24 Temmuz gerilimi

Çok hızlı artan kuru dizginlemek için 3 ayrı faiz artırım kararı alan ve faizi 500 baz puan artıran Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yeni bir sınavın eşiğinde. Piyasa Merkez Bankası’ndan bir kez daha faiz artırımı isterken, bunun aynı zamanda bağımsızlık anlamında bir test olacağını da vurguluyor.

“Bakalım göreceğiz. Yeni ekonomi yönetimi, Merkez Bankası’nın bağımsızlığı konusunda hiçbir tereddüte yer yok açıklaması yaptı. Bunun lafta kalıp kalmayacağını 24 Temmuz Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında göreceğiz” diyerek yeni bir gerginlik ortamı oluşturdu.

TCMB belki de faizi mevcut haliyle bırakacakken, şu an piyasada mutlaka bir artırım beklentisi oluşturuldu. Oysa pek çok kişi, şu an ekonominin geldiği noktada tek çözümü TCMB politikalarının çözemeyeceği görüşünde birleşirken, 24 Temmuz toplantısına bu kadar fazla anlam yüklenmesi de ekstra gerginlik yaratıyor.

Durgunluk mesajı olur

Oysa TCMB’nin faiz artırımı piyasalar için de bir durgunluk mesajı. Zaten şu an faizlerin geldiği nokta pek çok sektörde durgunluk yaratmışken, yeni bir artışın kurda ne kadarlık bir gerilemeye neden olup olmayacağı da bilinmiyor. 500 baz puanlık artırım sonrası kurun ulaştığı tepe noktasından geldiği seviye arasında çok da fark bulunmadığına dikkat çeken bir grup ekonomist Merkez’in faiz artırımının doğru bir karar olmayacağı görüşünde.

Ancak yaratılan beklenti sonrası TCMB’nin 24 Temmuz’u pas geçmesi halinde dolara da ekstra bir atak gelebileceği endişesi taşınıyor. Bu endişenin kaynağında Merkez’den faiz artırımı bekleyen lobi var.

Test olacak iddiası

JP Morgan, Merkez Bankası’nın 24 Temmuz’daki PPK toplantısından faiz artırım kararının çıkmasını bekliyor. Bankaya göre, yatırımcılar ‘siyasi baskı’nın faiz kararı üzerinde etkili olup olmayacağına bakacak. JP Morgan faiz artırım beklentisini 125 baz puan olarak ortaya koydu. JP Morgan yayınladığı raporda, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeni kabinesi kredibiliteyi yeniden inşa etmek ve ekonominin kökleri derindeki problemlerini düzeltmek için yoğun şekilde çalışmalı. Erdoğan, eski Enerji Bakanı Berat Albayrak’ı Hazine ve Maliye Bakanı olarak atadı. Son 5-10 yılda makroekonomik politikaları uygulayanları kabine dışında bıraktı. Yatırımcı iştahındaki erozyon ve Türk ekonomisindeki kırılganlıklar dikkate alındığında, yeni ekonomi ekibinin çok fazla zamanı yok. Yatırımcıların, görüşlerini değiştirmeden önce Türkiye’nin kronik problemleri ile başa çıkacak geniş kapsamlı program görmeye ihtiyaçları var” denildi. Raporda, “Bu çerçevede gerçek test 24 Temmuz PPK kararı olacak. Yatırımcılar özellikle, siyasi baskının TCMB’yi çok ihtiyaç duyulan parasal sıkılaştırmayı yapmakta alıkoyup koymayacağını görmek istiyorlar” denildi.

Tahminler 50-150 puan aralığında

AA Finans da TCMB’nin PPK toplantısına ilişkin bir anket yaptı. Ankete katılan ekonomistler politika faizinde 50 ila 150 baz puanlık artış öngörüyor. Ankete katılan 18 ekonomistin biri hariç diğerleri politika faizi artış bekliyor. Ekonomistlerinden biri 50 baz puan, 2’si 75 baz puan, 7’si 100 baz puan, 4’ü 125 baz puan ve 3’ü 150 baz puan artış olacağını tahmin ediyor. Ekonomistlerin politika faizine ilişkin artış beklentilerinin medyanı 100 baz puan oldu. Geçen ayki PPK toplantısında politika faizi yüzde 16.5’ten yüzde 17.75’e yükseltilmişti.

Zorlayacaklar

ABD’li yatırım bankası Morgan Stanley’e göre de Merkez Bankası haftaya faiz artıracak. Morgan Stanley Ekonomisti Ercan Ergüzel tarafından hazırlanan raporda TCMB’nin 24 Temmuz’da 125 baz puan faiz artışına gideceği öngörüldü. Ergüzel, bu öngörünün altında Haziran ayı enflasyon rakamlarının ve zayıf Türk Lirası’nın etkili olduğunu söyledi. Gevşek mali politikanın devam ettiği ortamda TCMB’nin yılın geri kalanında da faiz artırımı yapmaya zorlanmasının muhtemel olduğunu belirtti.