Krizin nedeni fidye mi?
Körfez ülkelerinin, Katar’ın Irak’ta kaçırılan kraliyet üyeleri için İran’a ve Şii milislere 1 milyar dolar fidye ödemesine tepki olarak Doha’yla ilişkilerini kestiği iddia edildi
Önceki gün Suudia Arabistan’ın başını çektiği 7 ülkenin, teröre destek verdiği gerekçesiyle ilişkilerini askıya aldığı Katar’ın, Irak’ta avlandıkları sırada kaçırılan kraliyet ailesi üyelerinin serbest bırakılması için terörist gruplara yaklaşık 1 milyar dolar fidye ödediği iddia edildi.
İngiliz gazetesi Financial Times (FT), Doha yönetiminin fidyeyi geçtiğimiz Nisan ayında, Irak’ın güneyinde kaçırılan 26 kraliyet ailesi üyesi ile Suriye’deki militanlar tarafından esir alınan 50 kişinin serbest bırakılması için ödediğini yazdı. Gazeteye göre Arap ülkelerinin Katar ile ilişkilerini kesmesinin sebeplerinden biri de bu anlaşma oldu, zira ödenen fidye Tahran ve Suriye’deki militan gruplar arasında paylaşıldı.
Katar hükümetine yakın olan bir kaynak ‘ödemelerin’ yapıldığını doğruladı. Fakat fidyenin miktarı ya da ödemenin kime yapıldığını bilmediğini söyledi. FT’nin konuştuğu bölgedeki hükümet yetkilileri, Iraklı Şii milis komutanları ve Suriyeli muhalifler dahil, fidye anlaşmasının her iki tarafında yer alan kişiler, anlaşma kapsamında İranlı yetkililere ve Tahran’ın destekledikleri Şii milislere yaklaşık 700 milyon dolar ödendiğini ifade etti. Buna ek olarak, büyük bölümü ismini Fetih el Şam olarak değiştiren El Nusra’nın gövdesini oluşturduğu çatı örgütü ‘Tahrir el Şam’a olmak üzere, Suriye’deki gruplara da 200 ila 300 milyon dolar ödendi.
Krize neden olmuştu
Katar’ın fidye olarak ödediği söylenen para, o dönemde Doha ile Bağdat arasında da krize neden olmuştu. Irak yönetimi, Katar’ın ülkeye yasadışı yollarla soktuğu 500 milyon doları aşkın fidye parasına el koymuş, Katar Dışişleri Bakanı Muhammed Bin Abdurrahman el Sani de, Irak yetkililerinin paradan haberdar olduklarını öne sürerek, “Paraya ihtiyaçları yoksa resmi yollarla geri göndersinler” diye tepkisini dile getirmişti.
Kuveyt de arabulucu
Ankara’nın ardından Kuveyt yönetimi de, Katar’la Körfez ülkeleri arasında patlak veren krizin çözümü için arabulucu oldu. Katar Dışişleri Bakanı El Sani, Kuveyt Emiri’nin kendisini arayarak, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad el Sani’nin krizle ilgili yapmayı düşündüğü konuşmayı krizi çözmesine zaman tanıması için ertelemesini istediğini aktardı. Kuveyt’ten önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, krizin çözümüne ilişkin önceki gece bir dizi telefon görüşmesi yapmıştı. Erdoğan; Katar Emiri El Sani’nin yanı sıra Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz Al Suud ve Kuveyt Emiri Şeyh Sabah El Ahmed El Sabah ile görüşerek bölgedeki gerilimin azaltılması çağrısında bulunmuştu.