarafsız olduğunu düşünmüyoruz. Burada birtakım yönlendirmelerin Türk ekonomisi hakkında algı oluşturma gayretlerinin olduğunu açıkça görüyoruz. Bizim kaynağımız, umudumuz değerlendirme kuruluşları değildir.”

Reforma devam

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Moody’s’in kararını değerlendirirken, “Rating kuruluşlarına vereceğimiz en iyi cevap, yapısal reformları daha da hızlandırmak, mali disiplini korumaktır. Durmak yok reformlara devam” dedi. Şimşek, Türkiye’nin temellerinin sağlam ve şoklara karşı dirençli olduğunu vurguladı. Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, Moody’s’in Türkiye’deki reform niteliğindeki düzenlemelere gözlerini kapattığını belirtti. Canikli, iç ve dış talebin önünün açılmaya, büyümeyi tahrik edecek yatırımların hızlanmaya başladığı bir dönemde not indiriminin rasyonel ve ekonomik olmadığını vurgulayarak, “O zaman sorulması gereken soru şu: Moody’s in not indirimi ekonomik, rasyonel ve objektif bir gerekçeye dayanmıyorsa gerçek sebebi nedir?” açıklaması yaptı. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de, kararın ülke ekonomisinin dinamikleri ile örtüşmediğini dile getirdi.

Tankla olmadı notla deniyorlar

İTHİB Başkanı İsmail Gülle:

Tankla tüfekle yapamadılar, kalemle, notla yapmaya çalışıyorlar.

İTO Başkanı İbrahim Çağlar:

Türkiye üçlü not çetesinin çıkar oyunlarıyla yatırımcıların gözünde gelgitler yaşayan bir ülke değil. Moody’s’in kararının yatırımcı üzerinde kalıcı bir etkisi olmaz.

MÜSİAD Genel Başkanı Nail Olpak:

Moody’s’in not düşürmesini soğukkanlılıkla değerlendirmek gerekiyor.

TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi:

Not indirimi kararındaki gerekçeler Türkiye’nin ekonomik gidişatını yansıtmıyor, objektif değil.

Türkiye’yi nasıl etkileyecek?

İŞTE ilk aşamada şok not indirim kararının Türkiye’ye etkileri:

1- TL baskılanacak

Moody’s’in not indirim kararının en somut etkileri Türk Lirası varlıklar üzerinde olacak. Karar ardından 2.95’ten, 2.97 sınırına dayanan Türk Lirası’nın, dolar karşısında bir miktar daha baskı görmesi bekleniyor. Moody’s’in Türkiye’yi negatif izlemeye aldığını açıklamasının ardından yaptığı değerlendirmede Brown Brothers Harriman, not indiriminin dolar/TL’yi 3.10 ile rekor seviyeye çıkaracağını tahmin etmişti.

2- Satış gelecek

Barclays analistleri Moody’s’in negatif izleme açıklamasından kısa bir süre sonra yayınladıkları notta Tütkiye’nin yatırım yapılabilir notlarından birini kaybetmesinin yatırımcıların 3.2 milyar dolar Türk tahvilini satmasına neden olabileceğini öne sürmüştü.

3- Pahalı finans

Not indirimi dış finansman maliyetlerini de artıracak. İş Bankası’nın son sendikasyon anlaşmasında olası not indiriminin maliyeti artıracağı öngörülmüştü.

Kosta Rika ile bir tutulduk

Moody’s’in notumuzu kırmasıyla Türkiye’nin dahil edildiği “yatırım yapılamaz” grubundaki ülkeler arasında “Ba1” ile Azerbaycan, Kosta Rika, Guatemala, Macaristan, Fas, Paraguay, Portekiz ve Rusya, “Ba2” ile Bahreyn, Brezilya ve Hırvatistan, “Ba3” ile de Bangladeş, Bolivya, El Salvador, Gürcistan, Fildişi Sahili ve Tunus bulunuyor. Bu gruba Türkiye de dahil edilerek kıyaslandığında ise özellikle milli gelir, büyüme oranı ve kamu borcunun GSYH içindeki payı açısından Türkiye’nin açık ara önde olduğu dikkati çekiyor.

Fonlar için not kritik

Ba1:Görünüm negatif. Yatırım yapılamaz.

BB: Görünüm negatif. Yatırım yapılamaz.

BBB-: Görünüm negatif. Yatırım yapılabilir.

Türkiye’nin ülke notunun en az 2 büyük kredi derecelendirme kuruluşu tarafından yatırım yapılabilir seviyede değerlendirilmesi, Türkiye tahvillerinin, görece daha muhafazakar fonlar tarafından alınabilmesi anlamına geliyor. Moody’s’in de Türkiye’yi yatırım yapılabilir seviyenin altında değerlendiren Standard&Poor’s’a katılmasıyla, 3 büyük kredi derecelendirme kuruluşu arasında sadece Fitch Türkiye’yi ‘BBB-’ ile “yatırım yapılabilir” seviyede dtutuyor. Fitch halihazırda Türkiye’nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviye eşiğinde değerlendiriyor.