"Ülke yeniden kurulurken dışarıda kalmak istemiyoruz"
Rosario Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Fakültesi öğretim üyesi Mauricio Jaramillo Jassir, Kolombiya hükümeti ve isyancı grup Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) arasında başlaması beklenen barış görüşmelerine ilişkin, "Örgüt, daha önce de barışa ilgi duymuştu ama hiçbir zaman bu kadar uygun bir hava oluşmamıştı. ELN, Kolombiya yeniden kurulurken dışarıda kalmak istemiyor." dedi.
Jassir, Ekvador'un başkenti Quito'da başlaması beklenen, fakat ELN'nin elinde tuttuğu eski Senatör Odin Sanchez'i serbest bırakmaması yüzünden belirsizliğin devam ettiği barış görüşmeleriyle ilgili değerlendirmede bulundu.
Kolombiya hükümetleri ve ELN arasında daha önce de görüşmeler yapıldığını hatırlatan Jassir, en önemli görüşmelerin, 1994-1998 ile 1998-2002 yılları arasında görev yapan devlet başkanları, Ernesto Samper ve Andres Pastrana Arango dönemlerinde Almanya'da yapıldığını ifade etti. Jassir, bu görüşmelerde ELN'nin, karşısında "anayasal" bir heyet görme isteğinin ve bunun hükümet tarafından reddedilmesinin müzakerelerin yürümesinde karşılaşılan büyük bir engel olduğunu dile getirdi.
Kolombiya'nın içinden geçtiği sürecin barış için mükemmel ve tekrarı olmayan bir an olduğunu vurgulayan Jassir, şunları söyledi:
"Örgüt daha önce de barışa ilgi duymuştu ama hiçbir zaman bu kadar uygun bir hava oluşmamıştı. ELN, Kolombiya’nın yeniden kurulması sürecinin dışında kalmak istemiyor. Üstelik savaş, bütün taraflar için artık çok pahalıya mal oluyor. ELN, ideolojik olarak FARC’tan daha radikal ve daha siyasi bir örgüt. FARC kırsal için talepte bulunurken, ELN çok daha öteye gidip sistem için talepte bulunuyor."
ELN ve FARC arasındaki fark
Jassir, ELN'yi tanımlarken, örgütün, yalnızca kırsal bir gerilla hareketi olmadığını söyledi. Jassir, soğuk savaşın yükseldiği bir dönemde bir grup öğrenci ile ortaya çıkan ELN'nin, dünyadaki herhangi bir komünist hareketi örnek almayan Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri'nin (FARC) aksine Küba modelini takip ettiğini dile getirdi.
ELN'nin FARC'tan farklı olarak daha az ve belirli bölgelerde yoğunlaşan küçük gerilla grupları olarak varlığını sürdürdüğünü vurgulayan Jassir, görüşmelerin neden Küba yerine Ekvador'da yapıldığına ilişkin soruyu ise şöyle yanıtladı:
"Ekvador, gizlice bu görüşmelere ev sahipliği yapmak istediğini Kolombiya’ya bildirdi. Kolombiya Hükümeti de bu görüşmeleri yapmak için güvenli bir ortam oluştuğuna inandı. Kendini FARC’tan her zaman ayrı gören ELN, 'değersiz' görülmemek, çok farklı bir müzakere yürütmek ve görüşmeleri Küba’da yapıp ikinci planda kalmamak için bu müzakereleri Ekvador’da yapmak istedi."
2 Kasım referandumundan sonra Kolombiya
Ülkesinin referandum sonrası ikiye bölündüğünü ifade eden Jassir, bu bölünmüşlüğün barışa çok büyük zarar verdiğini anlattı. Barış sürecinin durgun ve belirsizliklerle dolu olduğunu söyleyen Jassir, "Ateşkesin geçerli olduğu 31 Aralık’a kadarki süreçte Kongre tarafından onaylanacak yeni bir barış anlaşması olacağını umuyoruz. Ülke, barış anlaşmasının uygulanmasındaki belirsizlik ve gecikmeyle çok şey kaybediyor." dedi.
Kolombiya'da 2 Ekim'de FARC ile imzalanan barış anlaşması referanduma götürülmüş, yaklaşık 13 milyon Kolombiyalının oy kullandığı referandumda haklın yüzde 50,24'ü anlaşmaya "hayır" demişti.
Kolombiya'nın ikinci büyük solcu gerilla örgütü ELN, 29 Eylül'de sosyal medya hesabı üzerinden hükümetle arasındaki olağanüstü farklılıkların üstesinden gelmeye ve barış görüşmelerini başlatmaya hazır olduğunu duyurmuştu. Resmi barış görüşmelerinin 27 Ekim'de Ekvador'da başlayacağı açıklanmıştı.