Dünyaya meydan okuyor

Rusya lideri Vladimir Putin, ABD ve Avrupa Birliği’nin yeni yaptırımlarına karşın, Ukrayna’dan ayrılarak Moskova’ya bağlanma kararı alan Kırım’ın arkasında duruyor.

Kremlin, Batı’nın tüm tepkilerine karşın, Ukrayna’da batı yanlılarının kurduğu yeni yönetimi reddeden Kırım Özerk Cumhuriyeti’nin Rusya’ya bağlanma kararına desteğini sürdürüyor.

Önceki gün düzenlenen referandumda katılımcıların yüzde 96.7’si, Ukrayna’dan ayrılarak Rusya’ua bağlanma yönünde oy kullandı. Katılımın yüzde 83.1 gibi yüksek bir oranda gerçekleştiği referandumun ardından Kırım Parlamentosu dün, bağımsız Kırım Cumhuriyeti’ni ilan etti. Bağımsızlık deklarasyonunun yayınlanmasından sonra parlamento, Rusya’ya bağlanmak için Moskova yönetimine resmi başvuruda bulundu. Rus tarafı da, Kırım’la Rusya’nın birleşmesi için gerekli hukuki düzenlemelerin bu ay sonuna kadar tamamlanacağını duyurdu.

‘Kara liste’ hazır

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in bugün meclisin iki ayağı olan Duma ve Federasyon Konseyi’nin Kırım’la ilgili düzenleyecek ortak oturumda konuşacağı açıklandı. Referandum sonuçlarının açıklanmasının ardından Putin’i arayan ABD Başkanı Barack Obama, Kırım’ın kararını tanımadıklarını belirtirken, Rus yetkililere karşı yeni yaptırımlar getireceklerini söyledi.

Beyaz Saray da dün, Kırım referandumunu destekleyen 7 Rus yetkiliyi “kara listeye” aldığını açıkladı. Banka hesapları dondurulan ve vize yasağı getirilen yetkililer arasında Rusya Başbakan Yardımcısı Dimitri Rogozin’in yanı sıra Putin’in yardımcılarından Vladislav Surkov ve Sergey Glazyev de bulunuyor.

Amerikan Hazine Bakanlığı da, devrik Ukrayna lideri Viktor Yanukoviç’le Kırım’ın yeni başbakanı Sergey Aksenov’un da aralarında olduğu 4 Ukraynalı yetkiliyi yaptırım listesine aldı.

Avrupa Birliği (AB) ise, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü tehlikeye atan 21 Rus ve Ukraynalı yetkiliye yaptırım uygulama kararı aldı. Diplomatik kaynaklar, AB’nin üzerinde anlaştığı isimlerin 13’ünün Rusya’dan, 8’inin ise Kırım’dan olduğunu kaydediyor. AB’nin aralarında Rus enerji devleri Rosneft ve Gazprom’un yöneticileri olan Igor Seçin ve Aleks Miller’in de bulunduğu 130 kişilik bir liste hazırladığı ve bu listeyi aşamalı olarak yürürlüğe koyacağı öne sürülüyor.

Kısmi seferberlik

Gelişmelerin ardından Ukrayna Parlamentosu, Devlet Başkan Vekili Alesandr Turçinov tarafından alınan “kısmi seferberlik” kararını onayladı. Seferberlik çerçevesinde silahlı kuvvetlere ve Milli Muhafız Birliği’ne toplam 40 bin gönüllünün alınması planlanıyor.

‘Kabul edilemez’

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Kırım Tatar Milli Meclisi eski Başkanı ve Ukrayna Meclisi Milletvekili Mustafa Kırımoğlu ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında, Kırım’daki referandumun hukuk dışı ve kabul edilemez olduğunu söyledi. Ankara’nın Kırım Tatarlarına desteğinin süreceğini dile getiren Davutoğlu, bölgedeki tarafları sağduyuya davet ederken, sorunun diplomatik yollardan çözülmesi çağrısında bulundu. Kırımoğlu ise, Tatarların referandumu boykot ettiğini vurgularken, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünden yana olduklarını kaydetti. Kırımoğlu, sorunun Ukrayna çapında düzenlenecek genel referandumla çözülebileceğini vurguladı.

Kırım örnek oldu

Kırım’dan çıkan bağımsızlık kararı, Ukrayna’nın Rus yanlısı diğer bölgelerini de harekete geçirdi. Sivastopol Kent Meclisi, geçici başkan Aleksey Çaliy’e, kentin Rusya’ya bağlanmasına ilişkin anlaşmayı imzalama yetkisi verirken, Rusya yönetimine ise Sivastopol’un Rusya’ya federal statüye sahip bir şehir olarak bağlanmasını teklif etti. Harkov kentinde bölgenin özerkliği konusunda referandum toplantısı yapılırken, Donetsk’te de Rus yanlıları işgal ettikleri kamu binalarına Rus bayrakları çekti.

Sırada onlar var

Kırım’ın Ukrayna’dan ayrılma kararı alması, dünyanın değişik köşelerinde bağımsızlık planları yapan bölgeleri de yeniden gündeme getirdi:

Katalonya

İspanya’nın doğusundaki Katalonya Özerk Yönetimi, 9 Kasım’da bağımsızlık referandumu düzenlemeyi planlıyor. İspanyol hükümetinin Katalonya’nın bağımsızlık ilanının “kabul edilemez ve yasa dışı” olacağını öne sürerken, Katalan yönetimi, tek taraflı bağımsızlık ilanının da masada olduğunu belirtiyor. Katalanların referanduma ilişkin talebi halen İspanyol Meclisi’nde bekletiliyor.

Quebec

Kanada’nın Fransızca konuşulan eyaleti Quebec, 7 Nisan’da seçimlere gitmeye hazırlanıyor. Anketler bölgenin bağımsızlığını savunan ayrılıçıkların tek başlarına hükümeti kurmalarına yetecek desteği alabileceğini gösteriyor. Ayrılıkçılar hükümeti kurarlarsa, Kanada’nın en büyük eyaletinde bağımsızlık referandumuna gitme kararı alınabilir.

İskoçya

İskoçya’da 18 Eylül’de düzenlenecek bağımsızlık referandumu, Birleşik Krallık yönetiminde endişeye neden oluyor. İngiltere Başbakanı David Cameron, şu ana kadar defalarca İskoçlara Birleşik Krallık’ın parçası olarak kalmaları çağrısında bulundu ancak İskoçya bölgesel yönetiminin başbakanı Alex Salmond, referandum kararından geri adım atmıyor.

Venedik

Bin yıldan uzun süre bağımsız bir devlet olarak varlığını sürdüren Venedik, 1866’da İtalya’ya bağlanmasından 148 yıl sonra yeniden bağımsızlık peşinde. Venedik’in başkenti olduğu Veneto bölgesinde pazar günü internet üzerinden başlatılan bağımsızlık referandumu 21 Mart’a kadar sürecek. Son yapılan anketlere göre bölge halkının yüzde 64’ü, İtalya’dan ayrılarak bağımsız bir devlet olmaya destek veriyor.