Onlar anlaştı, Esad kazandı
Suriye’deki kimyasal silahların imhası için ABD ve Rusya uzlaştı.
2014 ortasına kadar tüm kimyasallar tasfiye edilecek. Askeri operasyon gündemden düştü, Esad’ın yeri sağlamlaştı
ABD Başkanı Barack Obama bundan iki hafta öncesine kadar bin 400 kişinin öldüğü kimyasal saldırıdan sonra Suriye’ye yönelik bir askeri operasyonun kaçınılmaz olduğundan bahsediyordu. Ancak önüne gelen anketler ve İngiltere Parlamentosu’ndan çıkan ‘hayır’ oyu, Obama’yı köşeye sıkıştırdı.
Obama’nın yol arayışı
Amerikan halkının ezici bir çoğunluğu ‘Suriye umrumuzda değil’ derken Obama’nın ‘Kimyasal silah kullanan bu katile ders vermek ahlaki sorumluluğumuz’ sözleri ne kendi ülkesinde ne de dünyada destek buldu. ABD’nin askeri operasyonuna Fransa, Türkiye, Suudi Arabistan ve Katar dışında destek veren başka bir ülke çıkmadı. Durum böyle olunca Obama yönetimi askeri operasyondan geri adım atmak için yollar aramaya başladı. Dışişleri Bakanı Kerry’nin bir basın toplantısı sırasında ağzından kazayla çıkan bir cümle bu kapıyı araladı. Kerry ‘Suriye kimyasal silahlarını 1 hafta içinde teslim ederse askeri operasyon olmayabilir’ dedi. Suriye operasyonuna en sert muhalefeti yapan Ruslar hemen bu sözlerin üzerine atladı. Suriye’yi bu konuda ikna edebileceklerini dünyaya açıkladılar. Suriye’nin de olur vermesinden sonra diplomatik pencere açıldı. İşte ABD ile Rusya arasında başlayan bu pazarlık, dün noktalandı.
‘Karara harfiyen uymak zorunda’
Amerikan Dışişleri Bakanı John Kerry tarafından açıklanan altı maddelik anlaşma, Suriye’nin kimyasal silahlarının dökümünü bir hafta içinde teslim etmesini öngörüyor. Şam yönetiminin anlaşmaya uymaması halinde yaptırım ya da kuvvet kullanımını içerebilecek bir BM kararı çıkabilir. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la ortak basın toplantısı düzenleyen Kerry, Suriye lideri Beşar Esad’ı taahhütlerini yerine getirmeye çağırdı, “Oyuna yer yok. Esad rejiminin kararlara harfiyen uyması gerekiyor” dedi. Kerry ve Lavrov, Suriye’nin karara uymaması halinde BM sözleşmesinin kuvvet kullanımına izin veren yedinci maddesi çerçevesinde bir karar çıkartılabileceğini söyledi. Kerry, silah denetçilerinin Kasım’a kadar Suriye’de olması ve silahların 2014’e kadar devre dışı bırakılması gerektiğini belirtti. Bu anlaşmanın ardından askeri operasyon riski de ortadan kalkarken Esad da derin bir ‘oh’ çekti.