İneğe bile not veriyoruz!

ABD’nin küresel kriz öncesinde konut kredilerindeki riski saklayan S&P’ye açtığı 5 milyar dolarlık davada, şirketin kirli çamaşırları ortaya döküldü. Sadece ceplerini doldurmaya çalışan analistlerin, ‘İneklerin düzenlediği anlaşmaya bile not veririz’ mesajı ortalığı karıştırdı.

Verdikleri ‘düşük not’ yüzünden tüm dünyanın tepkisini çeken ‘sıfırcı hocalar’, bu kez baltayı taşa vurdu. ABD, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının ipliğini adeta pazara çıkardı. ABD Hükümeti’nin finansal kriz öncesi konut kredilerine bağlı varlıklara verdiği notlar nedeniyle Standard& Poor’s (S&P) ile ana şirketi McGraw-Hill’e açtığı 5 milyar dolarlık davada, şirketin nasıl çalıştığını gözler önüne seren gizli belgelere ulaşıldı.

ABD Adalet Bakanlığı’nın, Los Angeles Federal Mahkemesi’ne sunduğu 119 sayfalık dilekçenin detayları ortalığı karıştırdı. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşunun, ayrım yapmadan her şeye not verecek kadar gayri ciddi davrandığı, kendi cebine koyduğu parayı düşündüğü ortaya çıktı. S&P, yakayı bir çalışanın, ‘İnekler tarafından düzenlenmiş anlaşmaya bile not veririz’ e-postasıyla ele verdi.

Bir e-postada S&P çalışanının, “Her şeyi notluyoruz. Her türlü anlaşmaya not veriyoruz. Anlaşmanın inekler tarafından düzenlenmiş olmasının bile bir önemi yok” dediği belirlendi.

2007 yılının Nisan ayında gerçekleşen ancak hangi şirkete yönelik olduğu açıklanmayan konuşma şu şekilde gelişti:

Analist A: Bu arada bu anlaşma gerçekten çok saçma.

Analist B: Biliyorum. Bahsedilen model risklerin yarısını bile göz önüne almıyor.

Analist A: Bunu derecelendirmiyor olmamız gerek.

Analist B: Her anlaşmayı derecelendiriyoruz. İnekler tarafından oluşturulmuş olsaydı dahi derecelendirirdik.

Analist A: Ama çok fazla risk içeriyor. Kurulun bir üyesi olarak bu değerlendirmeyi yaparken kendimi gerçekten hiç rahat hissetmiyorum.

Finansın kalbine darbe

S&P’nin ana şirketi McGraw-Hill’in, Büyük Buhran’dan bu yana yaşanan en kötü krizin merkezinde olduğunu ileri süren Başsavcı Eric Holder, şirketin hatalı beyanlarda bulunduğunu, gerçekleri gizlediğini ve kâr amacıyla kredi notu değerlendirme kriterleri ve modellerini manipüle ettiğini söyledi. Holder, “Bu berbat idare, son finansal kalbine kadar uzanıyor” diye konuştu.

ABD yönetimi S&P’yi 2008 yılındaki finansal kriz öncesinde konut kredileriyle bağlantılı varlıklara not verirken riskleri görmezden gelip kazançlara odaklanmakla suçluyor.

ABD 5 milyar $ tazminat istiyor

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının yaptığı işin çıkarlarıyla çeliştiği eleştirileri yıllardır gündemde.

Riskli mortgage teminatlı menkul değerlerin derecelendirilmesi için 150 bin dolar alan S&P’nin bazı menkul değerlerin derecelendirmesi için talep ettiği paranın 750 bin doları bulduğu biliniyor.

S&P’nin Eylül 2004’ten Ekim 2007’ye kadar 2.8 trilyon dolarlık mortgage destekli varlık ve 1.2 trilyon dolarlık teminatlı borç yükümlülüğü (CDO) için not değerlendirmesinde bulunduğu belirtiliyor. ABD Adalet Bakanlığı, S&P’den 5 milyar dolar tazminat istiyor.

‘Yanıyoruz’ şarkısı ile dans ettiler

Mahkemeye sunulan dilekçede, 2007’te yaşanan mortagage kriziyle dalga geçen videolar da yer aldı. Mortgage piyasasını inceleyen bir analistin çalışma arkadaşlarına gönderdiği videoda, ‘Burning Down the House’ adlı şarkının müziğinin üzerine kendi yazdığı “Tamamen yanıyoruz, riskli krediler sonumuz olacak” şarkı sözleriyle dans ederken görüntüleri yer aldı.

Hisseleri yüzde 25 düştü

ABD Adalet Bakanlığı’nın Standard&Poor’s aleyhinde 4 Şubat’ta açtığı dava sonrasında ana şirket McGraw-Hill’in hisseleri tepe taklak oldu. Şirketin hisseleri 2 günde yüzde 25 değer kaybetti. McGraw-Hill’in piyasa değeri 3.7 milyar dolar eridi. Gelişmeler sadece S&P’nin değil diğer kredi derecelendirme kuruluşlarının da canını yaktı. Moody’s Corp’un hisseleri yüzde 18.5 çakıldı.