'Türkiye'yi denklemden çıkaralım'

ABD Başkanı Donald Trump’ın ‘küre’ ve ‘kılıç danslı’ fotoğraflarıyla hafızalara kazınan Suudi Arabistan ziyaretinin ayrıntıları ortaya çıkmaya devam ediyor. Riyad’daki masada, Türkiye’nin Suriye denkleminden tamamen çıkarılması gerektiği konuşuldu. ABD heyeti, “Suriyeli muhaliflerle Türkiye’nin tüm ilişkileri kesilmeli. Bu konuda insiyatif yeniden şekillenmeli” şeklinde talimat dikte etti. Merkezi İstanbul’da bulunan Suriye Muhalif Devrimciler Güçler Koalisyonu (SMDK) ile Gaziantep’te faaliyet yürüten Suriye Geçici Hükümeti’nin Türkiye dışına çıkarılması da aynı görüşmelerde konuşulan konular arasında yeraldı. Yeni karar ve yönetim merkezinin Riyad olmasının kararlaştırıldığı toplantıda, silah ve lojistik destek konusunda Ürdün ve Mısır’ın daha etkin kullanımı da karara bağlandı. Trump yönetimi Suudi Arabistan’ın yeni süreçte ‘lider’ rolü üstlenmesini isterken Suudi yetkililer ise ABD’den İran’ın Tahran-Bağdat-Şam-Beyrut Şii koridorunun engellenmesi konusunda desteğini istedi. Riyad yönetimi ayrıca İran’ın Yemen ve Bahreyn konusunda devam eden yayılmacı tutumu karşısında ABD’den daha etkin destek istedi.

İLK HAMLE SMDK’YA

Suriye’de 7. yılına giren savaşın sona erdirilmesi adına insiyatifi büyük oranda Rusya-İran ve Türkiye’ye kaptıran ABD’nin Suriye sahasına yönelik ilk hamlesi, muhaliflerin çatı organizasyonu olan SMDK üzerinden gerçekleşti. Suud yönetimine yakın isimlerden eski SMDK Başkanı Ahmet Carba, üyelere dönük ABD güdümlü yeni bir yapının ikame edilmesi için ikna dönemi başlattı. Carba’nın dile getirdiği taleplerin başında ise Suriye PKK’sı PYD’nin SMDK içerisinde temsil edilmesi gerektiği yönünde oldu. Ayrıca halen Şam merkezli faaliyetlerini sürdüren Heyet-i Tensik grubunun da SMDK’ya dahil edilmesi, Suud yönetiminin Ahmet Carba aracılığıyla ilettiği talepler arasında yer buldu.

100 MİLYONLUK RÜŞVET

Donald Trump’ın 20 Mayıs’ta gerçekleşen Riyad ziyareti sonrası alınan kararlar Suudi Arabistan Dış İşleri Bakanı Adil el-Cubeyir tarafından uygulanmaya başladı. Bu konuda iki ismi görevlendiren Cubeyir, muhaliflerin ikna edilmesi ve ‘Suriye muhalefetinin yeniden yapılandırılması’ için 100 milyon dolarlık bütçe ayırdı. Riyad’da alınan kararlar sonrası harekete geçen Suud merkezli yapı, Suriye savaşı süresince en büyük destek veren ülke konumundaki Katarlı işadamları ve yardım kuruluşlarını da ‘bölgeden çekilmeleri’ konusunda tehdit etmeye başladı. Terör destekçiliği suçlaması yöneltilen kişi ve kuruluşlardan, bölgedeki tüm çalışmalarını durdurmaları istendi.

TEK MERKEZİ ŞART KOŞTULAR

Suudilerce tehdide maruz kalan kuruluşlar arasında Katar Kızılayı, Katar el Hayriyye Rafif, Raf, Hayd el Katariyye, Iyd ve Raf gibi kurumlar var. Katar Kızılayı ve Katar el Hayriyye Suriye konusunda faaliyetlerine devam edeceğini duyururken Rafif, Hayd el Katariyye, Iyd ve Raf insani yardım kuruluşları faaliyetlerini durdurma kararı aldı. Katar’ın sahadan çekilmesini isteyen ABD-Suud ittifakı, bundan böyle tüm yardım faaliyetlerinin Suudi Arabistan tarafından kurulan Melik Salman Yardım Merkezi’nden yapılmasını şart koşuyor. Öte yandan Katar tarafından fonlanan dernek ve vakıflar Suriye’de eğitim, sağlık, mülteci kampları, yetim evleri, gıda başta olmak üzere birçok alanda hizmet vermekte.