İran: Irak ve Afganistan'da ABD ile işbirliği yaptık

İran'ın yüksek tirajlı gazetelerinden İran gazetesine mülakat veren Velayeti, ülkesinin geçmişte ABD ile Irak ve Afganistan'da bazı konularda iş birliği yaptığını ifade etti.

Tahran'ın daha önce ABD ile birkaç kez görüşmeler yaptığını aktaran Velayeti, ancak ABD'nin müzakerelerde uzlaşılan konuların aksine hareket ettiğini dile getirdi.

‘ABD, İRAN'I ŞER EKSENİNİN ÜÇ ÜLKESİNDEN BİRİ OLARAK NİTELEDİ'

Velayeti, İran'ın ABD ile ilk olarak Afganistan konusunda müzakereler yürüttüğünü belirterek, şunları kaydetti: "İran o sırada ABD'yle BM bayrağı altında Taliban'la ortak mücadele hedefiyle görüşmeler yaptı. O görüşmeler sırasındaki temsilcimiz de o dönemde BM'deki daimi temsilcimiz (İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad) Zarif'ti. O sırada biz Pencşir vadisinde Taliban'a karşı duran Ahmed Şah Mesud'a destek veriyorduk. Afganistan'ın büyük bir bölümü Taliban'ın kontrolündeydi. O şartlarda İran olmasaydı Amerikalılar Afganistan'a giremezdi. Onlar Afganistan'a girme fırsatını yakalayana kadar görüşmelerden yararlandı ancak Afganistan'a egemen oldukları anda İran'ı şer ekseninin üç ülkesinden biri olarak nitelediler."

Irak konusunda da benzer olaylar yaşandığını ifade eden Velayeti, "İran ve ABD, Saddam'ın düşüşünden sonra Irak'ta güvenliğin tesis edilmesine katkı sağlamak amacıyla görüşmeler yaptı. Ancak onlar yine bu görüşmelere bağlı kalmayarak kendi yollarını çizdiler" dedi.

Nükleer program konusunda da Washington yönetimini söylediklerinin aksine hareket etmekle suçlayan Velayeti, "Amerikalılar önce İran'ın nükleer haklarını tanıyarak yaptırımları kaldıracaklarına ilişkin mesaj gönderdiler. (ABD Başkanı Barack) Obama'nın İran'a mektubu ve gönderilen mesajlar bunları içeriyordu ancak elbette bunlar gerçekleşmedi" ifadelerini kullandı.

Velayeti, dini lider Hamaney'in yetkililerle son toplantısında, İran'ın anlaşmaya sadık kaldığını, karşı tarafın yükümlülüklerini yerine getirmediğini belirttiğini ancak bunlara rağmen Hamaney'in, karşı taraftan iptal edilmediği müddetçe nükleer anlaşmanın uygulanması konusundaki müzakerelerin sürdürülmesi gerektiğini vurguladığını açıkladı.

BİR ‘İTİRAF' DA RAFSANCANİ'DEN GELMİŞTİ

Öte yandan İran Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi (DMTK) Başkanı Haşimi Rafsancani de, Aralık 2015'te Irak ve Afganistan anayasalarının ABD-İran görüşmelerinin ardından yazıldığını söylemişti.

İran'ın eski Cumhurbaşkanı Rafsancani, Afganistan-Irak anayasalarının, ABD-İran arasında yürütülen görüşmelerden sonra yazıldığını anlatan Rafsancani, "Afganistan'da Taliban savaşından sonra, yeni konular gündeme geldiğinde biz ABD'yle işbirliği ve görüşmeler yapardık. Irak'ta da böyle görüşmeler olurdu. Her iki yerde de görüşmelerimiz faydalıydı ve her iki ülke için iyi bir anayasa yazabildik. Afganistan ve Irak halkının görüşlerini bu anayasalara yansıtabildik. Şu an da görüşmelerde başka gelişmeler meydana geliyor" demişti.

Eski Cumhurbaşkanı Rafsancani, ABD ile yürütülen müzakerelerin İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani yönetimi öncesine dayandığını dile getirerek, "Şu an ABD'yle yapılan görüşmeler rehberlik makamı (Dini lider Ali Hamaney) tarafından daha önce verilen izne dayanıyor. Hasan Ruhani hükümetinden 5-6 ay önce Umman Kralı Sultan Kabus'un arabuluculuğunda ABD'yle müzakereler başlamıştı" dedi.