18 indirimle devretti

Nisan 2011’de Merkez Bankası’nın direksiyonuna geçen Erdem Başçı bayrağı dün törenle Murat Çetinkaya’ya teslim etti. Böylece görev süresi boyunca 18 kez faiz indirimine, 4 kez faiz yükseltimine giden, 40 kez pas geçen Başçı dönemi kapanmış oldu. Başçı, 2006 yılı başından itibaren uygulanan enflasyon hedeflemesinde, 5 yıllık döneminde tutturulamayan hedefler nedeniyle hükümete açık mektup yazmak zorunda kaldı.

Faiz yolculuğu

Erdem Başçı’nın Merkez Bankası Başkanı olarak faiz yolculuğu 19 Nisan 2011’de başladı. Son çeyrekte yüzde 12.4 büyüyen bir ekonomi ve yüzde 4.2’lik bir enflasyon devraldı. Başçı ilk faiz indirimini göreve geldikten 4 ay sonra 4 Ağustos 2011 tarihinde yaptı. İlk faiz artışı da 20 Ekim 2011’de gerçekleşti. Üst bantta sıkılaşmaya rağmen, enflasyonun yüzde 10’u aşması önlenemedi.

Nisan 2012’de ise enflasyon Başçı döneminin zirvesine ulaştı. Bu noktadan sonra enflasyonda tekrar düşüş dönemine geçildi. TL’de ise yükseliş hızlandı. Şartlar böyle olunca artan faiz indirim beklentilerine karşı Başçı, “Görevimiz gaza basmak değil. Sürüşü emniyetli bir şekilde sağlamak” dediyse de enflasyon ve kurdaki düşüş sürünce, 2013 yılında Ocak ayından Mayıs’a kadar sürecek indirim süreci başladı. Ancak bir yandan Fed Başkanı Ben Bernanke’nin tahvil alımlarını azaltacağı açıklaması, bir yandan da Gezi olaylarıyla TL’de başlayan düşüş derinleşince indirimler durdu. Aralık’ta gelen yolsuzluk operasyonları da kan kaybını iyice artırdı.

2014’te şok artış yaptı

Başçı’nın Ağustos’ta yaptığı dolar yıl sonunda “1.92’nin altında olursa şaşırmayın” açıklaması ve o yıl alınan önlemlere rağmen kurun yılı 2.00 seviyesinde tamamlaması engellenemedi.

Faiz artışı silahını başta kullanmayan Başçı, kurun 2.14 seviyesine çıkması sonrası 29 Ocak 2014’te yaptığı şok artışla politika faizini yüzde 10’a çıkardı. Nisan’da tekrar kademeli indirimler başladı. 2015’e de petrol fiyatlarındaki sert düşüş sayesinde iyimser başlayan Merkez Bankası, Şubat’a kadar gevşemeyi sürdürdü.

Fakat petrol fiyatlarındaki düşüşün enflasyon üzerinde beklenen etkiyi yapmaması ve yaklaşan seçimlerin yarattığı gerilimin TL’yi 2.70’lere kadar çıkarması Merkez’in faiz indirimlerine ara vermesine neden oldu.

Ağustos’ta ise yeni bir dönemin ilk sinyali geldi. Başçı krizden bu yana uygulanan faiz koridoru döneminin Fed faiz artırınca biteceğini açıkladı. Fed Aralık’ta faiz artırdı ancak küresel piyasalardaki oynaklığın geçmesini bekleyen Merkez Bankası 3 toplantıyı da pas geçti. Ve Mart’ta Merkez Bankası Başkanı olarak son toplantısında Başçı, üst bantta 25 baz puan indirime giderek Türk para politikasında yeni bir dönemin kapısını açmış oldu.

Disiplin sürecek

Finansal istikararın sağlanması için itibarın önemli olduğunu vurgulayan Murat Çetinkaya, “Politikalarımızda ihtiyatı elden bırakmadık” diye konuştu. Çetinkaya, “Sayın Başkanım, beş yıllık görev sürenizin dört yılında sizinle birlikte çalışma fırsatı yakaladım. Görev yaptığınız dönem küresel risklerin en yüksek seviyede olduğu bir dönemde. Bu süreçte gemiyi güvenli limanlara taşıma konusunda önemli adımlar attınız. Özellikle kullanmış olduğunuz makro ihtiyati araçlar tüm dünyada kabul gördü. Bankamız karar alma süreçlerinde farklı karar alma mekanizmalarını, ortak bir karara yansıttı” dedi. Önümüzdeki dönemde de şeffaf ve öngörülebilir politikalarla devam edeceklerini kaydeden Çetinkaya, “Enflasyonun hedef koyulmuş seviyelere ulaşması için çalışırken, disiplini de elde bırakmayacağız” diye devam etti.

Gönlüm rahat

Erdem Başçı törende yaptığı konuşmada, 12 yılı aşkın süredir Merkez Bankası’ndaki görevini ve 5 yıllık başkanlık görevini tamamlayıp görevi gönül rahatlığıyla Çetinkaya’ya devretmekten mutluluk duyduğunu söyledi. Başçı, “Bundan büyük mutluluk duyuyorum çünkü bu işi devir teslim ile başlatıp devir teslim töreniyle bırakan ilk başkanım” dedi. 12 yılda sıradışı zorluklarla karşılaştığını belirten Başçı, enflasyonun tek haneli seviyelere inmesinin, TL’den 6 sıfırın atılmasının ve 2008’deki küresel krizin etkilerinin Türkiye’de sınırlı ve kısa süreli olmasının görev süresinde yaşanmasından dolayı mutluluklarını dile getirdi. Başçı, Çetinkaya’nın başkanlığında enflasyondaki tek haneye düşüşün kalıcı hale gelmesinin mümkün olduğunu belirterek, başarılar diledi.

Mesaiyi bekledi

Görev süresi mesai bitiminde dolan Erdem Başçı’nın başkanlık görev devir teslimi için saat 18:30’da toplantı düzenlendi.

Başçı’nın başkanlık görevini Çetinkaya’ya devrettiği toplantıdan sadece görüntü ve fotoğraf alınmasına izin verildi.