Çin’den Türkiye’ye füze açıklaması!

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hua Chunying , "Bize göre Çinli şirket ile Türkiye ’nin ilgili birimi arasındaki işbirliği, askeri ticari bir işbirliğidir. Bir prensip olarak biz de, her türlü normal ticari bir işbirliğinin siyasallaştırılmasını arzulamıyoruz.’’ dedi.

ABD ve NATO’nun, Türkiye’ye 3,4 milyar dolarlık Çin füze savunma sistemini alma niyetiyle başlayan baskıları devam ediyor.

Son olarak Hong Kong’da yayımlanan South China Morning Post gazetesini, Çinli uzmanların konuyla ilgili görüşlerine yer verdi.

"TÜRKİYE İDDİALARI GÜLÜNÇ"

Gazeteye konuşan Çağdaş Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Çin Avrupa çalışmaları Feng Zhongping, Çin'in HQ-9 yada FD-2000 füze savunma sistemi için Türkiye’nin anlaşmadan çekileceği açıklamaları ve bunun için ortaya sunduğu nedenlerin "inandırıcı olmadığını" söyledi. Feng, Ankara’nın kararının "tahmin edilebilir" ve "ABD ve NATO’nun baskısının sonucu" olduğunu ifade etti. Çinli uzman, Türkiye’nin açıkladığı ve Çin’in ihalenin şartlarını karşılamak için başarısız olduğu yönündeki iddiasını da "gülünç" olarak niteledi.

Geçen Eylül ayında, Çin şirketi China Precision Machinery Import-Export Corp (CPMIEC), Türkiye’deki ihaleyi kazandığını açıklamış ve bu durum başta ABD olmak üzere diğer NATO ülkelerinin tepkisini çekmişti. Çin’in CPMIEC şirketini, ABD’nin yaptırım listesinde yer alıyor. Çinli firmanın ihaleyi alması, Çin’de büyük başarı olarak görülmüş ve ilk defa Çin’in füze savunma sisteminin bir NATO ülkesine satılmasının önemine işaret edilmişti.

"TÜRKİYE ÇİN’İ KOZ OLARAK KULLANIYOR"

Pekin merkezli askeri uzman Xu Guanyu ise Türkiye’nin etkin olarak ikinci plana atılan Çin ve Rusya’dan ziyade, varsayılan ABD’nin Patriot sistemini seçeceğini ileri sürdü.

Türkiye’nin pazarlıkta, ABD firmasını zorlamak için Çin’i bir "pazarlık kozu" olarak kullandığını iddia eden Xu, Patriot füze savunma sistemini üreten ABD’li Raytheon’un anlaşma sonucunda fiyatını düşüreceği ve teknolojisini ayarlayacağını vurguladı.

JEOPOLİTİK KAYGILAR

Uzman Feng, Rusya’nın sisteminin ise jeopolitik kaygılar nedeniyle ihale dışına itildiği, özellikle Ukrayna'da NATO’nun Rusya'ya karşı konumunun etkili olduğu, Rusya'nın Rosoboronexport teklifini revize etmesine rağmen diğerlerinden daha yüksek olduğu ve ihaleyi almasının pek mümkün olmadığına dikkat çekti.

Gazetenin haberinde ayrıca Ankara’nın ihalede yarışan Fransa-İtalya ortaklığı Eurosam ile ABD’li Raytheon’un teklif geçerlilik sürelerinin dolduğu gün bunu iki ay daha uzattığına ve Mart ayında Çinli firmadan Türkiye’nin ilk uzun menzilli füze savunma sisteminin alınmasında kilit rol oynayan Savunma Sanayi Müsteşarı Murad Bayar’ın görevden alındığına dikkat çekildi.

ABD, Çin füze sisteminin NATO sistemleri ile uyumlu olmayacağını savunurken, İtalyan-Fransız ortaklığındaki Eurosam ise rüşvet soruşturmalarıyla gündeme gelmişti.

ÇİN İHALEYİ KAZANMAYI NASIL GÖRMÜŞTÜ?

Türkiye’nin uzun zamandır beklediği Uzun Menzilli Füze Savunma Sistemi ihalesi Çin’in CPMIEC firmasına verilmesi konusunda Çin Komünist Partisi yayın organlarından Global Times gazetesi, CPMIEC’in ürettiği HQ-9 (Kızıl Bayrak FD-2000) füze savunma sisteminin Türkiye’deki ihaleyi kazanmasına geniş yer vermişti. Gazetenin haberinde, Çin'in Rusya ve ABD karşısında büyük bir zafere imza attığı vurgulanmıştı. Çinli uzmanlar da bağımsız bir ülke olarak, Türkiye’nin askeri ekipmanlarını diğer ülkeler ve uluslararası kuruluşlardan satın almak hakkına sahip olduğunu ve bu noktada Türkiye’nin verdiği karara saygı gösterilip, anlayışla karşılanması gerektiğini söylemişti. Uzmanlar, Çin’in sisteminin NATO ile uyumlu olmadığı teknik sorunu konusunda, iki ülke teknik adamlarının bu sorunu çözme yeteneğine sahip olduğunu belirtmişti.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcülerinden Hong Lei ise "Çin hükümeti, dikkatli ve sorumlu bir şekilde savunma ticari işbirliği yürütmektedir. Çin ve Türkiye arasındaki savunma ticari işbirliği normal şartlar altında gerçekleşiyor.’’ demişti. Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) Milli Savunma Üniversitesi’nden Profesör Li Daguang ise, Çin medyasına verdiği demeçte, Çin’in Türkiye’ye satacağı füze savunma sistemi HQ-9’un yüksek performansı ve fiyatının Türkiye’yi cezbettiğini ve söz konusu füzenin hava savunma açısından nispeten ileri düzeyde olduğunu söylemişti.