Nükleer santral nedir, patlarsa ne olur? Nükleer santral Ukrayna’da nerede, nükleer santral patlaması kaç km’yi etkiler, Türkiye tehlike altında mı?

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitriy Kuleba yaptığı açıklamada, “Rus ordusu Zaporijya nükleer santraline her yönden ateş açıyor. Patlarsa, Çernobil'den 10 kat daha büyük olacak! Ruslar, derhal ateşi kesmeli, itfaiyecilere izin vermeli, güvenlik bölgesi kurmalı” dedi. Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy, Rusya’nın dünyada nükleer santral vuran ilk ülke olarak tarihe geçtiğini belirterek “Bir patlama olursa hepimizin sonu, Avrupa’nın sonu olur” ifadesini kullandı.  Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, “Zaporijya Nükleer Santrali’nde kontrolü ele geçirdik, santral normal faaliyetlerine devam ediyor. Santralde çıkan yangından Ukrayna sorumlu” denildi. Peki, Nükleer santral patlarsa ne olur?

NÜKLEER SANTRAL NEDİR?

Nükleer santral, nükleer reaktörün yakıt olarak radyoaktif maddeleri kullanarak elektrik enerjisi üretmesidir. Fosil yakıtlı santraller, kömür, petrol gibi yakıt kullanırken, nükleer santraller, uranyumu parçalayarak enerji üretmektedirler.

NÜKLEER SANTRAL UKRAYNA’DA NEREDE, TÜRKİYE’YE YAKINLIĞI KAÇ KM?

Avrupa’nın en büyük santrali Türkiye'ye 677 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Patlamasının ardından serpintisi Türkiye'ye ulaşan Çernobil ise 1100 kilometre uzaklıktaydı.

Avrupa'nın en büyük santrali Sinop üzerinden yapılan ölçüme göre Türkiye'ye 677 kilometre uzaklıkta. Patlaması sonucu serpintisi Türkiye'ye ulaşan Ukrayna topraklarındaki Çernobil ise 1100 kilometre uzaklıktaydı. Bu mesafeye rağmen Türkiye nükleer serpintiden etkilenmişti.

Yangının ardından yapılan ölçümler Zaporijya Nükleer Santralinde radyasyon seviyesinin normal olduğunu gösteriyor. 

Ukrayna nükleer enerji kurumu, 1 numaralı reaktörde güvenlik riski yaratmayan hasar olduğunu, tesisteki diğer ünitelerde sorun olmadığını açıkladı. Bir kriz ekibi santrali sürekli kontrol etmeye başladı. 

NÜKLEER SANTRAL PATLARSA NE OLUR?

Uranyum maddesinin, elde edilip geliştirilmesi büyük miktarda radyoaktif kirliliğe sebep olmaktadır. Düzgün çalışmayan bir nükleer santral, 1986 yılında gerçekleşen Çernobil faciası gibi büyük çaplı felaketlere neden olabilmektedir. Bu nedenle, güvenlik önlemleri üst düzeyde alınmalıdır.

Bu santrallerde ortaya çıkan radyoaktif atıkların, doğaya karışması halinde insan vücuduna etkisi çok büyük olmaktadır. Radyoaktif atıkların güvenle saklanabileceği bir formül dünya üzerinde halen bulunmadığından, ne kadar güvenlik önlemi alınırsa alınsın uzun vadede insan sağlığı ve çevre sağlığı için büyük tehlike arz etmektedir.

Bu sistemlerdeki atıklar oldukça tehlike teşkil ederler. Bu yüzden düzenli olarak depolanmalı ve doğaya salınımı önlenmelidir. En ufak bir saldırıda çok ciddi kazaların doğmasına, bu da hem insanlar hem de çevre için yıkıcı sonuçlara yol açmaktadır.

TÜRKİYE TEHLİKE ALTINDA MI?

Zaporijya nükleer santralinin infilak etmesi sonrası oluşacak radyoaktivitenin yağmur yüklü bulutlar ve rüzgarla çevreye yayılması en büyük tehditler arasında yer alıyor. Özellikle Cumartesi günü yağmur yüklü bulutların Zaporijya Bölgesi'nin de yer aldığı Kuzey Karadeniz kıyılarından Balkanlar ve İstanbul olmak üzere Avrupa'nın doğusunu etkilemesi bekleyişine neden oluyor.