60 milyon dolarlık şok!

Bilal Karaman, bankacıların ‘Demokles’in kılıcı gibi tepemizde sallanan madde’ dediği Bankalar Kanunu’nun 160’ıncı maddesinin kurbanı oldu. BDDK son 10 yıllık tarihinde ilk kez bir kamu bankası genel müdürünü zimmetle itham etti ve suç duyurusunda bulundu. Vakıfbank’ın eski genel müdürü Bilal Karaman 30 milyon doları ödenmeyen 60 milyon dolarlık kredide zimmet suçu işlemekle suçlanıyor...

ANKARA - BDDK, verdiği kredinin batmasını gerekçe göstererek Vakıfbank’ın ilgili dönem Genel Müdürü Bilal Karaman ve kredide imzası bulunan alt yöneticiler hakkında “zimmet suçu işledikleri” yönünde karar verdi. Böylece Başkan Tevfik Bilgin’in görev süresinin bitimine 1 ay kala BDDK, son 10 yıllık tarihinde ilk kez bir kamu bankası genel müdürü ve ekibini zimmetle suçlamış oldu. BDDK, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu.

BDDK’nın Vakıfbank yöneticilerine “zimmet” kararı vermesine giden olaylar zinciri kuruma gelen bir ihbar mektubuyla başladı. İhbar mektubunu işleme koyan BDDK, Vakıfbank’ın Ağustos 2007’de Kazakistan’ın en büyük bankası Turan Alem’in teminat mektubunu getiren şirkete verdiği 60 milyon dolarlık krediyi incelemeye aldı. İncelemeyi yürüten murakıpların raporlarını tamamlamasının ardından dosya birkaç hafta önce kurul gündemine alındı. Kurul’dan, BDDK Başkanı Tevfik Bilgin’in de onayıyla “zimmet suçu” kararı çıktı. Kararda, Bankalar Yasası’nın 160. maddesine dayanılarak, dönemin Genel Müdürü Bilal Karaman, kredilerden sorumlu genel müdür yardımcıları ile imzası bulunan ekiple ilgili “zimmet“ suçlaması yapıldı.

BDDK’nın zimmet kararına giden yolu, Vakıfbank’ın 2007 Ağustos ayında kurulan ELT Lojistik adında bir şirkete, kuruluşundan 3 ay sonra 60 milyon dolar kredi vermesiyle başladı. Söz konusu şirket 2007 yılında kapalı ve açık lojistik merkezleri inşa edeceği gerekçesiyle 60 milyon dolarlık kredi için Vakıfbank’a başvurdu. Şirket, kredi başvurusunda Vakıfbank’a, Kazakistan’ın en büyük bankalarından Bank Turan Alem’in teminat mektubunu getirdi. Vakıfbank şirketin kredi talebini kabul etti.

ELT Lojistik Şirketi’nin ortakları arasında Tatiana Filippova olması banka için de önemli bir kriter oldu. Kazakistan’ın en büyük bankası Bank Turan Alem Şekerbank’ı devralmış, bu devirde yeralan Filippova, Şekerbank’ın da yönetim kurulu üyesi olmuştu.

Aralık 2007’de şirketin istediği 60 milyon dolarlık kredi Bahreyn şubesi üzerinden kullandırıldı. Kredi geri ödeme planına göre şirket, her 6 ayda bir faiz ödemesi, 3. yılın sonunda ise anapara ödemesi yapacaktı. Ancak 2008’de Kazakistan’da yaşanan krizle, Kazak bankası Turan Alem’e devlet el koydu.

Aynı dönem, ELT şirketinin kurucu ortakları hisselerini, Eylül 2008’de İngiliz Virgin Adaları’nda kurulu Voreda Investment Limited ile Prestona Holding’e sattı. Her 6 ayda bir ödeyecek şekilde ilk üç ödemesini zamanında yapan şirket, Aralık 2009’daki dördüncü ödemesini yapamayınca ortalık karıştı. Şirketin 60 milyon dolarlık kredinin o tarihe kadar sadece faizlerini ödediği ve ana para ödemesine başlanmadığı tespit edildi. Söz konusu kredi batık krediye dönüştü.

Yönetime yakın isimler Kazakistan’ın en büyük bankası Turan Alem’in teminatıyla sadece Vakıfbank’ın değil, başka birçok özel bankanın da farklı tutarlarda kredi açtığını, halen 35 milyon dolar üzerinde kredinin farklı bankalarda da aynı durumda olduğunun bilindiğini vurguladı.

Bankalar Kanunu’nun 160. madde, her türlü batık kredi nedeniyle banka yöneticilerini zimmet suçu kapsamına soktuğu için bankacılar tarafından her zaman çok eleştirilmişti. Halen Ziraat Bankası Genel Müdürü ve Bankalar Birliği Başkanı Hüseyin Aydın, Halk Bankası Genel Müdürü iken “Kardeşimle eşim zimmet yasasını biliyor, annem bilmediği için rahat. Demoklesin kılıcı gibi tepemizde sallanan bu madde işimizi bıçak sırtında yapmamıza neden oluyor” demişti.

BANKACININ KORKTUĞU O MADDE:

Bankalar Yasası 160. madde: “Görevi nedeniyle zilyetliği kendisine devredilen veya koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu para veya para yerine geçen evrak veya senetleri veya malları kendisinin ya da başkasının zimmetine geçiren banka yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile diğer mensupları, 6 yıldan 12 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacakları gibi bankanın uğradığı zararı tazmine mahkum edilir. Suçun, zimmetin açığa çıkmamasını sağlamaya yönelik hileli davranışlarla işlenmesi halinde faile 12 yıldan az olmamak üzere hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezası verilir; ancak, para cezası bankanın uğradığı zararın 3 katından az olamaz. Meydana gelen zararın ödenmemesi halinde mahkemece re’sen ödettirilmesine hükmolunur...”

BDDK ve TMSF başkanı 5 yıl daha görev yapabilecek

AKP tarafından, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın bilgisi dışında Meclis’e gönderilen ve BDDK ve TMSF başkanlarının yeniden atanabilmelerine imkan veren düzenleme, 4+4+4 kesintisiz eğitim teklifinden ayrılarak, yeni bir teklif olarak dün Meclis’e sevkedildi.

Yeni yasa teklifi, AKPli Şahin ve arkadaşlarının imzasıyla Meclis’e sunuldu. Teklif, BDDK ve TMSF Başkanı ile üyelerinin görev süresini 6 yıldan 5 yıla düşürüyor. Ancak görev süresi sona eren başkanların bir kez daha atanmalarına olanak sağlıyor. Öte yandan teklifte mevcut başkanları sevindirecek yeni bir unsur da eklendi. Buna göre yeni teklif, “...kalan süreyi tamamlanmak üzere atananların, bu şekilde geçirdikleri süreler görev süresine dahil edilmez” diyerek, mevcut başkanların kesintisiz 5 yıllığına yeniden atanabilmelerini sağlıyor. Böylece TMSF Başkanı Şakir Ercan Gül ve BDDK Başkanı Tevfik Bilgin de 5 yıllığına bir kez daha atanabilecekler. Yeni teklife bu unsur konulmamış olsaydı, yeniden atanmalarına karar verilmesi halinde bile Gül’ün 2, Bilgin’in 1 yıllığına atanabilecekti.

Gül kesin, Bilgin belirsiz

TMSF Başkanı Şakir Ercan Gül’ün görev süresi dün yasal olarak bitti. Gül’ü sevindiren düzenleme ise görev süresinin bittiği gün Meclis’e sevkedilmiş oldu. TMSF içinde Gül’ün yeniden atanmasına kesin gözüyle bakılıyor. BDDK Başkanı Bilgin’in ise yeniden atanıp atanmayacağı belirsiz. Bilgin’in görev süresinin dolacağı 7 Nisan’a kadar veda turlarına devam ettiği ve yeniden atanmayacakmış gibi davrandığı belirtiliyor.