Esad’ı bir tek Putin kurtarır!

Korkunç işkence görüntüleri yüzünden Esad’ın savaş suçundan yargılanması istendi. Ancak Suriye Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne üye olmadığı için kararı BM verecek. Rusya ‘Hayır’ derse, Esad yargılanmayacak.

Suriye’de üç yıldır devam eden savaşın diplomatik çabalarla sona erdirilmesi için, bugün Cenevre’de yapılması planlanan barış görüşmelerinin ikinci turu, önceki gün ortaya çıkan işkence görüntüleri ile yeni bir boyut kazandı. Tüm dünyada TRT Haber, CNN International ve The Guardian tarafından açıklanan ve Esad rejimine ait olduğu öne sürülen görüntüler, Baas karşıtı ülkeleri harekete geçirdi. Suriye’de işkenceyle öldürülen 11 bin kişiye ait fotoğraflar ve raporun, savaş suçu işlendiğinin kanıtı olduğunu vurgulayan muhalifler, Esad’ın yargılanması için çözüm arıyor.

Ceza Mahkemesi işlevsiz

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) savcısının soruşturma başlatabilmesi üç şekilde mümkün. Birinci yol, BM Güvenlik Konseyi’nin talebi üzerine inceleme başlatılabilmesi. İkinci yol, Roma Statüsü’ne taraf 120 devletten herhangi birinin başvurusu üzerine harekete geçmesi. Üçüncü seçenek ise savcılığın kendisine gelen belgelerden ve yapılan suç duyurusundan hareketle tahkikat başlatabilmesi.

Güvenlik Konseyi onaylamalı

Fakat Suriye, Lahey’de bulunan UCM’yi kuran Roma Statüsü’ne taraf olmadığı için, insanlığa karşı işlenen suçlar nedeniyle Esad aleyhinde dava açılması zorlaşıyor. Uzmanlar bunun sadece BM Güvenlik Konseyi’nda yapılacak oylamayla mümkün olduğuna dikkat çekiyor. Bu durumda da Esad destekçisi Rusya’nın tutumu çok önemli.

Rusya: Suç var ama...

Daha önce hem Esad hem de ona karşı savaşan muhalif güçlerin ‘suçlu olduklarını’ düşündüklerini ifade eden Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, yaptığı son açıklamada ‘Savaş suçu yok demiyorum, suç var ve onları belgelendirmek lazım. Ancak kanıtları yeniden kontrol etmek gerekli’ şeklinde konuştu.

Günde 50 ceset fotoğrafladı!

Tüyler ürperten fotoğrafları ortaya çıkaran ve soruşturma ekibi tarafından kod adı ‘Sezar’ olarak belirlenen kişinin Suriye ordusunda askeri fotoğrafçı olarak çalıştığı açıklandı. Hem kendisinin hem de çalışma arkadaşlarının fotoğrafladığı on binlerce cesedin fotoğrafını Suriye dışına kaçıran Sezar, işkence anlarına hiç tanık olmadığını da itiraf etti.

Fotoğrafları niye çekti?

Sadece cesetlerin fotoğraflarını çektiğini söyleyen Sezar, toplamda 11 bin tutuklunun fotoğrafını ulaştırdı. Savcıların üç gün boyunca sorguladığı Sezar, günde 50 cesedin fotoğrafını çektiğini açıkladı. Ceset başına 15-30 dakika arası zaman harcadığını belirten fotoğrafçı, cesetlerin fotoğraflarını tukluların öldüğü konusunda amirlerini ikna etmek için çektiklerini söyledi. Kurban ailelerine de işkenceye uğramış cesetleri değil fotoğrafları gösterdiklerini anlattı.

Katar’ın finansmanı şüphe yarattı

İŞKENCE görüntüleriyle ilgili raporu, Katar hükümetinin isteği üzerine, İngiliz hukuk firması Carter-Ruck and Co. hazırladı. Esad karşıtı muhaliflere para ve silah desteği veren Katar’ın finansmanı bazı kesimlerde şüphe uyandırdı.

Miloşeviç’in başsavcısı

Carter-Ruck’ın görevlendirdiği üç soruşturmacı, eski Liberya cumhurbaşkanı Charles Taylor davasının baş savcılığını yapan David Crane, Sierra Leone’deki savaş suçları için kurulmuş özel mahkemenin baş savcısı Sir Desmond Da Silva ve eski Yugoslav lider Slobadan Miloşeviç’in yargılandığı mahkemenin baş savcısı Profesör Geoffrey Nice oldu. Savcılar Sezar kod adlı taraf değiştiren askere güvenme nedenleri olarak da ‘Tanık infazlara tanık olduğunu söyleyebilirdi. Ancak yapmadı’ açıklamasında bulunuldu.

Bosna gibi...

İşkence fotoğrafları, Bosna’daki savaşta yaşanan soykırım, katliam ve işkence görüntülerini akıllara getirdi. 1992 yılında, Bosna’daki Trnopolye ve Omarska Toplama Kampı’nda çekilen ve dünya kamuoyunda geniş yankı uyandıran görüntüler, Sırplar’ın geri adım atması ve kampın kapatılmasıyla sonuçlanmıştı.

‘Bu kesinlikle bir savaş suçu‘

İnsan Haklarını İzleme Örgütü (HRW) Genel Müdürü Kenneth Roth, Suriye’nin izlediği stratejinin ‘savaş suçu’ olduğunu söyledi. Roth, Almanya’nın başkenti Berlin’de ‘HRW 2014 Dünya Raporu’nun tanıtımı sırasında yaptığı konuşmada, yayınlanan işkence fotoğrafların Suriye’deki durumun acil olduğunu gösterdiğini belirtti. Yayınlanan fotoğrafların gerçek olup olmadığının doğrulanmasının mümkün olmadığını ancak binlerce işkence ve idamı gösteren fotoğrafların HRW’nin Suriye’yi ziyaret ettiğinde gördükleriyle uyumlu olduğunu ifade eden Roth, ‘İşkence aletleri ve birçok mahkumun ölümüne yol açan işkence delilleri gördük’ ifadesinde bulundu. Suriye’nin uluslararası müfettişlerin ülkeye girmesine izin vermesini isteyen Roth, burada yaşananların Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne getirilmesi gerektiğini kaydetti.

Cenevre II İran’sız başlıyor

Suriye’deki krize çözüm bulmak amacıyla düzenlenen Cenevre II toplantısı bugün İsviçre’nin Montrö kentinde başlıyor. İkinci gün ise Cenevre’de sürecek olan konferansa yaklaşık 40 ülke ve çeşitli uluslararası kuruluşlardan heyetlerin katılması bekleniyor. Birleşmiş Milletler’in toplantıya bir hafta kala davet ettiği İran, diğer katılımcı ülkelerin büyük tepkisine yol açmış, rejim muhalifi Suriye Ulusal Konseyi, ‘bu şartlarda katılmayacağını’ açıklamıştı. Gelen tepkilerin ardından BM, İran’a yaptığı teklifi geri çekti. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, “BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun’un İran’a yapılan resmi davetin geri alınma nedenini açıklama cesaretine sahip olmaması üzücü” dedi. Rusya da İran’a yapılan davetin geri çekilmesini bir hata olarak gördüklerini belirtti ama ekledi: “Bu hata bir felakete yol açmaz.”