Güncelleme ile ekonomik büyüklük yüzde 20 arttı

Güncellenen hesaplama yöntemi ile Türk ekonomisinin büyüklüğü cari fiyatlarla 2 trilyon Türk Lirası’nın üzerine çıktı. 2015 yılında daha önce cari fiyatlarla 1 trilyon 953 milyar lira olan Türk ekonomisinin büyüklüğü yeni hesaplama yöntemi sayesinde 2 trilyon 338 milyar TL oldu. Ancak bu yüzde 20’lik genişlemeye karşılık Türkiye ekonomisinin dünya ekonomisi içindeki sıralamasında bir değişiklik olmadı.

Bütçe açığı azalacak

Serilerdeki değişikliğin en çok 2013 büyümesini etkilediği ve 2009 baz yılına göre açıklanan yeni seride 2013 büyümesinde iki katlık bir artış yaşandığı dikkat çekti. Daha önce yüzde 4.2 olarak bilinen 2013 büyüme rakamı yeni seriye göre yüzde 8.5’e revize edildi. 2013 ve onu takip eden 2014 yıllarında Türkiye’de kişi başına düşen milli gelirin 12 bin doların üzerine çıkması da ayrıca dikkat çeken bir ayrıntı oldu.

Yapılan baz yılı değişikliğiyle birlikte ekonominin büyüklüğü kişi başına milli gelir hem dolar hem TL bazında yüzde 20 civarında artmış oldu. 2015 GSYH’sı dolar bazında yaklaşık 720 milyar dolardan 861 milyar dolara yükseltildi.

Nominal olarak bakıldığında GSYH 2015 yılında 2.338 milyar TL oldu. Önceki seride bu veri 1.953 milyar TL idi. Bu verilere göre yeni seriye geçilmesiyle nominal GSYH’de yaşanan artış yüzde 19.71 oldu.

Aynı şekilde kişi başına milli gelir de yeni seri ile birlikte 9.257 dolardan 11.014 dolara çıkmış oldu. Artış yaklaşık yüzde 19 seviyesinde gerçekleşti.

Garanti Bankası Ekonomik

Araştırmalar tarafından veri sonrası yayımlanan araştırma notunda “2015 milli gelir, dolar ve TL cinsi olarak yüzde 20 yukarı revize edilmiş... Milli gelir hesabındaki artış, milli gelire oran olarak ifade edilen cari açık, bütçe açığı gibi dengeleri de iyimserleştirecek” denildi. Ekonomistler, milli gelir hesaplarında yapılan revizyon çalışmasını yeni seri ile birlikte mevsimsel detaylar ve sektörlerin katkı paylarının açıklanmaması ve büyümede bir kerede yapılan yüzde 20’lik artış konularını eleştirdiler.

Şimşek: Revizyon normlara uygun

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, yaptığı yazılı açıklamada, şunları söyledi: “TÜİK’in ulusal hesaplar göstergelerinin hesaplanmasında, Avrupa Birliği’yle uyum kapsamında Avrupa Muhasebe Sistemi 2010’a (European System of Accounts, ESA 2010) geçmesi önemli bir gelişmedir. Bu sistem 2014’ten itibaren bütün Avrupa Birliği ülkelerinde kullanılmaktadır. Dolayısıyla milli gelirdeki revizyon uluslararası normlara uygundur.”

Çin’i bile geçmişiz

Revize edilen rakamlar karşılaştırıldığında 2011 ve 2013 yıllarında Türkiye’nin büyümede Çin’i bile geride bıraktığı dikkati çekiyor. Çin sırasıyla 2011 yılından bu yana yüzde 9.5, yüzde 7.9, yüzde 7.8, yüzde 7.3 ve yüzde 6.9’luk yıllık büyüme gerçekleştirdi. Türkiye yeni seriye göre 2011’de yüzde 11.1, 2013 yılında da yüzde 8.5’lik büyüme ile Çin’i geride bıraktı.

Arındırılmış seriler Mart’ta

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkan Vekili Mehmet Aktaş, mevsimsel ve takvim etkisinden arındırılmış seriyi yetiştiremediklerini dile getirerek, onu da 31 Mart’ta yılı kapatırken yayınlamayı planladıklarını ifade etti.

Revizyonun kişi başına milli gelire etkisiyle Asgari Ücret Tespit Komisyonu’na sunulacak rakamlarda bir farklılık olup olmayacağının sorulması üzerine de Mehmet Aktaş, şunları söyledi:

“Doğrusu Asgari Ücret Tespit Komisyonu’na ne vasıtayla, ne motivasyonla dahil edildiğimizi de bilmiyorum. Bize verilen sepetin toplam maliyetini çıkarıyoruz. O sepeti biz tespit etmedik. Bizim dışımızda olan bir şeydir, milli gelirle bir ilgisi yoktur.”

Tasarruf oranı %24

TÜİK Başkan Vekili Mehmet Aktaş, bir soru üzerine, hane ve diğerlerinin şimdiye kadar toplam tasarruflarının düzgün ölçülemediğini dile getirdi. Mehmet Aktaş, şöyle devam etti: “Eskiden ‘Toplam ekonomide yüzde 15 civarında tasarruf var’ diye bilinirken, şimdi bu durum yüzde 24 civarına çıkmıştır. Biz tasarruf oranlarında orta ligdeyiz şu an.”